semaver
Active member
Dünyanın tesiri altında olduğu koronavirüs (Kovid-19) daha sonrası sağlıklı beslenmenin ehemmiyeti daha da arttı. Sağlıklı ve zinde bir hayat için beslenme tekliflerinde bulunan Uzman Diyetisyen İlksen Sena Akın Ünlü, ‘a anlattı. en kıymetli besinler denebilecekleri okuyucular için anlattı. Önümüzdeki senelerda en çok konuşulacak şeylerin başında sıhhat gelecek diyen Ünlü, sıhhatin en değerli gerekliliklerinden biri de sağlıklı beslenme diyor.
Sağlıklı beslenmek için eski insanların neler yediklerine bakmanın kâfi olduğunu söyleyen Ünlü, çocukluktan beri bilinen biroldukça yiyeceğin birer ‘süper besin’ olduğunu vurguladı.
Uzman Diyetisyen İlksen Sena Akın Ünlü
‘NE YERSEN O SENSİN’
Uzman Diyetisyen İlksen Sena Akın Ünlü, ‘Ne yersen o sensin (You are, what you eat) mottosu akılların her an her köşesinde durmalı, beslenmede yer verilen besinlerde seçici olunmalı’ kelamları ile sağlıklı beslenmeye dair tekliflerde bulunduğu şu kelamları kaydetti:
”Son senelerda üstün besin kavramını hayli duyuluyor. Kimi besinlerin niye harika olduğuna dair; sıhhat ve sağlıklı hayat için bilhassa faydalı olduğu düşünülen vitamin, mineral, lif, antioksidan üzere birtakım besin ögelerinin ağır olarak bulunduğu besinler olduğu için bu türlü bir tanımlama yapılıyor. Harika besin tabiri hastalıkların artmasıyla birlikte insanların ilaçtan fazlaca esirgeyici tıbba yönelmesi üzerine türedi. Yüzlerce muhteşem besin var ancak bu yazımda en rahat ulaşabileceğiniz, en ucuz beş muhteşem besine değinmek istiyorum:
TARHANA
Üstün besinlerin başında ‘fermente’ olanlar geliyor. Bu besinler uzun yıllardır hem daha sağlıklı oldukları birebir vakitte raf ömürleri daha uzun olduğu için tüm dünyada tüketiliyorlar; Kore’de kimchi, Rusya’da kvaas, Japonya’da miso, Çin’de kombucha, biz de ise tarhana fermente besinler içinde en uygun ve lezzetli örneklerden biri.Tarhana, Anadolu’da yüzsenelerdır tüketilen bir üstün besin. Büyükşehirlerde hayli üretilmese de hepimizin babaannelerimizden öğrenmesi ve gelecek jenerasyonlara aktarması gereken hayli kıymetli bir miras besin. Üretim metodu ve içeriğindeki materyaller yöreden yöreye değişse de genel olarak; un yahut buğdayın, yoğurt, baharat ve çeşitli sebzeler ile karıştırılıp hamur haline getirilmesi ve bu hamurun fermente edilmesiyle yapılıyor. Şahane bir bağırsak dostu probiyotik besin. İçinde bulunduğumuz kış mevsiminde bağışıklığınızı güçlendirmek ve hastalıklardan korunmak için kucak dolusu tüketin ve tükettirin.”
SARIMSAK
Sarımsak, mutfaklarımızda en epeyce kullandığımız besinlerin başında geliyor. Sarımsağın harika besin olmasındaki en değerli etken içeriğindeki ‘allicin’ isimli bileşiktir. Bu bileşiğin tesirinden tam olarak yaralanmak için sarımsağı ezerek, çiğ olarak tüketmemiz gerekir. Sarımsak pişirildiğinde allicin bileşiğinin tesiri azalmaktadır. Sarımsak; anti-kanserojen, anti-oksidan ve kan basıncını ve kan kolesterol düzeylerini dengeleyen çok değerli bir besindir. hem de antimikrobiyal, antiviral ve antifungal özelliklerinden dolayı hastalıklar ve enfeksiyonlar ile savaşmak için mükemmel bir besindir.
ZENCEFİL
Zencefili harika besin yapan, içeriğindeki ‘gingerol’ isimli biyo-aktif unsurdur. Doğal bir yağ olan ‘gingerol’, antioksidan ve anti-inflamatuvar tesirleri yardımıyla kronik hastalıklara karşı gözetici bir husustur.
Zencefil, midenin boşaltım suratını artırarak sindirim sorunlarına karşı faal bir rol oynar.
Zencefil mide bulantısını maniler. Hamile bayanlarda, kemoterapi ve anestezi alanlarda, mide bulantılarını azalttığı biroldukca çalışmada kanıtlanmıştır.”
Uzman Diyetisyen Ünlü kelamlarına besin tekliflerinin yanı sıra beyin işlevleri üzerinde olumlu tesirleri olan bir bitki çayı tanımı de verdi:
”Antioksidan biyo-aktif bileşikleri yardımıyla beyin işlevleri üzerinde olumlu tesirleri vardır. Tanımını vereceğim bu sıradan çayı kış mevsiminde bol ölçüde tüketin; 10 g zencefil kökü, 2 su bardağı su, Yarım limonun suyu ve 1 tatlı kaşığı bal. Zencefil kökü ile suyu birlikte 5 dakika kadar kaynatın. Kapattıktan daha sonra limon ve balı ekleyerek tüketin.”
KARADENİZ’İN BAŞTACI KARALAHANA
Tekliflerine Karadeniz’den bir besin ile devam eden Uzman Diyetisyen Ünlü, karalahananın besin bedelinden ayrıntılı bahsederken şu kelamları kaydetti:
”Karadeniz’in baştacı sebzemiz ‘karalahana’. C ve A vitaminleri başta olmak üzere, E, K ve biroldukça B vitaminini bulunduran karalahana; magnezyum, demir, bakır ve yüksek oranda kalsiyum içermektedir. 100 gram karalahana, günlük C Vitamini muhtaçlığımızı karşılamak için kâfi. Ayrıyeten, antioksidan özellik gösteren; ß-karoten, provitamin A, lutein ve zeaksantin için düzgün bir kaynaktır. Bu özellikleri yardımıyla karalahana; göz, cilt ve teneffüs sistemi için epeyce faydalı bir besindir. Filizleri âlâ bitkisel protein ve lif kaynağı olan karalahana; güzel bir prebiyotik olarak, bağırsaktaki faydalı bakterilerin çoğalmasını sağlar. İçerisindeki ‘glukosinolat’ bedende parçalanarak kanser hücrelerinin gelişmenini baskılayan bileşenleri oluşturur. Fenolik bileşenleri ise; obezite, tip 2 diyabet, metabolik sendrom, ateroskleroz ve kansere karşı hami tesir gösterir.
ZERDEÇAL
Zerdeçal, tabiattaki en kuvvetli antienflamatuar tesire sahip besinlerdendir. Bunun sebebi, kökünde bulunan ve zerdeçala rengini veren bileşik kurkumindir. Antikanserojendir. Yapılan çalışmalar kurkuminin kanser hücrelerinin büyümesini yavaşlattığı, bilhassa kanser hücrelerinin yaşamasını sağlayan enzimin aktivitesini azalttığını ortaya koymuştur. Antiseptik ve antimikrobiyaldir. faydalanma durumunda düzgünleşme sürecini hızlandırır. Son vakit içinderda yapılan araştırmalar; zerdeçalın Alzheimer hastalığına karşı gözetici özellikleri olduğunu da ortaya koymuştur. Zerdeçalı tüm çorbalar, zerzevat ve et yemeklerinizde, konutta yaptığınız tüm unlu mamüllerde ve çaylarda kullanabilirsiniz. Kullanım alanının bu kadar geniş olması yardımıyla en çok tüketilen harika besinlerin başında gelir. Zerdeçalın aktifliğini arttırmak için karabiber ile birlikte kullanmayı unutmayın.”
Sağlıklı beslenmek için eski insanların neler yediklerine bakmanın kâfi olduğunu söyleyen Ünlü, çocukluktan beri bilinen biroldukça yiyeceğin birer ‘süper besin’ olduğunu vurguladı.
Uzman Diyetisyen İlksen Sena Akın Ünlü
‘NE YERSEN O SENSİN’
Uzman Diyetisyen İlksen Sena Akın Ünlü, ‘Ne yersen o sensin (You are, what you eat) mottosu akılların her an her köşesinde durmalı, beslenmede yer verilen besinlerde seçici olunmalı’ kelamları ile sağlıklı beslenmeye dair tekliflerde bulunduğu şu kelamları kaydetti:
”Son senelerda üstün besin kavramını hayli duyuluyor. Kimi besinlerin niye harika olduğuna dair; sıhhat ve sağlıklı hayat için bilhassa faydalı olduğu düşünülen vitamin, mineral, lif, antioksidan üzere birtakım besin ögelerinin ağır olarak bulunduğu besinler olduğu için bu türlü bir tanımlama yapılıyor. Harika besin tabiri hastalıkların artmasıyla birlikte insanların ilaçtan fazlaca esirgeyici tıbba yönelmesi üzerine türedi. Yüzlerce muhteşem besin var ancak bu yazımda en rahat ulaşabileceğiniz, en ucuz beş muhteşem besine değinmek istiyorum:
TARHANA
Üstün besinlerin başında ‘fermente’ olanlar geliyor. Bu besinler uzun yıllardır hem daha sağlıklı oldukları birebir vakitte raf ömürleri daha uzun olduğu için tüm dünyada tüketiliyorlar; Kore’de kimchi, Rusya’da kvaas, Japonya’da miso, Çin’de kombucha, biz de ise tarhana fermente besinler içinde en uygun ve lezzetli örneklerden biri.Tarhana, Anadolu’da yüzsenelerdır tüketilen bir üstün besin. Büyükşehirlerde hayli üretilmese de hepimizin babaannelerimizden öğrenmesi ve gelecek jenerasyonlara aktarması gereken hayli kıymetli bir miras besin. Üretim metodu ve içeriğindeki materyaller yöreden yöreye değişse de genel olarak; un yahut buğdayın, yoğurt, baharat ve çeşitli sebzeler ile karıştırılıp hamur haline getirilmesi ve bu hamurun fermente edilmesiyle yapılıyor. Şahane bir bağırsak dostu probiyotik besin. İçinde bulunduğumuz kış mevsiminde bağışıklığınızı güçlendirmek ve hastalıklardan korunmak için kucak dolusu tüketin ve tükettirin.”
SARIMSAK
Sarımsak, mutfaklarımızda en epeyce kullandığımız besinlerin başında geliyor. Sarımsağın harika besin olmasındaki en değerli etken içeriğindeki ‘allicin’ isimli bileşiktir. Bu bileşiğin tesirinden tam olarak yaralanmak için sarımsağı ezerek, çiğ olarak tüketmemiz gerekir. Sarımsak pişirildiğinde allicin bileşiğinin tesiri azalmaktadır. Sarımsak; anti-kanserojen, anti-oksidan ve kan basıncını ve kan kolesterol düzeylerini dengeleyen çok değerli bir besindir. hem de antimikrobiyal, antiviral ve antifungal özelliklerinden dolayı hastalıklar ve enfeksiyonlar ile savaşmak için mükemmel bir besindir.
ZENCEFİL
Zencefili harika besin yapan, içeriğindeki ‘gingerol’ isimli biyo-aktif unsurdur. Doğal bir yağ olan ‘gingerol’, antioksidan ve anti-inflamatuvar tesirleri yardımıyla kronik hastalıklara karşı gözetici bir husustur.
Zencefil, midenin boşaltım suratını artırarak sindirim sorunlarına karşı faal bir rol oynar.
Zencefil mide bulantısını maniler. Hamile bayanlarda, kemoterapi ve anestezi alanlarda, mide bulantılarını azalttığı biroldukca çalışmada kanıtlanmıştır.”
Uzman Diyetisyen Ünlü kelamlarına besin tekliflerinin yanı sıra beyin işlevleri üzerinde olumlu tesirleri olan bir bitki çayı tanımı de verdi:
”Antioksidan biyo-aktif bileşikleri yardımıyla beyin işlevleri üzerinde olumlu tesirleri vardır. Tanımını vereceğim bu sıradan çayı kış mevsiminde bol ölçüde tüketin; 10 g zencefil kökü, 2 su bardağı su, Yarım limonun suyu ve 1 tatlı kaşığı bal. Zencefil kökü ile suyu birlikte 5 dakika kadar kaynatın. Kapattıktan daha sonra limon ve balı ekleyerek tüketin.”
KARADENİZ’İN BAŞTACI KARALAHANA
Tekliflerine Karadeniz’den bir besin ile devam eden Uzman Diyetisyen Ünlü, karalahananın besin bedelinden ayrıntılı bahsederken şu kelamları kaydetti:
”Karadeniz’in baştacı sebzemiz ‘karalahana’. C ve A vitaminleri başta olmak üzere, E, K ve biroldukça B vitaminini bulunduran karalahana; magnezyum, demir, bakır ve yüksek oranda kalsiyum içermektedir. 100 gram karalahana, günlük C Vitamini muhtaçlığımızı karşılamak için kâfi. Ayrıyeten, antioksidan özellik gösteren; ß-karoten, provitamin A, lutein ve zeaksantin için düzgün bir kaynaktır. Bu özellikleri yardımıyla karalahana; göz, cilt ve teneffüs sistemi için epeyce faydalı bir besindir. Filizleri âlâ bitkisel protein ve lif kaynağı olan karalahana; güzel bir prebiyotik olarak, bağırsaktaki faydalı bakterilerin çoğalmasını sağlar. İçerisindeki ‘glukosinolat’ bedende parçalanarak kanser hücrelerinin gelişmenini baskılayan bileşenleri oluşturur. Fenolik bileşenleri ise; obezite, tip 2 diyabet, metabolik sendrom, ateroskleroz ve kansere karşı hami tesir gösterir.
ZERDEÇAL
Zerdeçal, tabiattaki en kuvvetli antienflamatuar tesire sahip besinlerdendir. Bunun sebebi, kökünde bulunan ve zerdeçala rengini veren bileşik kurkumindir. Antikanserojendir. Yapılan çalışmalar kurkuminin kanser hücrelerinin büyümesini yavaşlattığı, bilhassa kanser hücrelerinin yaşamasını sağlayan enzimin aktivitesini azalttığını ortaya koymuştur. Antiseptik ve antimikrobiyaldir. faydalanma durumunda düzgünleşme sürecini hızlandırır. Son vakit içinderda yapılan araştırmalar; zerdeçalın Alzheimer hastalığına karşı gözetici özellikleri olduğunu da ortaya koymuştur. Zerdeçalı tüm çorbalar, zerzevat ve et yemeklerinizde, konutta yaptığınız tüm unlu mamüllerde ve çaylarda kullanabilirsiniz. Kullanım alanının bu kadar geniş olması yardımıyla en çok tüketilen harika besinlerin başında gelir. Zerdeçalın aktifliğini arttırmak için karabiber ile birlikte kullanmayı unutmayın.”