Gelişmekte olan ülkelerde düşük sosyoekonomik durum obezite için risk faktörü

semaver

Active member
TÜİK 2019 bilgilerine bakılırsa, ülkemizde 15 yaş ve üzeri obeziteli bireylerin oranı yüzde 21,1’e yükseldi. Fizyolojik ve ruhsal birfazlaca sıhhat meselesini birlikteinde getiren obezite, koronavirüs salgını sürecinde de mevt riskini artırarak kritik pozisyonunu korudu.

Fazla gücün yağ dokusu olarak depolanması kararı obezitenin ortaya çıktığını vurgulayan Türkiye Obezite Araştırma Derneği (TOAD) Lider Yardımcısı Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Dilek Yazıcı, bedende güç alımını ve harcamasını ise birfazlaca genetik, epigenetik, fizyolojik, davranışsal, sosyokültürel, sosyoekonomik ve çevresel faktörün etkilediğini belirtti.


‘OBEZİTE KOMPLEKS BİR HASTALIKTIR’

Günümüzde hareketsiz ömür formunun yaygınlaşması ve beslenme alışkanlıklarının değişmesi ile birlikte obezitenin görülme sıklığında artış yaşandığını belirten Prof. Dr. Yazıcı, “Bunların yanında kimi hormonal sorunlar, yeme bozuklukları, uykusuzluk üzere faktörler de obezitenin ortaya çıkmasında tesirli olmaktadır” bilgisini verdi. Obezitenin kompleks bir hastalık olduğunun altını çizen Prof. Dr. Yazıcı, önlenmesinde ve tedavisinde tüm bu faktörlerin başka farklı gözden geçirilmesi gerektiğini kelamlarına ekledi.


‘SOSYOEKONOMİK DURUM OBEZİTENİN GELİŞİMİNİ ETKİLİYOR’

Anne sütü almak, çocukluktan itibaren yanlışsız beslenme alışkanlıkları kazanmak, hareketli hayat haline sahip olmak üzere faktörlerin obezitenin engellenmesi açısından değerli ögeler olduğunu vurgulayan Prof. Dr. Yazıcı, şu teklifleri verdi:

“Aslında kültürümüze de epeyce yakın olan Akdeniz tipi beslenme formu, önerilen sağlıklı beslenme cinslerinden biridir. Bu beslenmede zerzevat ve meyve tüketimine tartı verilir, doymuş yağ tüketimi kısıtlanır, yani oda sıcaklığında katı biçimde bulunan margarin, tereyağı yerine sıvı yağlar tercih edilir. Ayrıyeten bir daha yağdan varlıklı olabilecek kırmızı et tüketimi kısıtlanıp tavuk, balık üzere beyaz et tüketimi teşvik edilmektedir.”


Hazır besinlerin çok yağlı ve kaloriden güçlü olması ve katkı hususları içermesi sebebiyle obezite riskini artırdığının ve bu niçinle de bilhassa çocukların beslenmesinden uzak tutulması gerektiğinin altını çizen Prof. Dr. Yazıcı, obezitenin gelişmesindeki sosyoekonomik etkenlere de dikkat çekti:

“Genel olarak karbonhidrat yüklü yiyeceklerin daha hesaplı olması niçiniyle, gelişmekte olan ülkelerde ekonomik kuvvetlik yaşayan bireylerin bu türlü beslenme zorunluluğuna bağlı olarak obezite risklerinin arttığı görülmektedir.”


‘SAĞLIK OKUR-YAZARLIĞINA EHEMMİYET VERİLMELİ’

Toplumlarda obezite görülme sıklığını düşürmenin kıymetli bir adımının da sıhhat okur-yazarlığını artırmak olduğunu vurgulayan Prof. Dr. Yazıcı, “Kişilerin tükettikleri besinlerin içeriğini bilmeleri, ne tükettiklerinin farkında olmaları açısından değer teşkil etmektedir. Paketli besinlerin etiketlerinde yer alan besin bileşenleri ve kalori ölçüsünü takip edebilmek fazla kalori alımının engellenebilmesi açısından büyük ehemmiyet taşımaktadır” iletisini verdi.

‘OBEZİTENİN ORTAYA ÇIKMASINI TETİKLEYEN 300’Den çok GEN VAR’

Genetik etkenler hakkında da değerli bilgiler veren Prof. Dr. Yazıcı, 300’den çok genin obeziteyle alakalı olduğunu vurguladı. Prof. Dr. Yazıcı, çevresel toksinler, besin yetersizliği ve yüksek yağlı beslenmenin obezite ile ilişkili genlerde kimi değişikliklere niye olarak besin alımını ve yağ dokusunu artırdığını da kelamlarına ekledi.

‘OBEZİTE KİMİ RAHATSIZLIKLAR kararıNDA DA ORTAYA ÇIKABİLİR’

Prof. Dr. Dilek Yazıcı, hormonlardaki dengesizliğin ve gerilimin kilo artışına sebep olabileceğini vurguladı. “Bulimia, tıkınırcasına yeme bozukluğu ve gece yeme bozukluğu üzere yeme bozukluğu durumları da obeziteye niye olabilir” halinde konuşan Prof. Dr. Yazıcı, uykusuzluğun da obezite riski açısından dikkate alınması gerektiğinin altını çizdi.

‘PARKLARIN VE YÜRÜYÜŞE ELVERİŞLİ YOLLARIN KISITLI SAYIDA OLMASI ANTRENMAN ALIŞKANLIKLARINI ETKİLİYOR’

Prof. Dr. Dilek Yazıcı, “Kişinin hareketliliğinin az olması ve idman yapmaması da obezite gelişmesinde kıymetli risk faktörleridir. Çalışma saatlerinin uzun olması, trafikte uzun müddetlerin geçirilmesi, kişinin aktivitesini azaltmanın yanında ayrıyeten idman yapacak bir vakit de bırakmamaktadır. birebir vakitte teknolojik aygıtların fazlaca ağır kullanması hareketi azaltan öteki bir faktördür. Ayrıyeten açık alanlarda idman yapılabilecek, park, yürüyüş yolu üzere yerlerin kısıtlı olması antrenman yapma alışkanlıklarını etkilemektedir” kelamlarıyla de obezite gelişmeninde azalmış fizikî aktivitenin rolünü vurguladı.