Çinko eksikliği bedende ne üzere belirtiler verir, ziyanları neler? İşte tedavi formları

semaver

Active member
Hastanede dermatoloji kısmından yapılacak muayene, çinko eksikliğini işaret edebilecek bulguların tespit edilmesinde kıymetli fikirler verebilir. Doktor tarafınca gerçekleştirilecek muayene esnasında saçlar, cilt ve tırnak yapısı incelenebilir. Kaju, kuzu eti ve mantarlar çinko eksikliği tedavisinde doğal destek olarak büyük yer tutuyor.

ÇİNKO EKSİKLİĞİ NEDİR?

Çinko, bedeniniz için biroldukca istikametten çok değerli olan bir mineral ve eser elementtir. Yalnızca eser ölçülere gereksinim duyulmasına karşın (önerilen diyet ödeneği yetişkin erkekler için günde 11 mg ve yetişkin bayanlar için günde 8 mg’dır), bu mikro besin, yara güzelleşmesinde ve bağışıklık işlevinde, hücre bölünmesinde anahtar rol oynayarak bedeninizin düzgün çalışmasına yardımcı olur.


Çinko, büyüme ve gelişme için hayati kıymet taşır, tat ve kokuyu tesirler ve yaşa bağlı makula dejenerasyonunu potansiyel olarak yavaşlatabilir. Önerilen günlük çinko ölçüsü bayanlar için 8 miligram (mg) ve yetişkin erkekler için 11 mg’dır. Kâfi ölçüde alınmadığında ise biroldukca kişi çinko eksikliği yaşamakta ve sıhhat işlevlerinde birtakım bozukluklar görülmektedir.

ÇİNKO EKSİKLİĞİNİN BELİRTİLERİ NELER?

Çinko eksikliğinin teşhis edilmesi güç olabilir, bu niçinle belirti ve semptomları bilmeniz gerekir. Kimileri spesifik olmadığından (birfazlaca durum birebir şeye niye olabilir), onlarla olan tecrübenizi tanıyabilir ve tanımlayabilirseniz, sıhhat uzmanınıza yardımcı olacaktır.


* Saç dökülmesi

* Bağışıklık sisteminin güçsüzlüğüne bağlı olarak sık geçirilen soğuk algınlıkları ve enfeksiyonlar

* İshal

* Ağız etrafı başta olmak üzere bedenin çeşitli kısımlarında deri dökülmeleri

* Yara güzelleşmesinin gecikmesi

* Tırnak uzamasının yavaşlaması, tırnakların kırılgan ve çatlamaya eğilimli bir yapıda olması

* Cildin çeşitli bölgelerinde oluşan yaralar

* Açıklanamayan kilo kaybı

* Tat ve koku hislerinin azalması yahut bu duyulara ait anormallikler

* Odaklanma kuvvetliğü

* Daima uyku hali


* Çocuklarda büyüme ve gelişimin yavaşlaması, büyüme geriliği

* Cinsel fonksiyonlara ait sıkıntılar ve infertilite (kısırlık)

Yaygın görülen bu semptomların yanı sıra kimi durumlarda çinko eksikliği rastgele bir belirtiye yol açmayabilir. Bilhassa erken evredeki çinko eksikliğinde belirtiler fark edilecek seviyede olmayabilir. Ancak yetersizliğin seviyesi arttıkça belirtilerin sayısında ve şiddetinde artış görülür. Bu niçinle üstteki belirtilerden birkaçına sahipseniz hekiminize danışarak gerekli denetimleri yaptırmanızda yarar vardır.


KİMLER ÇİNKO EKSİKLİĞİ RİSKİ ALTINDA?

Çinko eksikliği olma mümkünlüğü daha yüksek olan birkaç insan kümesi vardır; emziren bayanlar, yaşlı yetişkinler yüksek riske sahiptir. Gebe bayanlar da, bebekleri geliştikçe gereksinimleri arttığı için düşük çinko düzeylerinden basitçe muzdarip olabilir. Alkolikler de emilim bozukluğu niçiniyle daha büyük risk altındadır. Orak hücre hastalığı olan bireylerde risk daha yüksektir.

Çinko eksikliğine niye olan hastalıklar; karaciğer hastalığı, Crohn hastalığı ve çinkoyu bağlayan ender bir genetik bozukluk olan akrodermatit enteropatikası da dahil olmak üzere risk faktörleridir ve alopesi, dermatit ve ishal üzere çinko eksikliğiyle uyumlu biroldukça belirtiye yol açar. Mide asidini azaltmak için proton pompa inhibitörleri (PPI’ler) alan bireyler de, ilaç emilimi engellediğinden düşük çinko düzeylerinden etkilenebilir.

ÇİNKO EKSİKLİĞİ yol açar?

Çinko eksikliğinin en yaygın sebebi beslenmeye ait problemlerdir. Kırmızı ve beyaz et, deniz eserleri, yumurta, kuruyemişler, tam tahıllar, mantar, karaciğer, tam tahıllar, süt ve eserleri üzere besinler çinkonun temel kaynakları içinde yer alır. Bu üzere besinleri gereğince tüketmeyen bireylerde çinko ihtiyacının karşılanması güçtür.

Bunun yanı sıra çinko mineralin yeteri kadar alınabilmesi ve bedende emilebilmesi için protein ihtiyacının de karşılanması gerekir. Bu niçinle kâfi protein tüketmeyen, rastgele bir hastalık niçiniyle proteini kısıtlanmış diyet uygulayan şahıslarda ve vejetaryen, vegan beslenme üzere beslenme modellerini uygulayan bireylerde çinko eksikliği yaygın olarak görülür.

Bunların dışında çinko eksikliğine niye olabilecek kimi başka durumlar ise şunlardır:

* Orak hücre hastalığı

* Çölyak hastalığı

* Crohn, ülseratif kolit üzere inflamatuar bağırsak hastalıkları

* Şeker (diyabet) hastalığı

* Kanser hastalıkları

* Çok alkol alımı

* Demir minerali desteklerinin kullanması

ÇİNKO EKSİKLİĞİ NASIL TEŞHİS EDİLİR?

Tıbbi meslekler, hayati mineral düzeyinizin düşük olup olmadığını görmek için birden çok test kullanabilir. Bunun sebebi çinkonun bedeninizdeki hücrelerde fazlaca küçük ölçülerde dağılmasıdır. Bu niçinle, profesyonellerin deneyebileceği birkaç test varken hiç biri % 100 yanlışsız değildir. Çinko eksikliğiniz olsa bile, testinizde olağan çinko düzeylerine sahip olabilirsiniz.

Hekiminiz, eksikliğinizden şüphelenirse, kan plazmanızdan (kanın sarımsı sıvı bileşeni) alınan plazma çinkonuzu test edebilir. Lakin tıp uzmanları, idrar testi yahut saç tahlili yoluyla çinko konsantrasyonunu test etmeyi de seçebilirler. Teşhisinizi onayladıktan daha sonra, sorunun kökenine inmek için sizinle birlikte çalışacaklar. Diyetle alımımız yoluyla gereğince çinko almak nispeten kolaydır, bu niçinle serum çinkonuz düşükse, altta yatan bir durumun belirtisi olabilir.

ÇİNKO EKSİKLİĞİNİ TEDAVİSİ NASIL OLUR?

Bedendeki çinko düzeylerini düzgünleştirmek için doğal destekler almayı düşünebilirsiniz. Destekleri asetat, çinko glukonat, çinko sülfat içeren çinko çeşitli formları içerebilir. Lakin bunu yapmadan evvel, bu desteklerin gerekliliğini, müddetini ve dozajını onaylamak için bir doktora danışmalısınız.

Kuzu: Yüksek kaliteli protein ve birfazlaca vitamin ve mineral açısından zengindir. hem de yüksek ölçüde çinko içerir.

Kaju fıstığı: Kaju fıstığı kusursuz bir çinko, bakır, magnezyum, manganez ve fosfor deposudur. Öbür kuruyemişler ve kuru meyvelerle birlikte doyurucu bir orta öğün atıştırması vazifesi görür.

Mantarlar: Düşük kalori, yağ ve kolesterol içerirler ve çinko, potasyum, niasin ve daha fazlası üzere çeşitli kıymetli besinler sağlarlar.

Ispanak: Ispanak varlıklı bir çinko deposudur ve başka besinler ve antioksidanlarla yüklüdür.

Beslenme eksikliklerinden kaçınmanın en âlâ yolu, karbonhidratlar, proteinler , sıvı yağlar ve katı yağlar, meyve ve sebzelerden elde edilen süt eserleri ve lifler ile öbür kıymetli vitamin ve minerallerden oluşan tüm büyük besin kümelerinden oluşan istikrarlı öğünlere sahip olmaktır.

Diyetle çinko alımının yetersiz olması kararında gelişen çinko yetersizliğinde çinko desteklerinden yararlanılarak tedavi gerçekleştirilir. Çinko eksikliği tedavisi için kullanılan mineral desteklerinin tipi, dozu ve kullanım sıklığı bireyin yaşına, cinsiyetine, sıhhat durumuna, hamilelik ve emzirme üzere özel durumlarına, beslenme alışkanlıklarına bakılırsa belirlenir. Mineral desteklerinin yanı sıra hastalar diyetisyenlere yönlendirilerek vitamin ve mineral ihtiyacını tam olarak karşılayan, kâfi ve istikrarlı bir beslenme modeline geçiş yapmaları konusunda teşvik edilmelidir.