Kolon kanseri taraması nasıl yapılır?

semaver

Active member
KOLON KANSERİ

Kolon yani kalın barsak, ince barsaktan daha sonra gelen yaklaşık 1.5 m uzunluğunda sindirim sisteminin son kısmında yer alan bir organdır. Son 15-20 cm’lik kısmı rektum olarak isimlendirilmektedir. Dünya Sıhhat Örgütü bilgilerine nazaran kolorektal kanserler en sık teşhis edilen kanserler içinde erkeklerde üçüncü, bayanlarda ise ikinci sırada yer almaktadır. Hem sıklığı birebir vakitte mevt oranları erkeklerde daha fazladır. Çeşitli çevresel ve genetik faktörler kolorektal kanser gelişim riskini artırmaktadır. Sigara içilmesi, kırmızı et tüketimi, ileri yaş, obezite, diabetes mellitus yahut insülin direnci varlığı, ülseratif kolit yahut Crohn hastalığı üzere inflamatuvar barsak hastalıkları kolon kanseri riskini artırırken sistemli fizikî antrenman, taze zerzevat ve meyve ile beslenme ve lifli besin tüketimi hami tesir göstermektedir. Kolon kanserinin en sık belirtisi dışkılama alışkanlığında değişikliktir (ishal ya da kabızlık, dışkı çapında incelme, tam boşalamama hissi). Rektal kanama, karın ağrısı, demir eksikliği anemisi, kilo kaybı görülebilecek öbür durumlardır.

Kolorektal kanserlerin % 95 i poliplerden kaynaklanmaktadır. Polip, barsağın iç yüzeyinde et beni halinde yer alan oluşumlardır. Adenomatöz polipler tümörleşme potansiyeline sahip olup adamların yaklaşık %30’unda ve bayanların %20’sinde görülür. Bu poliplerin endoskopik olarak çıkarılması ile tümöre ilerlemesi engellenmiş olur. Yaş ilerledikçe polip görülme sıklığı artmaktadır. Bu niçinle 50 yaşın üzerine tertipli kolon kanseri taraması önerilmektedir. Ailede kolon kanseri varlığında taramanın daha erken başlaması gerekebilir. Tarama 3 biçimde yapılabilir: Birincisi yılda bir dışkıda zımnî kan testidir. Testin müspet olması durumunda kolonoskopi yapılarak kıymetlendirme yapılır. Bu formülün hassaslığı düşük olup barsak içerisinde yer alan lezyondan kanama varlığında test müspet sonuçlanır. Ayrıyeten anal fissür yahut hemoroid varlığı yanlış olumlu sonuçlara niye olabilir. Taramada ikinci formül rektosigmoidoskopidir. Yalnızca lavman ile yapılan barsak paklığı ile barsağın son 50-60 cm’nin incelenmesine imkan tanır ve 5 yılda bir yapılması tavsiye edilir. Üçüncü prosedür ise 10 yılda bir kolonoskopi yapılmasıdır. Kolonoskopi tüm kalın barsağın incelenmesine imkan tanır. Polip saptanırsa birebir seansta polipektomi süreci uygulanarak çıkarılabilir. Denetim kolonoskopinin ne vakit yapılacağına çıkarılan poliplerin histolojik tipine, sayısına ve boyutuna bakılırsa karar verilir. Tüm kanserlerde olduğu üzere kolon kanserinde de erken teşhis epey değerlidir. Uygun tarama ile erken devirde teşhis edilen hastalar muvaffakiyet ile tedavi edilebilmektedir.