Un fiyatlarını fırsatçılar artırıyor

Zeytin

Global Mod
Global Mod
Ömer GÖREN

Geçen yıl mayıs hasadında, Toprak Mahsulleri Ofisi (TMO), kırmızı ve sert ekmeklik buğdayın kilogram fiyatını 1.65 TL, bu yılın mayıs ayında ise 2,25 TL olarak deklare etti. Kelam konusu fiyatlar üzerinden 50 kg’lık bir çuval un 2020 Mayıs’ta 120 TL, 2021 Mayıs’ta ise 160 TL’ye satışa çıkarıldı. Ama stratejik ehemmiyete sahip olan eser 2021 Mayıs ile Kasım ayı içinde ortalama yüzde 200 artarak kilogram bazında 4 lira 60 kuruşa ulaştı. Un meblağlarında yaşanan bu çok artış, fırıncıları artırım yapmaya zorlarken, DÜNYA’ya konuşan kesim temsilcileri 2021’de ekmeklik buğday üretiminin 13 milyon ton civarında olduğunu, TMO’nun da 2 milyon ton civarında ithalat gerçekleştirdiğini belirterek, stoklarda hala un bulunmasına karşın spekülasyon yapılarak fiyatların artırıldığı görüşünde. Dal temsilcileri ayrıyeten, un stoku yapan işletmelerin kendi ortalarında satış yaparak fiyatları artırdığını da argüman ediyor.

İthal edecek ucuz buğday kalmadı

Türkiye’de buğday meblağlarında spekülasyon yapan bir gurubun olduğunu ileri süren İstanbul Ekmek Fırıncıları Sanatkârları ve Ekmek Satıcıları Esnaf Odası (İSTFO) Lideri Erdoğan Çetin şunları söylemiş oldu: “Durum epeyce önemli. Gerek dövizin üst çıkmasından, gerek dünyada mahsul meblağlarının yükselmesinden dolayı elinde 1,80-2,5 liradan buğday olan fırsatçılar, 5 lira olmasını bekliyor. Buğdayın büyük kısmı Rusya, bir ölçüde Ukrayna ve Romanya’dan ithal ediliyor. Ruslar evvelden vergi almamasına karşın, Türkiye’nin buğday açığını ve gereksinimini tespit ederek, fiyatı 200 dolar düzeylerinden 380-400 dolara çıkardı. Artık ithal edecek ucuz buğday da kalmadı” formunda konuştu. Gümrük vergilerinin kaldırmasına karşın meblağların düşmediğini kaydeden Çetin, “Türkiye’de birfazlaca endüstrici ve stokçunun elinde olan buğday, bakanlık tarafınca acilen açığa çıkartılmalı. Aksi biçimde fırıncı ekmek üretemeyecek. Mesleği bırakacak. Yüzde 60-70 esnaf birikimlerini satarak ayakta kalmaya çalışıyor. Maliyetler çok yüksek” dedi.

Rapor hazırlayıp bakanlığa gönderdiler

İstanbul Ekmek Fırıncıları Sanatkârları ve Ekmek Satıcıları Esnaf Odası, un fi yatlarındaki artışa tahlilinin bulunması ve iç piyasanın rahatlatılması gayesiyle Tarım ve Orman Bakanlığı ile Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği’ne rapor göndererek alınması gereken önlemleri şöyleki sıraladı: “Borsa süreçleri kontrol altına alınmalı, manipüle süreçlere müsaade verilmemeli, depo ve stok kontrolleri uygulamalı, var olan malın tespiti ve satışların un fabrikalarına yapılmalı, ihracat sonlandırılmalı yahut kontrol altına alınmalı.”

“Ekmek 4-5 lira olacak haberleri gerçeği yansıtmıyor”

Fırıncılar Federasyonu Lideri Halil İbrahim Balcı, yazılı bir açıklama yaparak ekmeğin 4-5 lira olacağına yönelik haberlerin gerçeği yansıtmadığını söylemiş oldu. Ekmeğin temel girdilerinde hissedilir bir yükseliş olduğunun altını çizen Balcı, “Un meblağları, maya fiyatları, elektrik, doğalgaz, su vb. ‘de her gün fiyat değişmektedir… Lakin, bu demek değildir ki, biz “vatandaşlarımızı ekmeksiz bırakacağız”… Tüketicimizin mağdur edilmemesi, esnafımızın daha da büyük kahırlarla karşı karşıya kalmaması için “mutlaka fakat kesinlikle gereken yapılacaktır”… İstişarelerle tahlilden yanayız… Bu mevzuda da kapımız herkese açık… Yaşanmakta olan bu hassas durumdan “vazife çıkarmak isteyenlere karşı dur dememiz gerekiyor” dedi. Balcı, dün olduğu üzere bugün de fiyat artışlarının makul düzeylerde kıymetlendirilerek güncelleneceğini söyleyerek, artırımın hudutlu olacağı iletisini verdi.

Okumaya devam et...