Türkiye’nin gündemine oturan müsilaj dikkatleri Marmara Denizi’ne çevirirken, Yıldız Teknik Üniversitesi Etraf Mühendisliği Kısmı öğretim nazaranvlilerinin bir yıl boyunca yaptığı çalışma, İstanbul Boğazı’ndaki mikroplastik kirliliğinde gelinen noktayı ortaya çıkardı. Araştırmada kullanılan İstanbul Üniversitesi Su Bilimleri Fakültesi’ne ilişkin RV YUNUS-S gemisinden çekilen imgeler, tehlikenin boyutunu gözler önüne serdi. Çalışma için denizin tabanından ve yüzeyinden örnekler alındı. Alınan örnekler geminin güvertesinde oluşturulan yerde ayrıştırıldı ve laboratuvar ortamında tek tek incelendi.
“HALİÇ, MİKROPLASTİK ALARMI VERİYOR”
Elde ettikleri sonuçların epeyce tehlikeli olduğunu söyleyen İnşaat Fakültesi Etraf Mühendisliği Kısım Lideri Prof. Dr. Güleda Engin, “Bu proje fikri Brezilya’ya bir sempozyuma katıldığımda ortaya çıktı. Orada Alman bir hoca, mikroplastik kirliliğine dikkat çekmişti. Biz de İstanbul’la geldiğimizde incelemeler yaptık ve Türkiye’de bu hususta fazlaca kısıtlı çalışmaların olduğunu fark ettik. Ön çalışmalarımızı yaptıktan daha sonra TÜBİTAK Projesi’ne müracaat ettik ve projemiz kabul edildi. Artık İstanbul’u çevreleyen denizlerimizde deniz suyu yüzeyinde, su kolonlarında ve deniz tabanındaki çamurda mikroplastik kirliliğini araştırıyoruz. Çalışmamız toplam iki yıl devam edecek. Şu an bir yılımızı tamamladık. Bu vakte kadar çıkan sonuçlar epey yeterli değil. Bilhassa Haliç’te, atık su derin deniz deşarjının yapıldığı noktalarda, marinalarda ve iskelelerde fazlaca önemli biçimde mikroplastik kirlilikler tespit ettik” dedi.
MİKROPLASTİKLER BALIK TÜKETİMİ İLE İNSAN BEDENİNE GİRİYOR
Mikroplastiklerin evvela deniz canlılarına daha sonrasında insanlara ziyan verdiğini kaydeden Prof. Dr. Engin, “Müsilaja niye olan planktonlardan tutun da balıklara kadar ziyan veriyor. Besin zincir yoluyla da bu mikroplastikler balıklardan insanlara ulaşıyor. bununla birlikte bu mikroplastikler balıkların bedenlerinde bulunan çeşitli organlarda birikim gösterdiği için balıklar epey büyük ziyan görüyor. Lakin asıl görülmeyen en büyük ziyan ise, bu mikroplastiklerin üzerine ağır metaller üzere toksik hususların birikmesi. Bu unsurlar balık tüketimi ile insanlara ulaşıyor” diye konuştu.
“DENİZ KENARLARI MİKROPLASTİKLERLE KAPLI OLACAK”
Prof. Dr. Engin, kelamlarına şöyle devam etti:
“Mikroplastikleri de son dakikaya kadar bekleyip, müsilaj üzere patlak vermesini mi bekleyeceğiz? Acil önemli önlemlerin alınması lazım. İskelelerin kenarında bu mikroplastikleri gözle nazaranbiliyoruz. Birtakım noktalarda kilometrekare başına 60 bin adet mikroplastik buluyoruz. Bu mikroplastikler gözle görülebiliyor. Lakin bu türlü devam ederse 2050 yılına geldiğimizde tahminen müsilaj üzere denizlerin kenarları mikroplastiklerle kaplı olacak.”
“KAĞITHANE VE ALİBEYKÖY DERELERİNİN TAŞIDIĞI PLASTİKLER YOĞUN”
Öğretim Üyesi Doç. Dr. Hanife Sarı Erkan da “İstanbul Boğazı’nda endüstriyel ve toplumsal aktivitelerin sebep olduğu mikroplastik kirliliğini tespit ediyoruz. İstanbul’un tüm kıyılarında araştırmalar yapıyoruz. Yaklaşık 48 tane istasyonumuz var. İskeleler, marinalar, denize dökülen akarsular, atıksu derin deşarjı yapılan noktalardan numuneler alıyoruz. Bu vakte kadar İstanbul Boğazı’nın mikroplastiklerce fazlaca fazla kirlendiğini tespit ettik. Bilhassa de Boğaz sınırına kıyasla Kadıköy, Tuzla ve Silivri Yenikapı çizgisinde daha az plastik kirliliği olduğunu söyleyebiliriz. Lakin Haliç mikroplastik manasında epeyce önemli bir alarm veriyor. Haliç’e dökülen Kağıthane ve Alibeyköy derelerinin taşıdığı plastikler, fazlaca ağır durumda” sözlerini kullandı.
“DENİZLERİMİZ PLASTİK ÇORBASI HALİNE GELEBİLİR”
Mikroplastiklerinin etkisinin makro seviyede olduğunu söyleyen Doç. Dr. Erkan, şunları söylemiş oldu:
“Önümüzdeki senelerda, denizlerde, balıklardan daha fazlaca mikroplastiklerin olacağı ön görüyoruz. Zira katlanarak giden bir artış var. Bizlere düşen bakılırsav ise kullandığımız plastik mamüllerini azaltmak. Plastik çatal, kaşıklar ve pipetleri mümkün olduğunca ömrümüzden çıkarmalıyız. Örneğin yüz temizleme jellerinde bile mikro boncuklar var. Satın aldığımız mamüllerin içeriğine bakmalıyız. Bu süreçte endüstriyel kuruluşlara da hayli fazla iş düşüyor. Bu kuruluşlar atık sularını mümkün olduğunca ayrıştırarak, bertaraf etmeli. İsmi mikro bulunmasına karşın tesirlerinin makro boyutlarına ulaşacağını kestirim ediyoruz. Mikroplastikleri küçük olduğu için şu an deniz yüzeyinde nazaranmiyor olabiliriz. Lakin aldığımız bir balığın içini temizlerken mikroplastiklerle karşılaşabiliriz. Gerekli tedbirler alınmazsa denizlerimiz plastik çorbası haline gelebilir.”
“HALİÇ, MİKROPLASTİK ALARMI VERİYOR”
Elde ettikleri sonuçların epeyce tehlikeli olduğunu söyleyen İnşaat Fakültesi Etraf Mühendisliği Kısım Lideri Prof. Dr. Güleda Engin, “Bu proje fikri Brezilya’ya bir sempozyuma katıldığımda ortaya çıktı. Orada Alman bir hoca, mikroplastik kirliliğine dikkat çekmişti. Biz de İstanbul’la geldiğimizde incelemeler yaptık ve Türkiye’de bu hususta fazlaca kısıtlı çalışmaların olduğunu fark ettik. Ön çalışmalarımızı yaptıktan daha sonra TÜBİTAK Projesi’ne müracaat ettik ve projemiz kabul edildi. Artık İstanbul’u çevreleyen denizlerimizde deniz suyu yüzeyinde, su kolonlarında ve deniz tabanındaki çamurda mikroplastik kirliliğini araştırıyoruz. Çalışmamız toplam iki yıl devam edecek. Şu an bir yılımızı tamamladık. Bu vakte kadar çıkan sonuçlar epey yeterli değil. Bilhassa Haliç’te, atık su derin deniz deşarjının yapıldığı noktalarda, marinalarda ve iskelelerde fazlaca önemli biçimde mikroplastik kirlilikler tespit ettik” dedi.
MİKROPLASTİKLER BALIK TÜKETİMİ İLE İNSAN BEDENİNE GİRİYOR
Mikroplastiklerin evvela deniz canlılarına daha sonrasında insanlara ziyan verdiğini kaydeden Prof. Dr. Engin, “Müsilaja niye olan planktonlardan tutun da balıklara kadar ziyan veriyor. Besin zincir yoluyla da bu mikroplastikler balıklardan insanlara ulaşıyor. bununla birlikte bu mikroplastikler balıkların bedenlerinde bulunan çeşitli organlarda birikim gösterdiği için balıklar epey büyük ziyan görüyor. Lakin asıl görülmeyen en büyük ziyan ise, bu mikroplastiklerin üzerine ağır metaller üzere toksik hususların birikmesi. Bu unsurlar balık tüketimi ile insanlara ulaşıyor” diye konuştu.
“DENİZ KENARLARI MİKROPLASTİKLERLE KAPLI OLACAK”
Prof. Dr. Engin, kelamlarına şöyle devam etti:
“Mikroplastikleri de son dakikaya kadar bekleyip, müsilaj üzere patlak vermesini mi bekleyeceğiz? Acil önemli önlemlerin alınması lazım. İskelelerin kenarında bu mikroplastikleri gözle nazaranbiliyoruz. Birtakım noktalarda kilometrekare başına 60 bin adet mikroplastik buluyoruz. Bu mikroplastikler gözle görülebiliyor. Lakin bu türlü devam ederse 2050 yılına geldiğimizde tahminen müsilaj üzere denizlerin kenarları mikroplastiklerle kaplı olacak.”
“KAĞITHANE VE ALİBEYKÖY DERELERİNİN TAŞIDIĞI PLASTİKLER YOĞUN”
Öğretim Üyesi Doç. Dr. Hanife Sarı Erkan da “İstanbul Boğazı’nda endüstriyel ve toplumsal aktivitelerin sebep olduğu mikroplastik kirliliğini tespit ediyoruz. İstanbul’un tüm kıyılarında araştırmalar yapıyoruz. Yaklaşık 48 tane istasyonumuz var. İskeleler, marinalar, denize dökülen akarsular, atıksu derin deşarjı yapılan noktalardan numuneler alıyoruz. Bu vakte kadar İstanbul Boğazı’nın mikroplastiklerce fazlaca fazla kirlendiğini tespit ettik. Bilhassa de Boğaz sınırına kıyasla Kadıköy, Tuzla ve Silivri Yenikapı çizgisinde daha az plastik kirliliği olduğunu söyleyebiliriz. Lakin Haliç mikroplastik manasında epeyce önemli bir alarm veriyor. Haliç’e dökülen Kağıthane ve Alibeyköy derelerinin taşıdığı plastikler, fazlaca ağır durumda” sözlerini kullandı.
“DENİZLERİMİZ PLASTİK ÇORBASI HALİNE GELEBİLİR”
Mikroplastiklerinin etkisinin makro seviyede olduğunu söyleyen Doç. Dr. Erkan, şunları söylemiş oldu:
“Önümüzdeki senelerda, denizlerde, balıklardan daha fazlaca mikroplastiklerin olacağı ön görüyoruz. Zira katlanarak giden bir artış var. Bizlere düşen bakılırsav ise kullandığımız plastik mamüllerini azaltmak. Plastik çatal, kaşıklar ve pipetleri mümkün olduğunca ömrümüzden çıkarmalıyız. Örneğin yüz temizleme jellerinde bile mikro boncuklar var. Satın aldığımız mamüllerin içeriğine bakmalıyız. Bu süreçte endüstriyel kuruluşlara da hayli fazla iş düşüyor. Bu kuruluşlar atık sularını mümkün olduğunca ayrıştırarak, bertaraf etmeli. İsmi mikro bulunmasına karşın tesirlerinin makro boyutlarına ulaşacağını kestirim ediyoruz. Mikroplastikleri küçük olduğu için şu an deniz yüzeyinde nazaranmiyor olabiliriz. Lakin aldığımız bir balığın içini temizlerken mikroplastiklerle karşılaşabiliriz. Gerekli tedbirler alınmazsa denizlerimiz plastik çorbası haline gelebilir.”