Edirne’nin kurucusu Roma İmparatoru Hadrianus’un kenti korumak için yaptırdığı kalenin duvarlarının bir kısmı, 1800 yıldır ayakta duruyor. Kalan kısımlar, Dilaverbey, Çavuşbey ile Talatpaşa mahallelerinde konut ve iş yerinin temelleri ile bahçe duvarlarını oluşturuyor. Kale duvarlarının en çok dikkat çekeni ise Makedonya Kulesi’nin olduğu bölgede bulunuyor.
Trakya Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Sanat Tarihi Kısmı Lideri Prof. Dr. Engin Beksaç, Roma İmparatoru Hadrianus’un kenti ‘askeri şehir’ olarak kurduğunu, kalenin de çağın en büyük ve kuvvetli kalelerinden olduğunu söylemiş oldu. Prof. Dr. Engin Beksaç, “Adrianapolis, nitekim periyodunun en büyük kale kentlerinden birisi olarak dikkat çekiyor. Roma’nın yıkılmasından daha sonra Bizans’ın kurulmasıyla birlikte de Bizans’ın Balkanlara açılan en kuvvetli merkezi ve askeri karargahı formuna geliyor. bir hayli kuşatmaya, taarruza karşı ayakta kalan bir kale. Çağının en büyük ve kuvvetli kalelerinden birisi olduğu iddia ediliyor. Tam olarak kuruluşu, milattan daha sonra 145’lere hatta 150’lilere kadar devam eden bir müddetç. daha sonrasında esasen çok uzun müddet geliştirme ve desteklerle, yeni eklerle elden geçirilen bir kale. Kalenin kullanılışı 19’uncu yüzyıla geliyor. Osmanlı devrinde Trakya’da kaleler, ehemmiyetini kaybetse de kalenin çoklukla kullanım süreci 1850-1860’lara kadar geliyor. Osmanlı periyodunda, eski askeri kıymetinde olan bir kale değil. Osmanlıların Trakya ve Balkanlar’daki kalelerde kullandıkları siyaset biraz değişik. Burada askeri kimliği haricinde ele alınan bir kale” diye konuştu.
‘SURLAR TAHRİP EDİLİYOR’
Kale duvarlarının 19’uncu yüzyılın ortalarında sökülerek, tahrip edilmeye başlandığını ve 1870 yılından daha sonra yapılan tüm binaların temellerinde bunların kullandığını belirten Prof. Dr. Engin Beksaç, “Surlar (kale duvarları), sağlam kimliğini 19’uncu yüzyılın ortasına kadar sürdürüyor. Bilhassa bu süreçten daha sonra değerli bir tahribata uğramaya, sökülmeye başlanıyor, taşlar satılıyor, binaların yapılmasında kullanılıyor. Bilhassa 1866-1870 sürecinden daha sonra yapılan bütün yeni binaların temellerinde, duvarlarında kalenin duvarları kullanılmaya başlanıyor ve bu süreçten daha sonra da kent büsbütün tahribe bırakılıyor. daha sonrasındaki süreçte aslına bakarsanız vahim bir halde surlar, tahrip ediliyor. Yıkılmadan kalan modülleri bile tahribata açılıyor. Surların üzerinde binalar yapılıyor, temeller yok olup gidiyor, birkaç modülü ayakta kalıyor. Şu anda alt temellerinin kalmış olduğu biçimde yaşıyor” dedi.
‘KORUMA ÖNLEMİ ALINMADI’
Surların makus durumda olduğuna vurgu yapan Prof. Dr. Engin Beksaç, muhafaza altına alınması gerektiğini söylemiş oldu. Surların turizme açılması gerektiğini de belirten Engin Beksaç, “Surlar, maalesef şu anda makus durumda. Bütün surlarda bu aşınmaları, yıpranmaları görüyoruz. Hafriyatlar yapıldı ancak hiç bir korunma önlemi alınmadı. Müdafaa önleminin alınmamış olması da Edirne üzere kışı soğuk, yazı sıcak bir bölgede hayli süratli tükenişi birlikteinde getirdi. Muhafaza, arkeolojide hafriyat kadar kıymet taşıyan bir şeydir. Surlarının hakikaten korunması, turizm ve kültüre hizmet etmesi amaçlanıyorsa; bunların güzel bir halde korunmasının yapılması da gerekiyor zira bu duvarlar temelinde sanıldığı üzere sıradan duvarlar değil. Turizm açısından da epey büyük girdi sağlayacak duvarlar. örneğin buraya gelen bir epeyce yabancının bilhassa bu duvarları görmek istediğine şahsen şahidim” diye konuştu.
‘EVLER, SURLARA DAYANARAK İNŞA EDİLMİŞ’
Konutların temelleri ile bahçelerinde kale duvarlarının görüldüğünü belirten Prof. Dr. Engin Beksaç, “Şu anda surların şuurlu bir çalışması yapılmıyor. Birtakım çalışmalar yapıldı, epeyce daha evvel yapılanları da var ancak bunların hepsi, belli periyotta yapılmış ve kalmış çalışmalardır. Konutların temellerinde, bahçelerde, her tarafta surları nazaranbilirsiniz. Şu anda görmüş olduğunuz binaların hepsinin altında surun kesimleri var. Bu son derece doğal. bir epeyce mesken, surlara dayanarak inşa edilmiş durumda. Şuurlu bir biçimde surların muhafazaya alınması, bu planlamaların yapılması gerekiyor. Hakikaten turizme hizmet edecekse bunların park haline dönüştürülmesi, kazıların yerlerin korunması, geliştirilmesi gerekiyor ancak maalesef şu anda gerekli ilgiyi görmüyor” dedi. (DHA)
Trakya Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Sanat Tarihi Kısmı Lideri Prof. Dr. Engin Beksaç, Roma İmparatoru Hadrianus’un kenti ‘askeri şehir’ olarak kurduğunu, kalenin de çağın en büyük ve kuvvetli kalelerinden olduğunu söylemiş oldu. Prof. Dr. Engin Beksaç, “Adrianapolis, nitekim periyodunun en büyük kale kentlerinden birisi olarak dikkat çekiyor. Roma’nın yıkılmasından daha sonra Bizans’ın kurulmasıyla birlikte de Bizans’ın Balkanlara açılan en kuvvetli merkezi ve askeri karargahı formuna geliyor. bir hayli kuşatmaya, taarruza karşı ayakta kalan bir kale. Çağının en büyük ve kuvvetli kalelerinden birisi olduğu iddia ediliyor. Tam olarak kuruluşu, milattan daha sonra 145’lere hatta 150’lilere kadar devam eden bir müddetç. daha sonrasında esasen çok uzun müddet geliştirme ve desteklerle, yeni eklerle elden geçirilen bir kale. Kalenin kullanılışı 19’uncu yüzyıla geliyor. Osmanlı devrinde Trakya’da kaleler, ehemmiyetini kaybetse de kalenin çoklukla kullanım süreci 1850-1860’lara kadar geliyor. Osmanlı periyodunda, eski askeri kıymetinde olan bir kale değil. Osmanlıların Trakya ve Balkanlar’daki kalelerde kullandıkları siyaset biraz değişik. Burada askeri kimliği haricinde ele alınan bir kale” diye konuştu.
‘SURLAR TAHRİP EDİLİYOR’
Kale duvarlarının 19’uncu yüzyılın ortalarında sökülerek, tahrip edilmeye başlandığını ve 1870 yılından daha sonra yapılan tüm binaların temellerinde bunların kullandığını belirten Prof. Dr. Engin Beksaç, “Surlar (kale duvarları), sağlam kimliğini 19’uncu yüzyılın ortasına kadar sürdürüyor. Bilhassa bu süreçten daha sonra değerli bir tahribata uğramaya, sökülmeye başlanıyor, taşlar satılıyor, binaların yapılmasında kullanılıyor. Bilhassa 1866-1870 sürecinden daha sonra yapılan bütün yeni binaların temellerinde, duvarlarında kalenin duvarları kullanılmaya başlanıyor ve bu süreçten daha sonra da kent büsbütün tahribe bırakılıyor. daha sonrasındaki süreçte aslına bakarsanız vahim bir halde surlar, tahrip ediliyor. Yıkılmadan kalan modülleri bile tahribata açılıyor. Surların üzerinde binalar yapılıyor, temeller yok olup gidiyor, birkaç modülü ayakta kalıyor. Şu anda alt temellerinin kalmış olduğu biçimde yaşıyor” dedi.
‘KORUMA ÖNLEMİ ALINMADI’
Surların makus durumda olduğuna vurgu yapan Prof. Dr. Engin Beksaç, muhafaza altına alınması gerektiğini söylemiş oldu. Surların turizme açılması gerektiğini de belirten Engin Beksaç, “Surlar, maalesef şu anda makus durumda. Bütün surlarda bu aşınmaları, yıpranmaları görüyoruz. Hafriyatlar yapıldı ancak hiç bir korunma önlemi alınmadı. Müdafaa önleminin alınmamış olması da Edirne üzere kışı soğuk, yazı sıcak bir bölgede hayli süratli tükenişi birlikteinde getirdi. Muhafaza, arkeolojide hafriyat kadar kıymet taşıyan bir şeydir. Surlarının hakikaten korunması, turizm ve kültüre hizmet etmesi amaçlanıyorsa; bunların güzel bir halde korunmasının yapılması da gerekiyor zira bu duvarlar temelinde sanıldığı üzere sıradan duvarlar değil. Turizm açısından da epey büyük girdi sağlayacak duvarlar. örneğin buraya gelen bir epeyce yabancının bilhassa bu duvarları görmek istediğine şahsen şahidim” diye konuştu.
‘EVLER, SURLARA DAYANARAK İNŞA EDİLMİŞ’
Konutların temelleri ile bahçelerinde kale duvarlarının görüldüğünü belirten Prof. Dr. Engin Beksaç, “Şu anda surların şuurlu bir çalışması yapılmıyor. Birtakım çalışmalar yapıldı, epeyce daha evvel yapılanları da var ancak bunların hepsi, belli periyotta yapılmış ve kalmış çalışmalardır. Konutların temellerinde, bahçelerde, her tarafta surları nazaranbilirsiniz. Şu anda görmüş olduğunuz binaların hepsinin altında surun kesimleri var. Bu son derece doğal. bir epeyce mesken, surlara dayanarak inşa edilmiş durumda. Şuurlu bir biçimde surların muhafazaya alınması, bu planlamaların yapılması gerekiyor. Hakikaten turizme hizmet edecekse bunların park haline dönüştürülmesi, kazıların yerlerin korunması, geliştirilmesi gerekiyor ancak maalesef şu anda gerekli ilgiyi görmüyor” dedi. (DHA)