semaver
Active member
AYM’den tartışmalı karar: Akranlar ortası bağlantıyı hata sayan unsurun iptal istemi reddedildi Türk Ceza Kanunu’nun “reşit olmayanla cinsel ilişki”yi düzenleyen 104. hususunun anayasaya muhalif olduğu istikametindeki müracaat Anayasa Mahkemesi (AYM) tarafınca reddedildi.
Türk Ceza Kanunu’nun (TCK) uzmanı Prof. Dr. Adem Sözüer, sonucu, “salt ahlakçı” olarak kıymetlendirerek, “Bu sonucun art planında şu biçimde bir anlayış var: Cebir, tehdit, hile olmasa bile, cinsel bağlantıda evlilik yoksa cezalandırılsın. Şayet evlenilmiyorsa sevgili dahi olunmasın” dedi.
Ankara 47. Asliye Ceza Mahkemesi, AYM’ye başvurarak TCK’nin, 104. unsurundaki “Cebir, tehdit ve hile olmaksızın, 15 yaşını bitirmiş olan çocukla cinsel bağda bulunan kişi, şikâyet üzerine, iki yıldan beş yıla kadar mahpus cezası ile cezalandırılır” kararının iptalini istedi. 2015 yılında “15 yaşını tamamlamamış çocuklara yönelik cinsel davranışların cinsel istismar sayılacağına” yönelik kararı iptal ederek çocuk yaşta evliliğin önünü açan AYM, 15-18 yaş içindeki akranlar içindeki cinsel alakayı de cürüm sayan unsura ait başvuruyu reddetti.
İstanbul Üniversitesi Ceza ve Ceza Muhakemesi Hukuku Anabilim Kısmı Lideri Prof. Dr. Adem Sözüer ve Mor Çatı Vakfı’nın kurucularından, İstanbul Barosu Bayan Hakları Uygulama Merkezi Kurucu Üyesi, feminist avukat Canan Arın sonucu kıymetlendirdi.
‘AHLAKÇI BİR ANLAYIŞ’
Anayasaya karşıtlık başvurusunu inceleyen Sözüer, şunları kaydetti: “Başvuruda ‘Örneğin 17 yaşındaki iki çocuk; cebir yahut şiddet olmadan cinsel ilgi kurduklarında, şikâyet üzerine erkek çocuk cezalandırılıyor, bu eşitlik unsuruna aykırıdır’ denilmiş. Diğer bir örnekte ise kız çocuk 17, erkek çocuk 15 yaşı tamamlamış ve cebir ya da şiddet olmaksızın bağlantı kurmalarından daha sonra kız çocuğun ebeveynleri şikâyet ettiğinde bir daha erkek çocuk cezalandırılmaktadır. Bu durumun da anayasaya terslik oluşturduğu ileri sürülmüştür. Anayasa Mahkemesi itirazı incelemiş ve TCK’nin 104. unsurunun anayasaya uygun olduğuna karar vermiştir. meğer akran yahut tıpkı yaşlarındaki iki çocuk içinde gerçekleşen ve şiddet içermeyen cinsel davranıştan dolayı niye ceza sorumluluğu doğsun? Bu unsur düzenlenirken de ceza hukuku akademisyenleri olarak düzenlemenin yanlışlığına işaret etmiştik. İki taraf da 15-18 yaş ortası çocuk ve cebir yok, şiddet yok, bu durumda cezalandırılacak bir fiil olmadığı üzere ortada bir mağdur ve bir fail de yoktur. Bu, salt ahlakçı bir görüştür. Ahlaka ters olsa bile yalnızca buna dayalı olarak kabahat oluşturulmaz. Fakat ülkemizdeki yargıya da yansıyan, ‘Evlilikle sonuçlanırsa kabahat özgür olsun’ evlilik yoksa cebir, şiddet, olmasa dahi cezalandırılsın anlayışı var. Bu karar bir manada şunu söylüyor; cebir, tehdit, hile, olmasa bile evlilik yoksa cezalandırılma olsun.. meğer hata, taraflardan birinin yetişkin olması yahut cebir ya da şiddet yahut hile kullanılması halinde gündeme gelir. Akran çocukların cebir yahut şiddet içermeyen erken yaşlarındaki cinsel deneyimleri çeşitli açılardan sorun olabilir, ceza hukukunun değil, psikiyatri, psikoloji ve pedagojinin konusudur. Bu niçinlerle Anayasa Mahkemesi’nin TCK’nin 104 hususuyla ilgili içtihadı anayasada da öngörülen ceza hukukunun temel unsurlarıyla bağdaşmamaktadır.”
TECAVÜZCÜYLE EVLENDİRME
AYM’nin TCK’nin 103’üncü hususunun ikinci fıkrasını iptal ettiğini hatırlatan Sözüer, “Madem çocuklar korunmak isteniyordu bu husus niye iptal edildi?” dedi. Sözüer, “Anayasa Mahkemesi 2015 yılında TCK’nin 230 hususundaki resmi evlenme olmadan dinî merasimle evlenmeyi cezalandıran maddeyi de iptal etmişti. Bu iptal kararlarındaki münasebetlere bakıldığında tecavüzcüyle evlendirme kapısının aralandığı görülür. Hakikaten 2016 yılında TBMM’de bir gece yarısı Adalet Bakanı tarafınca verilen kanun teklifiyle çocuk cinsel istismarcıları mağdurla evlenme şartına bağlı olarak affedilmek istendi. Siyaset ve toplumun her bölümünden gelen büyük yansılar üzerine bu teklif geri çekildi. Teklif geri çekildi lakin o günden itibaren tecavüzcüyle evlendirmeyi bir daha kanunlaştırma teşebbüsleri hala devam ediyor.” sözlerini kullandı.
5 YAŞ KARARI İPTAL EDİLMİŞTİ
Canan Arın ise her olayın kendisine nazaran farklı kıymetlendirilmesi gerektiğini söz etti. Arın, “Eğer akransa ve ortada tecavüz yoksa cezalandırmamak gerekir. Şayet tecavüz değilse isteğe dayalı ise kabahat olmaması gerekir. Lakin daha sonrasında kız çocuğu fikir değiştirip mahkemeye gitmişse bu biçimde olayın mahkemede kıymetlendirilmesi gerekiyor” dedi. TCK 104’ün 2. unsurunun değiştirildiğini hatırlatan Arın, “Biz TCK 104’ü düzenlediğimizde ‘Çocukla cinsel alakaya giren içinde en çok 5 yaş fark olmalı ve şiddet yoksa bu iki gencin cinselliği yaşamak istemesidir ve cürüm sayılmamalıdır’ diye yazmıştık. Kanun 2005’te yürürlüğe girdiğinde iptal ettirdiler. Zira gelenek ve nazarannek, dediler. Şayet ortadaki yaş farkı 5 yaştan fazla değil ise ve isteğe dayanmış ise cebir, şiddet, tehdit yok ise cürüm olmaması gerekir” dedi.
Türk Ceza Kanunu’nun (TCK) uzmanı Prof. Dr. Adem Sözüer, sonucu, “salt ahlakçı” olarak kıymetlendirerek, “Bu sonucun art planında şu biçimde bir anlayış var: Cebir, tehdit, hile olmasa bile, cinsel bağlantıda evlilik yoksa cezalandırılsın. Şayet evlenilmiyorsa sevgili dahi olunmasın” dedi.
Ankara 47. Asliye Ceza Mahkemesi, AYM’ye başvurarak TCK’nin, 104. unsurundaki “Cebir, tehdit ve hile olmaksızın, 15 yaşını bitirmiş olan çocukla cinsel bağda bulunan kişi, şikâyet üzerine, iki yıldan beş yıla kadar mahpus cezası ile cezalandırılır” kararının iptalini istedi. 2015 yılında “15 yaşını tamamlamamış çocuklara yönelik cinsel davranışların cinsel istismar sayılacağına” yönelik kararı iptal ederek çocuk yaşta evliliğin önünü açan AYM, 15-18 yaş içindeki akranlar içindeki cinsel alakayı de cürüm sayan unsura ait başvuruyu reddetti.
İstanbul Üniversitesi Ceza ve Ceza Muhakemesi Hukuku Anabilim Kısmı Lideri Prof. Dr. Adem Sözüer ve Mor Çatı Vakfı’nın kurucularından, İstanbul Barosu Bayan Hakları Uygulama Merkezi Kurucu Üyesi, feminist avukat Canan Arın sonucu kıymetlendirdi.
‘AHLAKÇI BİR ANLAYIŞ’
Anayasaya karşıtlık başvurusunu inceleyen Sözüer, şunları kaydetti: “Başvuruda ‘Örneğin 17 yaşındaki iki çocuk; cebir yahut şiddet olmadan cinsel ilgi kurduklarında, şikâyet üzerine erkek çocuk cezalandırılıyor, bu eşitlik unsuruna aykırıdır’ denilmiş. Diğer bir örnekte ise kız çocuk 17, erkek çocuk 15 yaşı tamamlamış ve cebir ya da şiddet olmaksızın bağlantı kurmalarından daha sonra kız çocuğun ebeveynleri şikâyet ettiğinde bir daha erkek çocuk cezalandırılmaktadır. Bu durumun da anayasaya terslik oluşturduğu ileri sürülmüştür. Anayasa Mahkemesi itirazı incelemiş ve TCK’nin 104. unsurunun anayasaya uygun olduğuna karar vermiştir. meğer akran yahut tıpkı yaşlarındaki iki çocuk içinde gerçekleşen ve şiddet içermeyen cinsel davranıştan dolayı niye ceza sorumluluğu doğsun? Bu unsur düzenlenirken de ceza hukuku akademisyenleri olarak düzenlemenin yanlışlığına işaret etmiştik. İki taraf da 15-18 yaş ortası çocuk ve cebir yok, şiddet yok, bu durumda cezalandırılacak bir fiil olmadığı üzere ortada bir mağdur ve bir fail de yoktur. Bu, salt ahlakçı bir görüştür. Ahlaka ters olsa bile yalnızca buna dayalı olarak kabahat oluşturulmaz. Fakat ülkemizdeki yargıya da yansıyan, ‘Evlilikle sonuçlanırsa kabahat özgür olsun’ evlilik yoksa cebir, şiddet, olmasa dahi cezalandırılsın anlayışı var. Bu karar bir manada şunu söylüyor; cebir, tehdit, hile, olmasa bile evlilik yoksa cezalandırılma olsun.. meğer hata, taraflardan birinin yetişkin olması yahut cebir ya da şiddet yahut hile kullanılması halinde gündeme gelir. Akran çocukların cebir yahut şiddet içermeyen erken yaşlarındaki cinsel deneyimleri çeşitli açılardan sorun olabilir, ceza hukukunun değil, psikiyatri, psikoloji ve pedagojinin konusudur. Bu niçinlerle Anayasa Mahkemesi’nin TCK’nin 104 hususuyla ilgili içtihadı anayasada da öngörülen ceza hukukunun temel unsurlarıyla bağdaşmamaktadır.”
TECAVÜZCÜYLE EVLENDİRME
AYM’nin TCK’nin 103’üncü hususunun ikinci fıkrasını iptal ettiğini hatırlatan Sözüer, “Madem çocuklar korunmak isteniyordu bu husus niye iptal edildi?” dedi. Sözüer, “Anayasa Mahkemesi 2015 yılında TCK’nin 230 hususundaki resmi evlenme olmadan dinî merasimle evlenmeyi cezalandıran maddeyi de iptal etmişti. Bu iptal kararlarındaki münasebetlere bakıldığında tecavüzcüyle evlendirme kapısının aralandığı görülür. Hakikaten 2016 yılında TBMM’de bir gece yarısı Adalet Bakanı tarafınca verilen kanun teklifiyle çocuk cinsel istismarcıları mağdurla evlenme şartına bağlı olarak affedilmek istendi. Siyaset ve toplumun her bölümünden gelen büyük yansılar üzerine bu teklif geri çekildi. Teklif geri çekildi lakin o günden itibaren tecavüzcüyle evlendirmeyi bir daha kanunlaştırma teşebbüsleri hala devam ediyor.” sözlerini kullandı.
5 YAŞ KARARI İPTAL EDİLMİŞTİ
Canan Arın ise her olayın kendisine nazaran farklı kıymetlendirilmesi gerektiğini söz etti. Arın, “Eğer akransa ve ortada tecavüz yoksa cezalandırmamak gerekir. Şayet tecavüz değilse isteğe dayalı ise kabahat olmaması gerekir. Lakin daha sonrasında kız çocuğu fikir değiştirip mahkemeye gitmişse bu biçimde olayın mahkemede kıymetlendirilmesi gerekiyor” dedi. TCK 104’ün 2. unsurunun değiştirildiğini hatırlatan Arın, “Biz TCK 104’ü düzenlediğimizde ‘Çocukla cinsel alakaya giren içinde en çok 5 yaş fark olmalı ve şiddet yoksa bu iki gencin cinselliği yaşamak istemesidir ve cürüm sayılmamalıdır’ diye yazmıştık. Kanun 2005’te yürürlüğe girdiğinde iptal ettirdiler. Zira gelenek ve nazarannek, dediler. Şayet ortadaki yaş farkı 5 yaştan fazla değil ise ve isteğe dayanmış ise cebir, şiddet, tehdit yok ise cürüm olmaması gerekir” dedi.