Organize hataların kralıydı… Amerikan mafyasının perde gerisindeki en değerli ismiydi. FBI’a nazaran yasal bir işe girseydi General Motors’un idare şurası lideri olurdu. Mafya babalarının mafya babası olarak biliniyordu. Yalnızca bir kere yasadışı kumar oynattığı sebebi öne sürülerek mahpusa girdi.
Hakkındaki bir fazlaca kovuşturma avukatları tarafınca ya duruşmalar geciktirilerek ya da sıhhat durumu makûs olduğu argümanıyla savuşturuldu.
Mafyanın muhasebesini tutan gangster, organize kabahat örgütlerinin finans sihirbazı olarak biliniyordu. Kendi tabiriyle mafyanın yıllık cirosunun ABD’nin yıllık gelirinden çok olduğu devrin finans sorumlusuydu.
Meyer Lansky, ABD’de 20. yüzyılda organize cürümlerin efsanevi isimlerden biri kabul ediliyor. The Godfather 2 (Baba 2) sinemasındaki kurgu karakterlerden biri olan Hyman Roth’un Lansky’den esinlenilerek yaratıldığı biliniyor.
Sinemada Roth’un Michael Corleone’ye söylemiş olduği “Michael, biz U.S Steel’den daha büyüğüz” kelamı de aslında Lansky’ye ilişkin. İzleyenlerin çok güzel bildiği üzere Hyman sinemanın sonunda ölüyordu. Lansky’ın sonu o denli olmadı o ayrı!
1999 yılı imali ‘Lansky’ sinemasında ünlü mafya babasını Richard Dreyfuss canlandırmıştı. Önümüzdeki hafta ABD’de vizyona girecek olan ve Meyer Lansky’nin ömrünü anlatan ‘Lansky’ isimli sinemada ise ‘Taksi Şoförü’, ‘Ucuz Roman’, ‘Piyano’, ‘Ulis’in Bakışı’ üzere sinemalardaki rolüyle tanınan Harvey Keitel, Meyer rolüyle izleyici karşısına çıkıyor.
Başroldeki öteki oyuncu ise ‘Avatar’ ve ‘Titanların Savaşı’ sinemalarından hatırlayabileceğiniz Avustralyalı oyuncu Sam Worthington. Mevzu özetlemek gerekirse şu biçimde: Tanınmış lakin şanssız bir muharrir olan David Stone, Meyer Lansky’dan aldığı telefonla hayatının fırsatını yakalıyor. Yetkililer artık yaşlanan Lansky’nin dev servetini bulmaya çalışırken, Ulusal Hata Sendikası’nın makûs şöhretli işvereni olarak bilinen Lansky ömrüyle ilgili anlatılmamış gerçeği ortaya koymak için Stone’la bir ortaya geliyor.
12 yaşında çete kurdu
Meyer Lansky’nin hayat kıssası sahiden sinemalara mevzu olacak kadar çarpıcı. Gelmiş geçmiş en kuvvetli Yahudi mafya işvereni olan Lansky, 1902 yılında Çarlık Rusyasında, şu anda Belarus toprakları olan Grodno’da, Polonyalı Yahudi bir ailede Meyer Suchowljansky olarak doğdu. 1911’de annesi ve erkek kardeşi Jacop ile bir arada ABD’ye göç etti. Babası 1909 yılında New York’a gitmiş ve ütücü olarak işe başlamıştı. Meyer burada okula başladı epeyce zeki bir öğrenciydi, her yıl iki sınıf birden atlıyordu. 1914’te mali dert aileyi Manhattan’ın Aşağı Doğu Yakası’na taşınmaya zorladığında Meyer Lansky de altıncı sınıfa başlamıştı.
O devirde sokakta barbut oyunlarıyla tanıştı. çabucak sonrasında ortalarında daha sonradan mafyanın kıymetli isimleri ortasına girecek olan Benjamin ‘Bugsy’ Siegel ve Joseph ‘Doc’ Stacher’la yakın arkadaş oldu. Üçlü bir küme çocukla bir arada çete kurdu.. Burada bir parantez açmakta fayda var. Siegel Mafya’nın Las Vegas’a yerleşmesini sağlayan en kıymetli isimlerden biri kabul ediliyor.
bir epey kumarhanenin sahibi olan Siegel’in ömrünü anlatan 1991 imali ‘Bugsy’ isimli sinema de iki kolda Oscar kazanmıştı. Kumarhaneler devi Siegel’i beyazperdede Warren Beatty canlandırmıştı, Ben Kingsley ise sinemada Meyer Lansky rolündeydi. Önümüzdeki hafta vizyona girecek ‘Lansky’ sinemasının başrol oyuncusu Harvey Keitel de bir daha ünlü bir gangster olan Mickey Cohen rolündeydi.
Lansky iki kere evlendi. 1929’da Anna Citron ile olan birinci evliliği 1946’da bitti. Çiftin iki oğlu ve bir kızı oldu. 1948’de Manhattan’daki bir otelde manikürcü olarak çalışan Thelma Schwarz ile evlendi.
Ulusal cürüm örgütünün mimarları
Lansky’a geri dönersek… O senelerda sonrasındasındaları mafyanın öne çıkan isimlerinden biri olacak Charles ‘Lucky’ Luciano da Sicilyalı göçmen çocuklardan oluşan bir çetenin önderiydi. Çete, kendilerinden küçük Yahudi çocukları gasp ediyordu. Anlatılanlara nazaran, Charles, kendisinden 5 yaş küçük Meyer’i tehdit ettiğinde çocuğun cesurca arbedeye girmesinden etkilendi ve ikili yakın arkadaş oldu. daha sonraki senelerda ikili Ulusal Cürüm Örgütü’nün mimarları olacaktı. Bu oluşum ABD’deki mafya aileleri için bir idare organıydı.
Lansky 8. sınıfı bitirdikten daha sonra çeşitli hırdavat ve aletler satan bir dükkanda çalışmaya başladı. Lakin epey kısa bir süre daha sonra ‘tam zamanlı’ bir gangster oldu. 1928’de ABD vatandaşı oldu. Lansky, kumar ve bahis işlerinde değerli bir isim olan Arnold Rothstein’le tanışıyordu. 1920’lerdeki içki yasağında Rothstein’ın müdafaası altında içki kaçakçılığına başladı.
bununla birlikte Bugsy Siegel ile bir arada araba ve kamyon kiralama işindeydi. Farklı teşebbüslerde de Lucky Luciano ile işbirliği yapıyordu. Lansky, Lucky Luciano’nun güvendiği ve hayran olduğu bir tanesiydi. Birtakım İtalyanlar, Lansky’nin gördüğü kraliyet muamelesini kıskandı, fakat Luciano bu tıp şikayetlere hiç bir vakit aldırış etmedi.
Yalnızca bir defa mahpus cezası aldı
Lansky, giderek daha fazla güçlenmeye başladı. Yahudi mafyası onun idaresinde New York’taki ve ülkenin dört bir yanındaki İtalyan mafyasıyla eşit bir güce sahipti. 1930’lu senelerla bir arada daha sonradan ‘suçun başbakanı’ olarak anılacak olan Frank Costello ile bir arada New York, New Orleans, Florida, Bahamalar ve Küba’da kumarhaneler açtı. Mahallî siyasetçilerin muhafazasından yararlandıkları için sorun hayatıyorlardı.
Mafya ortasında kelamının en büyük mutabakatlardan daha sağlam olduğuna inanılıyordu. “Yalan söyleme, bir palavra söylemiş olduğinde onunla başa çıkabilmek için diğer bir palavra söylemen gerekir” sık kullandığı bir cümleydi. Lansky’ın kumar işinde başarılı olmasının niçinlerinin başında bahis oyunlarının matematiksel olasılıkları hakkındaki uzmanlığı geliyordu. Rüşvet verdiği kamu vazifelileri ve kolluk kuvvetleri yardımıyla rahat hareket edebiliyordu. Kumarhanelerinde asla hile yapılmadığı söyleniyordu.
1950’de Frank Costello ve başka kabahat örgütü başkanları hakkında söz vermek zorunda kaldı. Kumar suçlamalarını kabul etti ve 1952’de kumar faaliyetleri niçiniyle üç ay mahpus cezası aldı. Aldığı tek ceza da bu olacaktı.
Lansky ile ilgili bir ayrıntı da Nazilere karşı ‘savaşı’. 1930’lu senelerda Lansky ve çetesinin Nazi yanlısı Alman-Amerikalıların düzenlediği mitingleri dağıtmaktan, 2. Dünya Savaşı sırasında Alman casusları ve sabotajcıları yakalama operasyonlarına kadar bir hayli olaya da karıştığı sav edildi.
Küba’daki parlak günleri ihtilalle bitti
Küba Devlet Lideri Fulgencio Batista’yla dostluk ve iş ilgisi bulunan Meyer, Küba’da bir fazlaca kumarhane işletti. 1946’da ABD’nin ünlü mafyalarının iştirakiyle Havana’da bir konferans düzenledi. Frank Costello, Joseph ‘Joe Bananas’ Bonanno, Vito Genovese üzere ünlü mafya babaları ve İtalya’ya hudut dışı edilen ancak uydurma pasaportla Havana’ya giden Charles ‘Lucky’ Luciano da toplantıya katıldı.
Luciano ABD’ye dönmenin yasal bir yolu bulunana kadar kumar işini Havana’da sürdürme ve Lansky’ın ‘mafyanın kralı’ olması konusunda herkesi ikna etti. Yaklaşık 10 yıl boyunca ülkede mafya ve hükümet içindeki rüşvet alışverişi devam etti. Tezlere göre Batista, Lansky kumarhanelerinin karının yüzde 10’unu alıyordu. Batista ve yandaşlarının rüşvet ve vurgunculuk yardımıyla ne aldıkları hiç bir vakit tam olarak hesaplanamadı. Lansky’ın Küba’daki parlak günleri Fidel Castro›nun iktidara gelmesiyle bitti.
Kimi argümanlara bakılırsa Lansky’nin elinde FBI yöneticilerinden siyasetçilere kadar bir fazlaca isimle ilgili dokümanlar vardı. Ve bu dokümanlar ve manzaralar yardımıyla yargı mensupları ve siyasetçilere şantaj yapıyordu. 1970 yılında medyada sıkça yer almaya başladı ve vergi kaçakçılığı suçlamalarından kurtulmak için İsrail’e kaçtı. İsrail vatandaşlığı başvurusu geçmişi niçiniyle reddedildi.
1972’de İsrailli yetkililer onu ABD’ye geri yolladı. Miami’de uçaktan indiğinde gözaltına alındığında şunları söylemiş oldu: “Hayat bu. Benim yaşım endişelenmek için hayli fazla. Olacak olan olacak.” 250 bin dolar kefalet ödedi. Mahkemeye çıkarılsa da hakkındaki tüm vergi kaçakçılığı, rüşvet, haraç üzere bütün suçlamalardan yargılanamayacak kadar hasta olduğuna karar verildi. ‘Büyük patron’ denilen Lansky aleyhine açılan son dava da Lansky’nin sıhhati ve ileri yaşı niçiniyle yargıç tarafınca düşürüldü. 1983 yılında Miami’de kanser niçiniyle ömrünü kaybetti.
Lansky öldüğünde yalnızca 60 bin dolar nakit parası vardı. Lakin bilinmeyen banka hesaplarında yüz milyonlarca dolar parası olduğu söyleniyordu. Muhtemelen gerçek servetinin ne kadar olduğu ya da nerede olduğu hiç bir vakit ortaya çıkmayacak.
Hakkındaki bir fazlaca kovuşturma avukatları tarafınca ya duruşmalar geciktirilerek ya da sıhhat durumu makûs olduğu argümanıyla savuşturuldu.
Mafyanın muhasebesini tutan gangster, organize kabahat örgütlerinin finans sihirbazı olarak biliniyordu. Kendi tabiriyle mafyanın yıllık cirosunun ABD’nin yıllık gelirinden çok olduğu devrin finans sorumlusuydu.
Meyer Lansky, ABD’de 20. yüzyılda organize cürümlerin efsanevi isimlerden biri kabul ediliyor. The Godfather 2 (Baba 2) sinemasındaki kurgu karakterlerden biri olan Hyman Roth’un Lansky’den esinlenilerek yaratıldığı biliniyor.
Sinemada Roth’un Michael Corleone’ye söylemiş olduği “Michael, biz U.S Steel’den daha büyüğüz” kelamı de aslında Lansky’ye ilişkin. İzleyenlerin çok güzel bildiği üzere Hyman sinemanın sonunda ölüyordu. Lansky’ın sonu o denli olmadı o ayrı!
1999 yılı imali ‘Lansky’ sinemasında ünlü mafya babasını Richard Dreyfuss canlandırmıştı. Önümüzdeki hafta ABD’de vizyona girecek olan ve Meyer Lansky’nin ömrünü anlatan ‘Lansky’ isimli sinemada ise ‘Taksi Şoförü’, ‘Ucuz Roman’, ‘Piyano’, ‘Ulis’in Bakışı’ üzere sinemalardaki rolüyle tanınan Harvey Keitel, Meyer rolüyle izleyici karşısına çıkıyor.
Başroldeki öteki oyuncu ise ‘Avatar’ ve ‘Titanların Savaşı’ sinemalarından hatırlayabileceğiniz Avustralyalı oyuncu Sam Worthington. Mevzu özetlemek gerekirse şu biçimde: Tanınmış lakin şanssız bir muharrir olan David Stone, Meyer Lansky’dan aldığı telefonla hayatının fırsatını yakalıyor. Yetkililer artık yaşlanan Lansky’nin dev servetini bulmaya çalışırken, Ulusal Hata Sendikası’nın makûs şöhretli işvereni olarak bilinen Lansky ömrüyle ilgili anlatılmamış gerçeği ortaya koymak için Stone’la bir ortaya geliyor.
12 yaşında çete kurdu
Meyer Lansky’nin hayat kıssası sahiden sinemalara mevzu olacak kadar çarpıcı. Gelmiş geçmiş en kuvvetli Yahudi mafya işvereni olan Lansky, 1902 yılında Çarlık Rusyasında, şu anda Belarus toprakları olan Grodno’da, Polonyalı Yahudi bir ailede Meyer Suchowljansky olarak doğdu. 1911’de annesi ve erkek kardeşi Jacop ile bir arada ABD’ye göç etti. Babası 1909 yılında New York’a gitmiş ve ütücü olarak işe başlamıştı. Meyer burada okula başladı epeyce zeki bir öğrenciydi, her yıl iki sınıf birden atlıyordu. 1914’te mali dert aileyi Manhattan’ın Aşağı Doğu Yakası’na taşınmaya zorladığında Meyer Lansky de altıncı sınıfa başlamıştı.
O devirde sokakta barbut oyunlarıyla tanıştı. çabucak sonrasında ortalarında daha sonradan mafyanın kıymetli isimleri ortasına girecek olan Benjamin ‘Bugsy’ Siegel ve Joseph ‘Doc’ Stacher’la yakın arkadaş oldu. Üçlü bir küme çocukla bir arada çete kurdu.. Burada bir parantez açmakta fayda var. Siegel Mafya’nın Las Vegas’a yerleşmesini sağlayan en kıymetli isimlerden biri kabul ediliyor.
bir epey kumarhanenin sahibi olan Siegel’in ömrünü anlatan 1991 imali ‘Bugsy’ isimli sinema de iki kolda Oscar kazanmıştı. Kumarhaneler devi Siegel’i beyazperdede Warren Beatty canlandırmıştı, Ben Kingsley ise sinemada Meyer Lansky rolündeydi. Önümüzdeki hafta vizyona girecek ‘Lansky’ sinemasının başrol oyuncusu Harvey Keitel de bir daha ünlü bir gangster olan Mickey Cohen rolündeydi.
Lansky iki kere evlendi. 1929’da Anna Citron ile olan birinci evliliği 1946’da bitti. Çiftin iki oğlu ve bir kızı oldu. 1948’de Manhattan’daki bir otelde manikürcü olarak çalışan Thelma Schwarz ile evlendi.
Ulusal cürüm örgütünün mimarları
Lansky’a geri dönersek… O senelerda sonrasındasındaları mafyanın öne çıkan isimlerinden biri olacak Charles ‘Lucky’ Luciano da Sicilyalı göçmen çocuklardan oluşan bir çetenin önderiydi. Çete, kendilerinden küçük Yahudi çocukları gasp ediyordu. Anlatılanlara nazaran, Charles, kendisinden 5 yaş küçük Meyer’i tehdit ettiğinde çocuğun cesurca arbedeye girmesinden etkilendi ve ikili yakın arkadaş oldu. daha sonraki senelerda ikili Ulusal Cürüm Örgütü’nün mimarları olacaktı. Bu oluşum ABD’deki mafya aileleri için bir idare organıydı.
Lansky 8. sınıfı bitirdikten daha sonra çeşitli hırdavat ve aletler satan bir dükkanda çalışmaya başladı. Lakin epey kısa bir süre daha sonra ‘tam zamanlı’ bir gangster oldu. 1928’de ABD vatandaşı oldu. Lansky, kumar ve bahis işlerinde değerli bir isim olan Arnold Rothstein’le tanışıyordu. 1920’lerdeki içki yasağında Rothstein’ın müdafaası altında içki kaçakçılığına başladı.
bununla birlikte Bugsy Siegel ile bir arada araba ve kamyon kiralama işindeydi. Farklı teşebbüslerde de Lucky Luciano ile işbirliği yapıyordu. Lansky, Lucky Luciano’nun güvendiği ve hayran olduğu bir tanesiydi. Birtakım İtalyanlar, Lansky’nin gördüğü kraliyet muamelesini kıskandı, fakat Luciano bu tıp şikayetlere hiç bir vakit aldırış etmedi.
Yalnızca bir defa mahpus cezası aldı
Lansky, giderek daha fazla güçlenmeye başladı. Yahudi mafyası onun idaresinde New York’taki ve ülkenin dört bir yanındaki İtalyan mafyasıyla eşit bir güce sahipti. 1930’lu senelerla bir arada daha sonradan ‘suçun başbakanı’ olarak anılacak olan Frank Costello ile bir arada New York, New Orleans, Florida, Bahamalar ve Küba’da kumarhaneler açtı. Mahallî siyasetçilerin muhafazasından yararlandıkları için sorun hayatıyorlardı.
Mafya ortasında kelamının en büyük mutabakatlardan daha sağlam olduğuna inanılıyordu. “Yalan söyleme, bir palavra söylemiş olduğinde onunla başa çıkabilmek için diğer bir palavra söylemen gerekir” sık kullandığı bir cümleydi. Lansky’ın kumar işinde başarılı olmasının niçinlerinin başında bahis oyunlarının matematiksel olasılıkları hakkındaki uzmanlığı geliyordu. Rüşvet verdiği kamu vazifelileri ve kolluk kuvvetleri yardımıyla rahat hareket edebiliyordu. Kumarhanelerinde asla hile yapılmadığı söyleniyordu.
1950’de Frank Costello ve başka kabahat örgütü başkanları hakkında söz vermek zorunda kaldı. Kumar suçlamalarını kabul etti ve 1952’de kumar faaliyetleri niçiniyle üç ay mahpus cezası aldı. Aldığı tek ceza da bu olacaktı.
Lansky ile ilgili bir ayrıntı da Nazilere karşı ‘savaşı’. 1930’lu senelerda Lansky ve çetesinin Nazi yanlısı Alman-Amerikalıların düzenlediği mitingleri dağıtmaktan, 2. Dünya Savaşı sırasında Alman casusları ve sabotajcıları yakalama operasyonlarına kadar bir hayli olaya da karıştığı sav edildi.
Küba’daki parlak günleri ihtilalle bitti
Küba Devlet Lideri Fulgencio Batista’yla dostluk ve iş ilgisi bulunan Meyer, Küba’da bir fazlaca kumarhane işletti. 1946’da ABD’nin ünlü mafyalarının iştirakiyle Havana’da bir konferans düzenledi. Frank Costello, Joseph ‘Joe Bananas’ Bonanno, Vito Genovese üzere ünlü mafya babaları ve İtalya’ya hudut dışı edilen ancak uydurma pasaportla Havana’ya giden Charles ‘Lucky’ Luciano da toplantıya katıldı.
Luciano ABD’ye dönmenin yasal bir yolu bulunana kadar kumar işini Havana’da sürdürme ve Lansky’ın ‘mafyanın kralı’ olması konusunda herkesi ikna etti. Yaklaşık 10 yıl boyunca ülkede mafya ve hükümet içindeki rüşvet alışverişi devam etti. Tezlere göre Batista, Lansky kumarhanelerinin karının yüzde 10’unu alıyordu. Batista ve yandaşlarının rüşvet ve vurgunculuk yardımıyla ne aldıkları hiç bir vakit tam olarak hesaplanamadı. Lansky’ın Küba’daki parlak günleri Fidel Castro›nun iktidara gelmesiyle bitti.
Kimi argümanlara bakılırsa Lansky’nin elinde FBI yöneticilerinden siyasetçilere kadar bir fazlaca isimle ilgili dokümanlar vardı. Ve bu dokümanlar ve manzaralar yardımıyla yargı mensupları ve siyasetçilere şantaj yapıyordu. 1970 yılında medyada sıkça yer almaya başladı ve vergi kaçakçılığı suçlamalarından kurtulmak için İsrail’e kaçtı. İsrail vatandaşlığı başvurusu geçmişi niçiniyle reddedildi.
1972’de İsrailli yetkililer onu ABD’ye geri yolladı. Miami’de uçaktan indiğinde gözaltına alındığında şunları söylemiş oldu: “Hayat bu. Benim yaşım endişelenmek için hayli fazla. Olacak olan olacak.” 250 bin dolar kefalet ödedi. Mahkemeye çıkarılsa da hakkındaki tüm vergi kaçakçılığı, rüşvet, haraç üzere bütün suçlamalardan yargılanamayacak kadar hasta olduğuna karar verildi. ‘Büyük patron’ denilen Lansky aleyhine açılan son dava da Lansky’nin sıhhati ve ileri yaşı niçiniyle yargıç tarafınca düşürüldü. 1983 yılında Miami’de kanser niçiniyle ömrünü kaybetti.
Lansky öldüğünde yalnızca 60 bin dolar nakit parası vardı. Lakin bilinmeyen banka hesaplarında yüz milyonlarca dolar parası olduğu söyleniyordu. Muhtemelen gerçek servetinin ne kadar olduğu ya da nerede olduğu hiç bir vakit ortaya çıkmayacak.