Fizik Tedavi ve Rehabilitasyonda Güncel Tedavi şekilleri

semaver

Active member
Fiziksel tıp ve rehabilitasyon, doğuştan ya da daha sonradan kazanılmış, kas, sinir ve iskelet sistemi problemlerinin yanı sıra nörolojik, ortopedik hastalıklar, mekanik problemler, travma, ağrı, ameliyatlardan daha sonra gelişen fonksiyon bozuklukları ve diğer biroldukca hastalığa bağlı olarak ortaya çıkan hareket kısıtlılıklarının tanı, tedavi ve koruyucu şekilleri ile ilgilenen bir uzmanlık dalıdır. Fiziksel tıp ve rehabilitasyon uzmanlık branşı, ilgili olduğu hastalık konuları bağlamında da tıptaki yeni gelişmelere gayet açıktır. Günümüzde gelişen teknoloji ve tıp alanındaki yeniliklerle, geleneksel ve tamamlayıcı tıp şekilleri kas iskelet sistemi patolojilerinde fizik tedavi ajanları (sıcak-soğuk uygulamaları, elektrik tedavileri, ultrason gibi derin ısıtıcılar, lazer, egzersiz uygulamaları vb.) kadar yaygın kullanılmaktadır. Nöralterapi, Prp enjeksiyonları, ozon terapi, manuel terapi, kuru iğneleme, kinesiotaping (bantlama), mezoterapi, tetik nokta enjeksiyonları, eklem içi enjeksiyon uygulamaları gibi yöntemler son zaman içinderda uygun hastalarda tek başlarına ya da beraber kullanılmalarıyla tedavide biz hekimlerin elini gayet güçlendirmektedir. Çoğu hastalıkta cerrahi tedaviye ihtiyaç duyulmaması; bu yeni tedavilerin gelişmesi ve yaygın kullanılmasına bağlanabilir. Miyofasial ağrı sendromu, fibromiyalji gibi yumuşak doku romatizmalarında, osteoartrit (kireçlenme), eklem ağrıları (omuz, dirsek, el bileği, parmaklar, kalça, sakroiliak eklem, diz,ayak bileği), sporcu faydalanmaları, bel ve boyun patolojileri, romatizmal hastalıklar (Romatoid artrit, Ankilozan spondilit gibi), sinir sıkışmaları, tendon zorlanmaları gibi hastalıklarda uygulanabilir.

Nöralterapi: Bedenin bozulmuş olan fonksiyonlarını onarmak, ağrı kontrolü sağlamak amacıyla sinir liflerinin uyardığı bölgelere lokal anestezik ve serum fizyolojik karışımlarının iğne ile uygulanmasıdır. Baş ağrıları, tüm kas iskelet sistemi ağrıları, geçmeyen boyun ve bel ağrıları, boyun ve bel fıtıkları, fibromiyalji sendromu, sinir sıkışmaları, kireçlenme, tendon faydalanmaları uygulama alanlarına giren hastalıklar içerisindedir. Haftada 1-2 seans şeklinde hastaya ve hastalığa bakılırsa değişmekle beraber toplamda 5-10 seans yapılmalıdır.

PRP (Trombosit yönüyle zengin plazma) : PRP tedavisi kişinin kendi kanından hazırlanan ve tıbbın biroldukca alanında iyileşmeyi uyarmak ve bu uyarıyı düzenlemek amacıyla kullanılan bir yöntemdir. Hastanın 8-20cc kendi kanı özel bir tüpe alınır, özel ayrıştırma şekilleriyle bu kandan elde edilen, iyileştirici hücre ve maddeler, yine hastalıklı bölgeye iğne ile uygulanır. Özellikle eklem kireçlenmelerinde, tendon zorlanmaları, spor faydalanmaları, ortopedik ameliyatlar daha sonrasında ve daha biroldukca ağrılı hastalıklarda tedaviye destek olarak ve iyileştirmeyi hızlandıran bir yöntem olarak sıkça kullanılmaktadır. Genellikle ayda 1 ya da 15 günde 1 olmak üzere iki ya da üç uygulama yapılmaktadır. Hastanın hastalığı ve klinik durumu göz önünde bulundurularak seans sıklığı ve sayısı belirlenmektedir.

Ozon terapi: Ozon, 3 oksijen atomundan oluşan renksiz, kendine has bir kokusu olan, stabil olmayan bir gazdır. Ozon jeneratörüyle üretilen ozon oksijen karışımı, farklı metotlarla vücuda uygulanabilir olup bağışıklık sistemini güçlendirir ve zararlı bileşiklerin vücuttan uzaklaştırılmasını sağlar. Diyabetes mellitus, hipertansiyon, kolesterol yüksekliği gibi metabolik hastalıklarda kullanılabileceği gibi kronik ağrı ile seyreden romatizmal hastalıklar, kireçlenme, bel boyun eklem ağrıları, spor faydalanmalarında kullanılabilir. Kan yoluyla, kas içine uygulamalar yapılabileceği gibi eklem içi uygulamalarda da kullanılabilmektedir. Ozon terapide haftada 2 uygulama şeklinde toplamda 12 seans bir kür tedavisi yapılır. hemen sonrasında iyilik halinin devamı için ayda 1 uygulama yapılmaktadır.

Mezoterapi: Mezoterapi kozmetik amaçlı kullanılabildiği gibi ağrı tedavisinde de kullanılan bir tedavi yöntemidir. Farklı ilaçların normalden düşük dozlarda sulandırılıp karıştırılmasıyla mezoterapi materyali elde edilir. gayet ince çaplı iğneler ve özel yöntemlerle ağrılı bölgelerdeki derinin orta tabakasına bu materyal uygulanır. Bel boyun ağrıları, eklem ağrıları, spor faydalanmaları, kireçlenme, tendon, menisküs problemleri gibi durumlarda konunun uzman hekimleri tarafınca doğrudan ağrılı bölgeye uygulanabilir. Hastalığın durumuna gore seans sayısı değişiklik gösterebilmektedir; mesela spor faydalanmaları gibi akut durumlarda 2 seans yeterli olabilirken kronik durumlarda 6-8 seans tedaviler yapılabilir.

Kinesiotaping (Kinesio Bantlama): Özel elastik bantların kendine has tekniklerle cilt üzerine uygulanmasıdır. Bu bantlar 4-7 gün cilt üzerinde kalabilmektedir. Bantlar yerine gore birbiri üzerine katmanlar oluşturacak biçimde de uygulanabilir ve farklı amaçlara nazaran kesim şekli, uygulama yönü ve bölgesi farklılık gösterebilir. Kinesiotaping teorik olarak, cildi yukarı kaldırıp deri ile kasların içindeki boşluğu arttırmakta ve bölgede oluşan basıncı hafifçeletmektedir. Biroldukca kas iskelet sistemi hastalığında diğer tedavilere destek tedavisi olarak kullanılabilmektedir. Birden oldukça uygulama haftada 1 yapılabilmektedir.

Eklem içi enjeksiyonlar: Eklem içi enjeksiyon tedavisi kireçlenme ya da romatizmal hastalıklar vb. kararı bir ya da birden çok eklemin etkilenmesi niçiniyle eklemin içine özel tekniklerle girilerek yapılabilen bir tedavi yöntemidir. Bu yöntemle ilaçlar (steroid, hyalüronik asit, lokal anestezik vb.), PRP, CGF, ozon gibi maddeler kullanılabilmektedir. Hastalığın durumuna bakılırsa enjeksiyonlar yenidenlanabilir ya da tek sefer uygulamalar yapılabilir. Diz, omuz, kalça, dirsek, sakroiliak, el ya da ayaktaki küçük eklemlere gerekli durumlarda bu enjeksiyonlar uygulanabilir.

Tetik Nokta enjeksiyonu: Tetik noktalar halk içinde “kulunç” olarak da adlandırılabilen kaslardaki sert düğüm noktalarıdır. Genellikle kastaki ağrının başlayıp artmasına sebep olan yerlerdir. Bir kasta birden çok olabileceği gibi tek noktada da olabilir. Miyofasyal ağrı, travma, sürekli yenidenlanan kas aktiviteleri ve bozuk postürden kaynaklanmaktadırlar. çoğunlukla boyun sırt bölgesinde görülmekle beraber, vücudun tüm kas yapılarında bu tetik noktalar oluşabilmektedir. Tetik noktalara bağlı ağrılar zaman zaman fazlaca şiddetli olabilir. Tetik nokta enjeksiyonu düşük doz lokal anestetik ilacın dikkatli bir biçimde tetik nokta içine verilmesi şeklinde yapılır. Temel amaç, kas spazmının kaynaklandığı tetik noktanın aktivitesinin azaltılmasıdır. Tek seferlik uygulamalar yeterli olmakla beraber, seanslar hastalığın durumuna nazaran yinelanabilir.