Tunca Arslan ‘Cici’ sinemasını eleştirdi

Suzan

New member
Aydınlık köşe müellifi Tunca Arslan bu haftaki köşe yazısında “Nikbinlik ile bedbinlik içinde: ‘Cici’” başlıklı yazı yazdı.

Arslan’ın yazısındaki ilgili kısım şöyle:

“Tolstoy’un, “Anna Karenina”nın birinci cümlesinde, “Mutlu aileler birbirine misal, her mutsuz aileninse kendine mahsus bir mutsuzluğu vardır” demiş olduğu oldukçaça bilinir ve mutsuz aile tabloları karşısında çoklukla bu cümle akla gelir.

Berkun Oya’nın son günlerde kendisinden çokça kelam ettiren Netflix sineması “Cici” de büsbütün kendine has mutsuzluğa gark olmuş bir aileyi getiriyor karşımıza. bir süre Almanya’da çalıştıktan daha sonra köyüne geri dönmüş, Mercedes’ini küçük çiftliğine park etmiş, Almanya’dan getirdiği ve kimsenin dokunmasını istemediği küçük el kamerasıyla kayıt yapmayı seven Bekir ile karısı ve üç çocuğunun özgün mutsuzluklarının niye kaynaklandığını da iki buçuk saatlik sinema boyunca asla tam olarak anlayamıyoruz. Mutsuzken, kimi keyifli anları anımsayıp bir kat daha mutsuz olan beşerler var karşımızda.


MUTSUZLUĞU KATMERLENDİRMEK

Berkun Oya, geçmiş ile şimdiki vakitle küçük ve büyük köprüler kurduğu sinemasında, mesela Yavuz Özkan’ın “Yengeç Sepeti”nde (1994) olduğu üzere aile içi keskin hesaplaşmalara sevk etmiyor hikayeyi. “Cici”, hesaplaşmadan epey, anılar, anımsamalar, bellek, somut ve soyut manada “kayıt altına almak” üzerine bir sinema. Babanın, üzerinde kuşku tohumları ekili halde hastalanarak ölmesinden 30 yıl daha sonra, direktör olan büyük oğlan Kadir’in çekmekte olduğu sinema niçiniyle çiftliğe geri dönen aile üyeleri, demansa yakalanmış annelerinin etrafında mutsuzluklarını katmerlendirmek için ellerinden geleni yapıyor.

Aileye daha sonradan katılmış, vakti vaktinde köyden kente göç ederken geride bırakılmış yetim çocuk çoban Cemil, tüm karakterler ortasında mutsuzluğu elle tutulur niçine (aşk!) dayalı tek kişi. Kendisiyle en barışık, kendi çapında en sağlam karakter de o aslına bakarsan. Tüm aile üyeleri, sinemanın bir yerinde ağlama krizine giriyor, (öyle ki “Cici”nin bu özelliğiyle rekor kırdığı bile söylenebilir); geçmiş ve şimdiki vakit için gözyaşı dökmeyen, kendini tutan, kan kusup kızılcık şerbeti içtim diyen tek kişi ise Cemil! Başkaları, kızılcık şerbeti içip kan kustum derken, o karşıtını yapıyor.


FİLMİ BAĞLAYAMAMAK…

Berkun Oya, son senelerda sinemamızda adeta moda haline gelen, köy-kasaba-taşranın küçük burjuvalar için bir “mutsuzluk pınarı” haline getirildiği hikayeler demetine yeni boyutlar katmış, “Neresi sıla bize, neresi gurbet…” türküsü tutturmuş. Ancak bu türküyü söylerken birtakım bazı detone olmaktan kurtulamadığını da belirtelim.

Eğer ortaya düzgün bir sinema koymak için, sadece âlâ oyunculuklar ve güzel diyaloglar kâfi olsaydı, “Cici”ye başyapıt muamelesi yapılabilirdi. halbuki, garip lakin gerçek, direktör Berkun Oya, senarist Berkun Oya’nın fersah fersah önünde görünüyor “Cici”de. Sinemanın oyunculuk gücü, üst seviye; rolüne tam oturmamış, bir daha de elinden geleni yapan Yılmaz Erdoğan hariç, Işık Sürer, Okan Yalabık, Olgun Şimşek, Fatih Artman, Ayça Bingöl, Çağla Naz Kargı, Sevval Balkan, kamera karşısında adeta nakış işliyorlar. Diyaloglar ha keza, oya gibi… Senaryo ise resmen teyellerle tutturulmuş izlenimi veriyor, hikaye akışında bir epeyce boşluk bulunuyor, bir epey soru havada kalıyor (hemşirelik problemini bir türlü anlayamadım mesela), gerilim-sürpriz noktaları oluşturulmaya çalışılsa da bir işe yaramıyor, mühlet gereksizce uzatılıyor ve “Cici” giderek yorucu olmaya başlıyor. Bu oyuncu takımı, manzara çalışması vb. ile epey dinamik, zıpkın üzere bir sinema ortaya çıkabilecekken “Cici” kimi anların hoşluğuyla yetiniyor ve sonuçta teknik açıdan nikbin, içerik açısından bedbin bir sinema olarak sıkışıp kalıyor. Bana sorarsanız, Berkun Oya da “Cici”deki mutsuz-bunalımlı direktör Kadir üzere, “bir türlü bağlayamamış” sinemasını.”