OPEC Genel Sekreteri Barkindo, DÜNYA için yazdı: Güç krizi; uyanış daveti

Zeytin

Global Mod
Global Mod
Muhammed Sanusi Barkindo
OPEC GENEL SEKRETERİ


Başta doğalgaz ve elektrik üretim kesimleri olmak üzere dünya genelinde güç piyasalarında şahit olduğumuz kriz bir uyanış davetidir. Yaşanan oynaklık ve kopukluk, global LNG pazarı ve Avrupa doğalgaz piyasasındaki arz ve talep faktörleri, boru çizgisi akışlarının sonlu olması ve düşük gaz stoklarından kaynaklanırken, zincirleme tesirler fazlaca geniş bir alanda hissediliyor. Petrol piyasası için; gaz piyasasının sıkışıklığı, kışın olağandan daha soğuk olması durumunda, ısıtma ve elektrik üretimi için petrol eserleri de dahil olmak üzere ikame yakıtlara olan talebi daha da artırabilir ve daha fazla mümkün yayılma tesirleri meydana gelebilir.

tıpkı vakitte, OPEC ve İşbirliği Bildirgesi’ne (DoC) katılan 23 OPEC ve OPEC dışı iştirakçinin perspektifi doğrultusunda, tertipli olarak yürüttüğümüz mutabakatlarla sürdürülebilir istikrar ve istikrarlı bir petrol piyasası sağlamaya büsbütün bağlı kaldığımızı vurgulamak burada kıymetli. Aylık toplantılar şeffaflığımızın ve DoC başladığından bu yana muvaffakiyet sağlayan esnek ve uyarlanabilir yaklaşımın bir işaretidir.

Doğalgaz krizi, spotların beraberinde güç kesiminin can damarı ve güç geçişi için hayati kıymete sahip olan yatırımlar konusuna da çevrilmesini sağladı. OPEC’in yakın vakitte yayınlanan Dünya Petrol Görünümü Raporu (WOO) 2021’de gösterildiği üzere, bugün güç karışımının %50’sinden çoksını oluşturan ve 2045’te bile birebir düzeylerde olması beklenen petrol ve doğalgazda rastgele bir eksiklik, şayet arz düşer de talepte düşüş şayet olmazsa önemli sonuçlar doğurabilir. Global ekonomiyi etkileyecek cinsten ham petrol ve petrol eseri kıtlığı kelam konusu olabilir.

Dünya Petrol Görünümü Raporu, yalnızca petrol sanayisi için günümüz ile 2045 içinde arama ve üretim faaliyetleri, sürece, depolama, ulaştırma ve satış faaliyetleri için 11,8 trilyon dolarlık yatırımın gerekli olacağına işaret ediyor. Bunu daha ileri bir bağlama yerleştirmek gerekirse, pandeminin tesiriyle 2020’de arama ve üretim faaliyeti sermaye harcamaları yaklaşık %30 düştü ve bu düşüş 2015 ve 2016’daki %27’lik düşüşleri izledi. Yatırım ihtiyaçları, petrol ve gaz sanayilerinin geçmişte bırakılarak bu alandaki yeni yatırımların durdurulması gerektiği tarafındaki telaffuzların yanlış olduğunu açıkça ortaya koyuyor. Bilim bize emisyonları azaltmamız gerektiğini söylüyor ve OPEC bunu büsbütün destekliyor. Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Çerçeve Mukavelesi ve Paris Anlaşması’nın da gösterdiği üzere, emisyonlarla uğraş etmenin birfazlaca yolu var. Ülke ya da sanayi bazında herkes için yalnızca tek bir yol kelam konusu değildir.

Birtakım ülkelerin odaklandığı üzere 2050 yılına kadar net sıfır emisyona ulaşmanın gelişmiş ekonomiler için bile son derece şiddetli bir gaye olduğunu kabul etmek kıymetli. Birçoğu güç erişimi, geçim maliyetleri ve temel gereksinimlerin sağlanması üzere mevzulara odaklanan gelişmekte olan ülkelerin net sıfıra ulaşmaları için karşı karşıya oldukları büyük zorluklar da son derece dikkat alımlı.

Hem iklim değişikliği tıpkı vakitte güç problemiyle ile gayretin sürdürülebilir kalkınma ve BM Sürdürülebilir Kalkınma Maksatları (SDG’ler) bağlamında ele alınması hayati ehemmiyet taşımaktadır. Çünkü SDG7, kozmik ve sürdürülebilir güç erişimi davetini içermektedir.

Bugün şahit olduklarımız, gücün satın alınabilirliği, güç güvenliği ve emisyonları azaltma muhtaçlığı ile ilgili badireler ve uyuşmazlıklardan ibarettir. Bu problemlerden yalnızca birine odaklanıp başkalarını görmezden gelmek, piyasa bozulmaları ve fiyat oynaklığı üzere istenmeyen sonuçlara yol açabiliyor.

Gücün herkes için karşılanabilir olmasını sağlamalıyız; her insanın güce erişiminin olduğu daha kapsayıcı ve eşitlikçi bir dünyaya geçmemiz ve emisyonları azaltmamız gerekiyor. Güç sürdürülebilirliği için, ortada her modülün ahenk ortasında hareket etmesi gereken üçlü bir önerme var.

Bu, güç dalına bütünsel bakmamız ve tüm yumurtalarımızı bir yahut iki sepete koymamamız gerektiği manasına geliyor. 2045 yılına kadar global iktisadın iki katından fazla bir büyüklükte olması, dünya nüfusunun 9,5 milyara çıkacak olması ve güç talebinin %28 oranında artması beklendiğinden tüm güç biçimlerinin kuvvetli yanlarından yararlanmamız gerekiyor.

Mevcut güç piyasasındaki dalgalanmayı ve Glasgow’da düzenlenecek COP26’yı izlerken, lafı bir daha Paris Muahedesi ve Milletlerarası İklim Değişikliği Paneli’ne getirmekte yarar var. Bu gezegendeki her insan için bilimin ışığında ileriye dönük sürdürülebilir bir yol bulmak zorundayız.

OPEC ve üye ülkeler, Kyoto Protokolü ve Paris Muahedesi’ni ortaya koyan UNFCCC’nin evriminde direkt yer aldı ve bizler iklim değişikliği ve güç geçişine yönelik epey taraflı yaklaşımı büsbütün destekliyoruz. UNFCCC’nin temel prensipleri, bilhassa eşitlik, tarihî sorumluluk ve ulusal şartlar ile ortak ve farklı sorumlulukların ileriye dönük tüm dönüm noktalarında dikkate alınması gerekiyor.

Petrol ve gaz sanayisinin, emisyonları azaltmaya yardımcı olmak için daha pak ve daha verimli teknolojik tahliller geliştirmede kuvvetli bir yenilikçi olarak, sahip olduğu kaynaklar ve uzmanlıkla karbonsuz geleceğimizin önünü açmak için sağlayacağı takviyeden kuşku yoktur. Örneğin karbon yakalama, kullanma ve depolama ile genel etraf performansında güzelleştirme için karbon iktisadının desteklenmesi buna örnek olarak gösterilebilir.

Hepimizin odak noktası hayli taraflılık çerçevesinde olmalı. Dünyanın karşı karşıya olduğu zorluklar, toplumun her köşesinden, gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerden ortak tahliller gerektiriyor. Kimse tek başına hareket edemez.

Güç piyasasında bugün yaşananlar, durumun farkına varıp sorunun bütün boyutları üzerinde tam bir odaklanma sağlayamazsak neler olabileceğinin altını çiziyor. Herkes için işleyen sürdürülebilir bir güç geleceği oluşturmak her birimizin çıkarınadır. Bu bağlamda ortaya değil, birbirimizle konuşmamız; birbirimize karşı değil, birbirimizle çalışmamız gerekiyor.

Okumaya devam et...