semaver
Active member
Avrupa ülkeleri içinde Türkiye’yi üst sıralara taşıyan bu oran bilhassa bayanlarda ve çocuklarda tehlikeli bir boyuta dikkat çekiyor. Bahis ile ilgili değerlendirmelerde bulunan Türkiye Obezite Araştırma Derneği (TOAD) Lideri Prof. Dr. Volkan Demirhan Yumuk, obezitenin tetiklediği hastalıklara ve Türkiye’de acil olarak atılması gereken adımlara dikkat çekerken, kent düzenlemelerinin obeziteyi önlemede tesirli olacağının altını çizdi. TOAD Lider Yardımcısı Prof. Dr. Dilek Yazıcı ise toplumdaki obezite insidansını düşürmenin bir yolu olarak, çocukluk çağından başlayarak yeme ve antrenman alışkanlıklarının düzenlenmesi gerektiğine vurgu yaptı.
Obeziteyle, yalnızca “az ye, fazlaca hareket et” sloganıyla baş edilebilecek sıradan bir hastalık olmadığını belirten Prof. Dr. Volkan Yumuk, değerli ikazlarda bulundu.
OBEZİTE HANGİ HASTALIKLARI TETİKLİYOR?
“Obezite; tip 2 diyabet, hipertansiyon, damar sertliği, kalp yetmezliği, inme, karaciğer yağlanması, safra taşı, reflü, yağlı böbrek hastalığı, depresyon, uykuda soluk durması, cinsel isteksizlik, kısırlık, adet düzensizliği, eklemlerde kireçlenme üzere hastalıkların ve kimi kanser cinslerinin görülme riskinde artışa niye olabilir” biçiminde konuşan Prof. Dr. Yumuk, obezitenin ortaya çıkmasındaki temel faktörleri şöyleki sıraladı:
“Obezitenin ortaya çıkmasında birden çok faktör rol oynar. Besin alımındaki artışa ve fizikî aktivitedeki azalmaya niye olan, genetik, epigenetik, çevresel, biyolojik, ruhsal, davranışsal ve sosyokültürel faktörler obezitenin ortaya çıkmasını tetikleyebilir.”
Bireyin beden tartısının (kg), uzunluk uzunluğunun (m cinsinden) karesine (BKI=kg/m2) bölünmesiyle elde edilen vücut kütle indeksi (BKİ) hesaplaması kararı, obezite teşhisinin konulduğunu belirten Prof. Dr. Yumuk, “BKİ’nin 30 ve üzeri olması durumunda obezitenin varlığından bahsedilir” bilgisini verdi.
OBEZİTEYİ DEĞİŞTİREN KENTLER OLUŞTURULMALI
Pandemi devrinde sağlıklı beslenme ve fizikî aktivite üzere tedbirlerin değer kazandığını da vurgulayan Prof. Dr. Volkan Yumuk, obezitenin önlenmesinde ülkemizde acil olarak atılması gereken adımları şu biçimde sıraladı:
Dünya Sıhhat Örgütü (DSÖ) Avrupa ünitesiyle bir arada yürütülen fizikî aktivite ve sağlıklı beslenme stratejileri oluşturma aksiyonları, beslenme dostu okullar oluşturma teşebbüsü, besin etiketleme yönetmeliklerinin oluşturulması, etkin kentler ve obeziteyi değiştiren kentler bağlamında yürüyüş ve bisiklet parkurlarının oluşturulması, toplu nakliyecilik ağının genişletilmesi ve kullanışlılığının arttırılması obezitenin ülkemizdeki sıklığının azaltılması açısından epeyce hakikat teşebbüsler olacaktır.”
TÜRK MUTFAĞINDAKİ BESLENME YANILGILARI
Obezitenin önlenmesinde yeme alışkanlıklarında yapılan düzenlemenin değerli bir rolü olduğuna değinen Prof. Dr. Dilek Yazıcı ise bu hususta yapılan yanlışlarla ilgili şunları söylemiş oldu:
“çoğunlukla fast-food ve paketlenmiş besin tüketiminin yanında, Türk mutfağında da yer alan işlenmiş karbonhidratların, beyaz ekmeğin ve beyaz unla yapılan hamur işi üzere besinlerin tüketimlerinin fazla ölçüde olması obeziteyi tetiklemektedir. Ayrıyeten yörelerimize nazaran bir daha doymuş yağ açısından ağır olan et tüketiminin yahut doymuş yağların kendisinin tüketiminin fazla olması da obeziteye niye olabilir.”
TÜRKİYE’DE HER 4 ÇOCUKTAN 1’İ FAZLA KİLOLU
Çocukluk çağında obezite sıklığının son devirlerde bariz olarak arttığına dikkat çeken Prof. Dr. Dilek Yazıcı, ülkemizde her 4 çocuktan 1’inin fazla kilolu ya da obeziteli olduğunu vurguladı. Çocukların beslenme alışkanlıklarının düzenlenmesinde ebeveynlere değerli roller düştüğünü de belirten Prof. Dr. Yazıcı, şu teklifleri sıraladı:
“Evde sağlıklı besinler tüketerek çocukları da bu yiyeceklere yönlendirmek obezitenin önlenmesi açısından fazlaca kıymetli. Sağlıklı beslenmenin yanı sıra hareketli olmak ve idman de çocuklara birer alışkanlık olarak kazandırılmalıdır.”
RUHSAL GERİLİM GÖRÜLME SIKLIĞI YÜZDE 60
Obezite birlikteinde getirdiği fizikî sıhhat sıkıntılarının yanında birtakım ruhsal bozuklukların da görülme sıklığında artışa sebep oluyor. “Obezitesi olan bireylerde rastgele bir ruhsal bozukluğun olma sıklığı yüzde 60’ı bulmaktadır” bilgisini veren Prof. Dr. Dilek Yazıcı, kelamlarına şöyleki devam etti:
“Gelişimsel süreçte, çocukluk çağında yaşanan sözel, fizikî ve cinsel şiddet üzere olumsuz ömür olayları ve bağlanma süreçleri, erişkin omurdaki gerilim cevaplarını da etkileyerek obezite riskini artırmaktadır. Ruhsal gerilim, birfazlaca yol üzerinden obeziteyi artırıcı bir risk faktörüdür.”
Obeziteyle, yalnızca “az ye, fazlaca hareket et” sloganıyla baş edilebilecek sıradan bir hastalık olmadığını belirten Prof. Dr. Volkan Yumuk, değerli ikazlarda bulundu.
OBEZİTE HANGİ HASTALIKLARI TETİKLİYOR?
“Obezite; tip 2 diyabet, hipertansiyon, damar sertliği, kalp yetmezliği, inme, karaciğer yağlanması, safra taşı, reflü, yağlı böbrek hastalığı, depresyon, uykuda soluk durması, cinsel isteksizlik, kısırlık, adet düzensizliği, eklemlerde kireçlenme üzere hastalıkların ve kimi kanser cinslerinin görülme riskinde artışa niye olabilir” biçiminde konuşan Prof. Dr. Yumuk, obezitenin ortaya çıkmasındaki temel faktörleri şöyleki sıraladı:
“Obezitenin ortaya çıkmasında birden çok faktör rol oynar. Besin alımındaki artışa ve fizikî aktivitedeki azalmaya niye olan, genetik, epigenetik, çevresel, biyolojik, ruhsal, davranışsal ve sosyokültürel faktörler obezitenin ortaya çıkmasını tetikleyebilir.”
Bireyin beden tartısının (kg), uzunluk uzunluğunun (m cinsinden) karesine (BKI=kg/m2) bölünmesiyle elde edilen vücut kütle indeksi (BKİ) hesaplaması kararı, obezite teşhisinin konulduğunu belirten Prof. Dr. Yumuk, “BKİ’nin 30 ve üzeri olması durumunda obezitenin varlığından bahsedilir” bilgisini verdi.
OBEZİTEYİ DEĞİŞTİREN KENTLER OLUŞTURULMALI
Pandemi devrinde sağlıklı beslenme ve fizikî aktivite üzere tedbirlerin değer kazandığını da vurgulayan Prof. Dr. Volkan Yumuk, obezitenin önlenmesinde ülkemizde acil olarak atılması gereken adımları şu biçimde sıraladı:
Dünya Sıhhat Örgütü (DSÖ) Avrupa ünitesiyle bir arada yürütülen fizikî aktivite ve sağlıklı beslenme stratejileri oluşturma aksiyonları, beslenme dostu okullar oluşturma teşebbüsü, besin etiketleme yönetmeliklerinin oluşturulması, etkin kentler ve obeziteyi değiştiren kentler bağlamında yürüyüş ve bisiklet parkurlarının oluşturulması, toplu nakliyecilik ağının genişletilmesi ve kullanışlılığının arttırılması obezitenin ülkemizdeki sıklığının azaltılması açısından epeyce hakikat teşebbüsler olacaktır.”
TÜRK MUTFAĞINDAKİ BESLENME YANILGILARI
Obezitenin önlenmesinde yeme alışkanlıklarında yapılan düzenlemenin değerli bir rolü olduğuna değinen Prof. Dr. Dilek Yazıcı ise bu hususta yapılan yanlışlarla ilgili şunları söylemiş oldu:
“çoğunlukla fast-food ve paketlenmiş besin tüketiminin yanında, Türk mutfağında da yer alan işlenmiş karbonhidratların, beyaz ekmeğin ve beyaz unla yapılan hamur işi üzere besinlerin tüketimlerinin fazla ölçüde olması obeziteyi tetiklemektedir. Ayrıyeten yörelerimize nazaran bir daha doymuş yağ açısından ağır olan et tüketiminin yahut doymuş yağların kendisinin tüketiminin fazla olması da obeziteye niye olabilir.”
TÜRKİYE’DE HER 4 ÇOCUKTAN 1’İ FAZLA KİLOLU
Çocukluk çağında obezite sıklığının son devirlerde bariz olarak arttığına dikkat çeken Prof. Dr. Dilek Yazıcı, ülkemizde her 4 çocuktan 1’inin fazla kilolu ya da obeziteli olduğunu vurguladı. Çocukların beslenme alışkanlıklarının düzenlenmesinde ebeveynlere değerli roller düştüğünü de belirten Prof. Dr. Yazıcı, şu teklifleri sıraladı:
“Evde sağlıklı besinler tüketerek çocukları da bu yiyeceklere yönlendirmek obezitenin önlenmesi açısından fazlaca kıymetli. Sağlıklı beslenmenin yanı sıra hareketli olmak ve idman de çocuklara birer alışkanlık olarak kazandırılmalıdır.”
RUHSAL GERİLİM GÖRÜLME SIKLIĞI YÜZDE 60
Obezite birlikteinde getirdiği fizikî sıhhat sıkıntılarının yanında birtakım ruhsal bozuklukların da görülme sıklığında artışa sebep oluyor. “Obezitesi olan bireylerde rastgele bir ruhsal bozukluğun olma sıklığı yüzde 60’ı bulmaktadır” bilgisini veren Prof. Dr. Dilek Yazıcı, kelamlarına şöyleki devam etti:
“Gelişimsel süreçte, çocukluk çağında yaşanan sözel, fizikî ve cinsel şiddet üzere olumsuz ömür olayları ve bağlanma süreçleri, erişkin omurdaki gerilim cevaplarını da etkileyerek obezite riskini artırmaktadır. Ruhsal gerilim, birfazlaca yol üzerinden obeziteyi artırıcı bir risk faktörüdür.”