Muvaffak Falay’ın akabinde

Suzan

New member
“Maffy” ismiyle ün yapmış, gerek Türkiye’de gerekse yurtharicinde bilhassa Avrupa’da çok bilinen ve hürmet duyulan bir trompetçi olan Muvaffak Falay geçtiğimiz günlerde hayatını yitirdi.

ERDOĞAN ÇAPLI VE KARŞIYAKA

30 Ağustos 1930 tarihinde İzmir’de doğan ve 1942 yılında çabucak hemen 12 yaşında küçük bir çocukken Kuşadası Bandosu’nda başladığı müzik hayatında sonrasındasındaki senelerda epeyce değerli başarılara imza atan Maffy Falay, Ankara Konservatuvarı’nda 7 yıl trompet ve piyano çalıştı. Dünyaca ünlü caz trompetçisi Dizzy Gillespie’yi Türkiye’ye birinci gelişinde karşılayan isimler içinde yer aldı. 1960 yılında Almanya Köln’deki Radio Jazz Big Band ismiyle da bilinen Kurt Edelhagen Orkestrası’na katıldı. çabucak sonrasında değerli milletlerarası caz orkestralarından Kenny Clarke-Francy Boland ile de çaldı. 1970 yılında “Dizzy Gillespie Reunion Orchestra”ya katıldı. bir epeyce sanatçı ile çalıştıktan daha sonra 1985 yılında kendi kümesini kurdu. 2011 yılında Muvaffak “Maffy” Falay’ın heykeli, Kuşadası Şenliği ve Altın Güvercin Müzik Müsabakası programı çerçevesinde doğduğu kente dikildi. Heykel, Kuşadası Belediyesi tarafınca heykeltıraş Tülin Atalay’a yaptırıldı. Kuşadası’nda Kalekapısı’na yerleştirilen heykelin açılışı 21 Haziran 2011’de düzenlenen merasimle gerçekleştirildi. Maffy Falay, 22 Şubat 2022 tarihinde İstanbul’da tedavi gördüğü hastanede ömrünü kaybetti. Falay’ın vefatının akabinde T.C. Stockholm Büyükelçimiz Emre Yunt da bir ileti yayınladı. Bildiride şu tabirlere yer verdi:

“İsveç’te yaşayan dünyaca ünlü Türk caz trompetçisi Ahmet Muvaffak Falay’ın bu sabah hayatını kaybettiğini büyük bir kederle öğrendim. Merhuma Allah’tan rahmet diliyor, kederli ailesine başsağlığı dileklerimi sunuyorum”.

İzmir’de doğan Muvaffak Falay’ın babası Tire, Kuşadası, Ödemiş, Menemen bölgelerinde çalışan bir ziraat müdürüydü. Babasının işinden dolayı konuta fazlaca az gelmesi niçiniyle yakın bir bağlantısı yoktu. Annesi ve iki ablası ve ağabeyi ile birlikte büyüdü. Konutta aslına bakarsan bir piano vardır. Annesi alaturka müzikler söyleyen bir bayandır. Falay ailesi Muvaffak Falay beş yaşındayken Karşıyaka’ya taşınır. Ablaları piano çalar, ağabeyi ise keman. Klasik müzik sesleri o yaşlarda kulağına yerleşir. İlkokul bittikten daha sonra, meskende bir sinema makinası bulur, çarşaf kurup meskende sinema göstermeye başlar. Zanaata bir yatkınlığım vardı diye anlatır. Annesi; “bu çocuğu Sanat Mektebi’ne verelim” der ve İzmir Güzelbahçe’de bir okula yazdırılır. Bu okulda olmak istemez ve 1 ay daha sonra okulu bırakır. Annesi bir gün “oğlum benim işim var Ankara’da, sen bir süre babanda kalacaksın” der. Babasının yanına yani Kuşadası’na masraf. bir süre daha sonra Kuşadası’nda bir bando kurulacağı haberi gelir. İzmir’den bir hoca gelir. Muvaffak Falay da bandoya yazılır ve trombon çalmaya başlar. 3 ay üzere kısa bir vakitte bando marşları çalacak kadar müziği öğrenmiştir. Trombdaha sonrasında kendi isteği ve merakıyla trompete geçer. Muvaffak Falay’ın müzik serüveni çabucak sonrasında İzmir Kent Bandosu ile devam eder. Karşıyaka’da oturdukları sokakta “hayatta gördüğüm Türkiye’ye gelmiş geçmiş en büyük müzisyen” dediği Erdoğan Çaplı da oturur. Falay’ların konutundaki pianoyu çalarmış. Muvaffak Falay’ın annesi Çaplı ile konuşur ve Ankara konservatuvarının imtihanına Muvaffak’ı hazırlamaya başlar. Çalışmaya başlarlar ve imtihanı kazanır, birinci bir yılı da okumadan geçer ve 1954 yılında okuldan mezun olur. 1956 yılında Dizzy Gillespie ile tanışmasından daha sonra Almanya ve İsveç günleri… Okay Pak, Don Cherry ve Sevda ile yapılan çalışmalar. olağan olarak kemancı Salih Baysal…

HARİKULADE BİR MESLEK

Muvaffak Falay’ın benim için en değerli çalışmaları Kenny Clarke Francy Boland Big Band-Jazz Is Universal albümü ve “Handle With Care” albümleridir. Bernt Rosengren Big Band, Arne Domnérus Big Band, Carl Drewo Quartet, Jazzstudioorkestern, Harry Arnolds Orkester, Levande Livet, Orchester Kurt Edelhagen, The European All Stars üzere orkestralarda çalışmıştır. Kurt Edelhagen Orkestrası ile 4 albüm kaydetmiştir. Bugünlerde ne yazık ki Muvaffak Falay üzere müzisyenlerimizi hatırlayanlar yalnızca bir avuç beşerden ibaret. halbuki bugün bile hayal edilemeyecek bir mesleğe sahip olan bir müzisyenden kelam ediyorum. çabucak hemen 1960’lı senelerda Avrupa’da aranan bir trompetçi olmuştur. Tarzı ve tekniği ile dikkat çekmiştir. birlikte çaldığı müzisyenler üst düzeyde müzisyenlerdir. Dünyaca ünlü trompetçi Dizzy Gillespie’nin 1957 yılında “Verve” etiketiyle ve dünyaca ünlü Amerikalı caz prodüktörü Norman Granz’ın prodüktörlüğünde piyasaya çıkardığı albümü “Dizzy in Greece” albümünün art kapağında Muvaffak Falay hakkında kimi övücü kelamları vardır. O kelamları yazının ortasında yer alan fotoğraflardan nazaranbilirsiniz.

STAR OLMAK ÂLÂ MÜZİSYEN OLMAK DEMEK DEĞİLDİR

Muvaffak Falay’ı ve onun müzik hayatını tek bir yazıda anlatmam mümkün değil. Onun müziklerini dinleyip onun hakkında daha fazlaca bilgi sahibi olabilirsiniz. Bugün kendilerini “star” zanniçin müzisyenleri bir tarafa bırakıp “gerçek” müzisyenleri önemsemeniz dileğiyle…

Bu vesileyle 2018 yılında kaybettiğimiz ve Muvaffak Falay’ın da uzun yıllar birlikte çalıştığı ve ünü Türkiye hudutlarını aşmış olan tromboncu Elvan Araca’yı da hürmetle anıyorum.

* Maffy Falay ve Elvan Aracı

Sevgiyle kalın.

Kaan Çağlayangöl