Soner Yalçın bir daha haklı çıktı: 4 yıl daha sonra farkına vardılar

Serkankutlu

Global Mod
Global Mod
Sabah müellifi Dilek Güngör bugünkü yazısında, meyve ve sebzedeki fahiş fiyat artışlarını kıymetlendirdi.

Yurttaşların besin meblağlarından şikayetçi olduğunu belirten Güngör, Hal Yasası, Besin Komitesi ve Fiyat İstikrar Komitesi üzere araçlarla da meblağların baskılanamadığını söylemiş oldu.

Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) deklare ettiğı enflasyon datalarında en çok artışın yüzde 52.86 ile gübrede olduğunu belirten Güngör, çiftçinin gerçekte enflasyonu yüzde 150 olarak yaşadığını aktardı.

Rekabet Heyeti’nin bu artışların akabinde harekete geçtiğini söyleyen Güngör, “Kurul birinci raporu hazırladı. Türkiye’deki 7 gübre üreticisinin (Bandırma Gübre Fabrikaları- BAGFAŞ, Ege Gübre, Eti Bakır, Gemlik Gübre, Gübre Fabrikaları, İstanbul Gübre, Toros Tarım) birlikte hareket ederek fiyatları yükselttiğinden şüpheleniliyor” sözlerini kullandı.

Gazeteci – Muharrir Soner Yalçın, 2017’de çıkan “Saklı Seçilmişler” kitabında Turgut Özal periyodunda Dünya Bankası ile imzalanan “Tarım Kesimi Yapısal Uyarlama Kredisi (SECAL)” ile tarımın çökertildiğini belirterek, Türk çiftçisinin yerli ve yabancı monopollerin kontrolüne sokulduğunu, gübre dağıtımını yapan Zirai Donatım Kurumu’nun tasfiye edildiğini yazmıştı.

Dilek Güngör’ün “Çiftçiye gübre darbesine soruşturma…” yazısı şöyleki:

Sokakta her insanın ortak gündemi mutfak… Besin fiyatlarındaki artış can sıkıyor. Endüstride, ihracatta, yatırımda işler rayına girmeye başladı. Lakin buraya çabucak hemen tahlil bulunamadı. Hal Yasası dedik, Besin Komitesi dedik, Fiyat İstikrar Komitesi dedik. Ancak bir adım ileriye gidemedik.

şüphesiz, meblağların artmasının biroldukça sebebi var.

Girdi maliyetlerindeki artışlar, döviz kurları, üretici ülkelerin ihracat kısıtlamaları, artan stoklama ve arz meseleleri, aracılık maliyetleri, spekülatif hareketler, vergiler, üretim konusundaki plansızlıklar…

Unuttuklarım da vardır.

örneğin, fırsatçılar…

Döviz kurundaki artışın ardına sığınıp meblağları taksimetre üzere neredeyse günlük artıranlar var.

Gördünüz mü bilmiyorum.

Geçenlerde Türkiye İstatistik Kurumu ziraî girdi enflasyonunu deklare etti. 32 ayın doruğuna çıkmış… Yıllık en çok artış yüzde 52.86 ile gübrede olmuş… Hatta çiftçiler artışın yüzde 150 olduğunu söylüyor…

Pekala döviz kuruyla filan açıklanamayacak bu artış niye?

Öğrendiğim kadarıyla, Rekabet Konseyi gelen şikâyetler üzerine harekete geçti. Şikâyetlerin ana konusu gübre üreticisi ve ithalatçısı firmaların elindeki mevcut eseri zamlanmamış fiyattan mal etse de, yeni artırımlı maliyetten satmış üzere bir marjla satış yapması… Kurdaki yükselişi anında fiyata yansıtıp, düşüş olduğunda kulağının üzerine yatması…

her neyse…

Şura birinci raporu hazırladı. Türkiye’deki 7 gübre üreticisinin (Bandırma Gübre Fabrikaları- BAGFAŞ, Ege Gübre, Eti Bakır, Gemlik Gübre, Gübre Fabrikaları, İstanbul Gübre, Toros Tarım) bir arada hareket ederek meblağları yükselttiğinden şüpheleniliyor. Soruşturmada tarafların; fiyat, stok, kapasite ve satış bölgesi üzere tüm stratejik faktörler bakımından ortak hareket ortasında bulunup bulunmadıkları derinlemesine tahlil edilecek. Rapor çıktıktan daha sonra da şayet rekabete mahzur durum yaşanmışsa ceza kesilecek.

Bu sorunda kimin ne yaptığının anlaşılması devletin bütçesi açısından da önemli…

niye mi?

Zira devlet 2.1 milyon çiftçiye mazot ve gübre dayanağı veriyor. Bu takviyeleri de daima artırıyor. Lakin takviyeler gübredeki fahiş artış niçiniyle emeline ulaşamıyor. Kısacası, gübredeki fahiş meblağları önlemek, çiftçinin üretim maliyetini düşürecektir. Vatandaşın gıdayı daha ucuz almasını sağlayacaktır. Maliye siyasetinin teşvik aracının israf edilmesi önlenecektir.