Sık sık medyada yer alır:
En memnun ülkeler sıralaması…
En gerilimli ülkeler sıralaması…
En yaşanacak ülkeler sıralaması…
En yardımsever ülkeler sıralaması…
Bu çeşit yazılar-haberler hiç ilgimi çekmez.
Lakin.
Ülkelerin tarihini okumaktan şad olurum. Örneğin, Rusya tarihi daima ilgimi çekti.
Ülke tarihlerini okuduğumda karakteristik özelliği/ayırt edici niteliği konusunda düşünürüm:
O ülkenin tarihine damga vuran/ iz bırakan olaylar nedir? Bu acılar o ülkenin “genetik yapısına” nasıl ruhsal tesirler bırakır?
O denli ya… Her ülkenin kendine mahsus karakteri nasıl oluşur? Bu soruya karşılık ekseriyetle ekonomi-siyaset yahut etraf etkeni üzere cevaplar üzerinden verilir. Ya tarih? Ya tarihte yaşadıkları/ miras aldıkları, ülke ruhunda/ psikolojisinde nasıl tahribata niye olur?
Ne demek istediğimi şöyleki açayım:
Rusya tarihinin en büyük korkusunun/ kâbusunun ne olduğunu sorarsanız şu karşılığı verebilirim:
Kuşatma! (Türkiye için ise -bence- bölünmedir!)
Rusya’nın dünyanın en büyük coğrafik alana sahip olması tesadüf değildir.
Kuşatılma kaygısının kararıdur bu devasa yüzölçümü…
Güvenlikli hayat sürmek istemesinin niçinidir bu uçsuz bucaksız topraklar…
İşte… Bunun niçini yaşadığı travmalardır. Örneğin:
BİRİNCİ TRAVMA
Ruslar, Kalka Irmağı Muharebesi‘ni unutamaz.
Tarih: 31 Mayıs 1223.
Sobutay Bahadır ve Cebe Noyan önderliğinde Moğollar, kendinden dört kat kuvvetli Rusya’ya saldırdı.
Moğollar fazla savaşmadan geri çekildi. Rus Ordusu zafer kazandığını sanarak kovalamaya başladı…
Moğolların gayesi Rusları yok edilebilecek bölgeye çekmekti. O denli de oldu:
Sekiz günlük kovalamanın akabinde Moğollar, Kalka Irmağı’na gelince durup taarruza geçti. Savaş kararında Moğollar, Rusları yenip -o dönem- başşehir Kiev‘i yakıp yıktılar.
Başını kaldırıp tarih sahnesine çıkmaya hazırlanan Rusya “emekleme çağında”, iki buçuk yüzyıl/1480 yılına kadar Moğol istilası altında yaşadı.
Rusya, çarlığı lakin 1547’de kurdu.
daha sonraki yıllar büyük korkusu, Osmanlı tarafınca işgal edilmek oldu. 1696 yılında Azak Kalesi‘ni alarak inanç kazandı. Osmanlı ile 1700-1900 içinde on savaş yaptı.
Ardından… Büyük savaşta Erzurum’a kadar ilerledi biliyorsunuz.
Hatırlatmalıyım: 1917’de ihtilal yapan Sovyetler‘in en büyük telaşı neydi bilir misiniz; emperyalist Batı tarafınca kuşatılmak!
Emperyalizme karşı uğraş veren Mustafa Kemal‘e niçin dayanak verdiler sanıyorsunuz?
Evet, Rusya tarihi demek kuşatma travması demek.
“SINIR ÜLKESİ”
Ruslar, 12’nci yüzyıldan 19’uncu yüzyıla kadar İsveç ile savaştılar.
İsveç savaşı bitti, Fransa ile savaş başladı.
Napolyon, 13 ülkeden topladığı 680 bin askeriyle Rusya’ya girdi. Ruslar, “erzak bulamasınlar” diye işgal öncesi Moskova’nın dörtte üçünü yaktı. Rusya, yarası derinde ülkedir…
Hitler 4,5 milyon üzerinde asker ile Sovyetler Birliği/Rusya’ya saldırdı. 22 Haziran 1941.
Birinci maksadı tahıl ambarı Ukrayna oldu. Hitler’in tek talimatı vardı; “hasarsız ele geçirin!”
Keza: Ukrayna’da makine-traktör-çelik fabrikaları, tersaneler, manganez madenleri, 1,5 milyar tonluk demir yatakları, kömür damarları, alüminyum bileşikleri vardı.
Ukrayna, savaş altyapısı yatağı idi.
Barbarossa Harekatı büyük yıkıma yol açtı. Ülkesi harabeye dönen Sovyetler, kuşatma travmasıyla topraklarını hayli büyüttü. Hudutlarına yapay ülkeler koydu.
Sovyetler devrinde oluşturulan “Ukrayna” bu yapay ülkelerden biri oldu daima. Eski Slav lisanında ismi, “sınır ülkesi” demekti esasen…
Rusya’nın sınırında/ Ukrayna topraklarında NATO güçlerini istememesini bu açıdan da değerlendirin. Yani:
Problem salt Putin değildir; Rusya tarihidir, Rusya travmasıdır.
Bugün… Başta ABD olmak üzere Batı, Rusya’nın tarihi yarasını deşiyor.
bu biçimde bir ülkeye/Rusya’ya, Ukrayna’nın NATO üyeliğini kabul ettirebilir misiniz? Hayır.
Bugün Rusya karşısında Napolyon‘u görüyor.
Bugün Rusya karşısında Hitler‘i görüyor.
İşin trajik yanı:
Suriye’yi bölen…
Irak’ı bölen…
Libya’yı bölen…
Yugoslavya’yı parçalayan…
Batı’nın, “Ukrayna bölünemez” demesi!
Sınırımızdaki PKK terörüne silah-cephane yığınağı yapan ABD’nin, Ukrayna konusunda en hayli konuşan ülke bulunmasına ne demeli? Bir de müttefikimiz güya…
ABD, ne Rusya’yı ne Türkiye’yi anlayabiliyor.
Soner Yalçın
En memnun ülkeler sıralaması…
En gerilimli ülkeler sıralaması…
En yaşanacak ülkeler sıralaması…
En yardımsever ülkeler sıralaması…
Bu çeşit yazılar-haberler hiç ilgimi çekmez.
Lakin.
Ülkelerin tarihini okumaktan şad olurum. Örneğin, Rusya tarihi daima ilgimi çekti.
Ülke tarihlerini okuduğumda karakteristik özelliği/ayırt edici niteliği konusunda düşünürüm:
O ülkenin tarihine damga vuran/ iz bırakan olaylar nedir? Bu acılar o ülkenin “genetik yapısına” nasıl ruhsal tesirler bırakır?
O denli ya… Her ülkenin kendine mahsus karakteri nasıl oluşur? Bu soruya karşılık ekseriyetle ekonomi-siyaset yahut etraf etkeni üzere cevaplar üzerinden verilir. Ya tarih? Ya tarihte yaşadıkları/ miras aldıkları, ülke ruhunda/ psikolojisinde nasıl tahribata niye olur?
Ne demek istediğimi şöyleki açayım:
Rusya tarihinin en büyük korkusunun/ kâbusunun ne olduğunu sorarsanız şu karşılığı verebilirim:
Kuşatma! (Türkiye için ise -bence- bölünmedir!)
Rusya’nın dünyanın en büyük coğrafik alana sahip olması tesadüf değildir.
Kuşatılma kaygısının kararıdur bu devasa yüzölçümü…
Güvenlikli hayat sürmek istemesinin niçinidir bu uçsuz bucaksız topraklar…
İşte… Bunun niçini yaşadığı travmalardır. Örneğin:
BİRİNCİ TRAVMA
Ruslar, Kalka Irmağı Muharebesi‘ni unutamaz.
Tarih: 31 Mayıs 1223.
Sobutay Bahadır ve Cebe Noyan önderliğinde Moğollar, kendinden dört kat kuvvetli Rusya’ya saldırdı.
Moğollar fazla savaşmadan geri çekildi. Rus Ordusu zafer kazandığını sanarak kovalamaya başladı…
Moğolların gayesi Rusları yok edilebilecek bölgeye çekmekti. O denli de oldu:
Sekiz günlük kovalamanın akabinde Moğollar, Kalka Irmağı’na gelince durup taarruza geçti. Savaş kararında Moğollar, Rusları yenip -o dönem- başşehir Kiev‘i yakıp yıktılar.
Başını kaldırıp tarih sahnesine çıkmaya hazırlanan Rusya “emekleme çağında”, iki buçuk yüzyıl/1480 yılına kadar Moğol istilası altında yaşadı.
Rusya, çarlığı lakin 1547’de kurdu.
daha sonraki yıllar büyük korkusu, Osmanlı tarafınca işgal edilmek oldu. 1696 yılında Azak Kalesi‘ni alarak inanç kazandı. Osmanlı ile 1700-1900 içinde on savaş yaptı.
Ardından… Büyük savaşta Erzurum’a kadar ilerledi biliyorsunuz.
Hatırlatmalıyım: 1917’de ihtilal yapan Sovyetler‘in en büyük telaşı neydi bilir misiniz; emperyalist Batı tarafınca kuşatılmak!
Emperyalizme karşı uğraş veren Mustafa Kemal‘e niçin dayanak verdiler sanıyorsunuz?
Evet, Rusya tarihi demek kuşatma travması demek.
“SINIR ÜLKESİ”
Ruslar, 12’nci yüzyıldan 19’uncu yüzyıla kadar İsveç ile savaştılar.
İsveç savaşı bitti, Fransa ile savaş başladı.
Napolyon, 13 ülkeden topladığı 680 bin askeriyle Rusya’ya girdi. Ruslar, “erzak bulamasınlar” diye işgal öncesi Moskova’nın dörtte üçünü yaktı. Rusya, yarası derinde ülkedir…
Hitler 4,5 milyon üzerinde asker ile Sovyetler Birliği/Rusya’ya saldırdı. 22 Haziran 1941.
Birinci maksadı tahıl ambarı Ukrayna oldu. Hitler’in tek talimatı vardı; “hasarsız ele geçirin!”
Keza: Ukrayna’da makine-traktör-çelik fabrikaları, tersaneler, manganez madenleri, 1,5 milyar tonluk demir yatakları, kömür damarları, alüminyum bileşikleri vardı.
Ukrayna, savaş altyapısı yatağı idi.
Barbarossa Harekatı büyük yıkıma yol açtı. Ülkesi harabeye dönen Sovyetler, kuşatma travmasıyla topraklarını hayli büyüttü. Hudutlarına yapay ülkeler koydu.
Sovyetler devrinde oluşturulan “Ukrayna” bu yapay ülkelerden biri oldu daima. Eski Slav lisanında ismi, “sınır ülkesi” demekti esasen…
Rusya’nın sınırında/ Ukrayna topraklarında NATO güçlerini istememesini bu açıdan da değerlendirin. Yani:
Problem salt Putin değildir; Rusya tarihidir, Rusya travmasıdır.
Bugün… Başta ABD olmak üzere Batı, Rusya’nın tarihi yarasını deşiyor.
bu biçimde bir ülkeye/Rusya’ya, Ukrayna’nın NATO üyeliğini kabul ettirebilir misiniz? Hayır.
Bugün Rusya karşısında Napolyon‘u görüyor.
Bugün Rusya karşısında Hitler‘i görüyor.
İşin trajik yanı:
Suriye’yi bölen…
Irak’ı bölen…
Libya’yı bölen…
Yugoslavya’yı parçalayan…
Batı’nın, “Ukrayna bölünemez” demesi!
Sınırımızdaki PKK terörüne silah-cephane yığınağı yapan ABD’nin, Ukrayna konusunda en hayli konuşan ülke bulunmasına ne demeli? Bir de müttefikimiz güya…
ABD, ne Rusya’yı ne Türkiye’yi anlayabiliyor.
Soner Yalçın