İrritabl barsak sendromu

semaver

Active member
İrritabl barsak sendromu (İBS), karın ağrısı ve barsak alışkanlığında değişiklik ile karakterize işlevsel barsak hastalığıdır. çok sık bir durum olup toplumun %5-10’unu etkilemektedir. Bayanlarda erkeklere göre; ergenlerde yaşlılara nazaran daha sık görülmektedir. birlikteinde depresyon, anksiyete, fibromiyalji, jinekolojik ve mesane sorunları, baş ağrısı ve kronik yorgunluk üzere barsak dışı semptomlar bulunabilir ve öteki işlevsel gastrointestinal hastalıklar ile birlikte görülme sıklığı artmıştır. İBS’nin meydana geliş sistemi çok karmaşıktır. Hudut sistemi değişiklikleri, barsak çok hassaslığı, barsak hareketlerinde bozulma, barsak bakteri kompozisyonunda değişiklikler, genetik ve psikososyal gerilim üzere pekoldukca faktörün rol oynadığı düşünülmektedir.

Karın ağrısının varlığı İBS tanısı için kuraldır. İBS hastalarında ishal, kabızlık, ishal-kabızlık atakları bulunabilir. Karında gaz ve şişkinlik epey yaygındır. İBS tanısı, altta yatan organik hastalıkların dışlanması ile temalır. Yaşın 50’nin üzerinde olması, kanlı dışkılama, gece ishali, kilo kaybı, demir eksikliği anemisi, ailede Crohn hastalığı, ülseratif kolit yahut ailede kolorekral kanser varlığında acil kolonoskopi yapılmalıdır.

İBS’nin doğal seyrini değiştiren rastgele bir tedavi bulunmamaktadır. Tedavi ile şikayetler ve hastane müracaatları azalırken hayat kalitesi artmaktadır. Sağlam bir hasta-hekim münasebeti İBS tedavisinde muvaffakiyetin en değerli anahtarıdır. Kâfi hasta eğitimi tedavinin birinci etabını oluşturmaktadır. Ömür üslubu ve diyet değişikliği faydalı olabilmektedir. Küçük ve tertipli öğünler, bilinen tetikleyici besinlerden kaçınmak ve alkol ve kafein tüketiminin azaltılması önerilir. Fermente olabilen oligo-, di- ve mono-sakaritler ve polioller (FODMAP’ler) birtakım meyvelerde, yapay tatlandırıcılarda, baklagillerde ve yeşil sebzelerde yüksek düzeylerde bulunur. İBS’li hastalarda FODMAP içeren besinlerin tüketimi ile ince barsak su içeriğinde ve barsak hacminde artış ile şikayetlerde artma olabilmektedir. FODMAP içeren besinlerin kısıtlanması ile birtakım hastalarda şikayetlerde azalma sağlanabilmektedir Lakin pekoldukça besin kısıtlaması gerektirmesi sebebi ile uygulaması pek zordur.

Ömür biçimi ve diyet ile faal karşılık alınamayan olaylarda ilaç tedavisi uygulanır. Kabızlık, ishal, karın ağrısı, karın şişliğine yönelik gerekli tedavi verilir. İBS, kronik yani uzun vadeli bir hastalıktır. Hastaların %30-50’si stabil seyreder; %2-18’inde şikayetler artarken, %12-38’inde güzelleşme görülür. İBS kanser riskini artırmaz, hastanın hayat mühletini etkilemez fakat en az organik hastalıklar kadar hayat kalitesini etkileyebilir.