Kolesterol artışı safra kesesi taşı riskini de artırıyor

semaver

Active member
Yemeklerden daha sonra bilhassa yağlı besinlerin sindirilmesini kolaylaştıran safra sıvısının bağırsaklara geçişini sağlayan safra kesesinde farklı hastalıklar gelişebiliyor. Safra kesesinin en sık görülen hastalıkları içinde safra taşları ve safra kesesi polipleri yer alıyor. Bayanlarda erkeklerden daha sık görülen safra kesesi taşı oluşmasının en kıymetli niçinlerinden birini ise kolesterol artışı oluşturuyor. Hadiselerin yüzde 75’inde rastgele bir belirti vermeyen safra taşının cerrahisinin ise şikayetlerin görüldüğü devirde yapılması değer taşıyor. Safra kesesi taşının tedavisinde laparoskopik cerrahinin altın standart yol olduğunu ve hastaya avantajlar sağladığını belirten Memorial Ankara Hastanesi Genel Cerrahi Bölümü’nden Prof. Dr. Mete Dolapçı, safra kesesi taşları ve polipleri ile ilgili bilgi verdi.

Safra, yağların sindirimini sağlar

Karaciğerden salgılanan safranın bir kısmının depolanmasından ve konsantre edilmesinden sorumlu olan safra kesesi, karaciğerin çabucak alt yüzünde yer almaktadır. Safra kesesi yemeklerden daha sonra, özellikle yağlı besinlerin mideden on iki parmak bağırsağına geçmesiyle bir arada kasılarak, yağların sindirimi için gerekli olan safranın bağırsağa geçişini sağlar.

Beyaz derili ve sarışın bayanlarda safra taşları daha sık izleniyor

Safra kesesinin en sık görülen hastalıkları safra kesesi taşları ve polipleridir. Daha ender olarak safra kesesinde kanser görülebilmektedir. Safra kesesi taşlarının toplumda görülme oranı yaklaşık yüzde 10-20 civarında olurken; beyaz ciltli, sarışın ve doğum yapmış bayanlarda bu taşlarla daha epey karşılaşılmaktadır.

Kolesterol artışına dikkat!

Safra kesesi taşlarının en sık izlenen tipi kolesterol taşlarıdır. Safra içeriğindeki kolesterol ölçüsünün artması taş oluşumuna yol açmaktadır. Bir öteki etken ise safra kesesine kadar ulaşan mikropların yol açtığı taşlar olmaktadır.

Her hazımsızlık ve gaz şikayeti safra kesesi hastalığına işaret etmez

Safra kesesi taşlarının yaklaşık yüzde 75’i rastgele bir belirti ve bulgu vermemektedir. Şahısların hazımsızlık, gaz şikayeti üzere bir grup yavaşça şikayetlerini safra kesesine bağlamak epey yanlışsız bir yaklaşım olmamaktadır. tıpkı vakitte ekseriyetle safra kesesi taşına bağlı şikayetler;

Ayda bir yahut daha sık karın ağrısı

30 dakika – 24 saat süren ağrı

Son bir yıl içerisinde ortaya çıkmış ağrı

Gece uykudan uyandıran ağrı olarak kabul edilir.

Komplikasyon riskine dikkat!

Bu şikayetlerin varlığı safra kesesi taşlarının semptomatik (bulgu verir) hale geldiğini göstermektedir. Semptomatik hale gelmiş safra kesesi taşlarının yüzde 20’sinde, safra kesesi iltihabı (Akut kolesistit), taşa bağlı ana safra yollarının tıkanması (Tıkanma sarılığı-kolanjit) ve pankreas iltihabı (Biliyer pankreatit) komplikasyonlarının gelişme riski bulunmaktadır. Bu komplikasyonlar, safra kesesi içerisindeki taşın safra kesesi kanalını ve ana safra kanalını tıkaması kararı gelişmektedir. Safra kesesi taşının semptomatik hale gelmesi ya da bu komplikasyonlardan birinin gelişmesi durumunda kesinlikle ameliyat gerekliliği ortaya çıkmaktadır.

Taş ve polipler çağdaş teknolojilerle görüntülenebiliyor

Safra kesesi hastalıklarının teşhisinde kullanılan ve en emniyetli sistem olan ultrasonografi ile taşlar ve polipler detaylı bir biçimde görüntülenebilmektedir. Safra kesesi kanserinden şüphelenildiği durumlarda ise bilgisayarlı tomografi (MR) ve daha ileri tetkikler de uzman tabip tarafınca istenebilir.

Laparoskopik cerrahi hastaya değerli konfor sağlıyor

Safra kesesi ameliyatı ekseriyetle kapalı (laparoskopik) sistem ile gerçekleştirilir ve operasyon sırasında safra kesesi, ortasındaki taşlarla bir arada alınır. Laparoskopik ameliyat, safra kesesi taşları yahut polipleri için altın standart prosedür olmaktadır. Lakin kimi vakit hastanın daha evvel birden çok karın ameliyatı geçirmesi, bu ameliyatların üst karın kısmında yapılması ve o bölgelerde yapışıklıklar oluşması, hastanın güvenliği açısından laparoskopik ameliyatın açık ameliyata çevrilmesini gerektirebilmektedir.

Nadiren de olsa kapalı ameliyat sırasında anatomik yapıların kâfi olarak ortaya konamadığı durumda da açık ameliyata geçilebilir. Açık ameliyata geçmenin bir komplikasyon değil, hasta güvenliği açısından bir mecburilik olduğu bilinmelidir.

Şikayet yaratmayan safra taşları kanser riski endişesiyle alınmamalıdır

Safra kesesi taşlarının kansere yol açtığı ile ilgili doğrulanmış bir bilimsel bilgi yoktur. Safra kesesi kanseri olanların safra kesesinde çoklukla taşın da bulunması niçiniyle bu biçimde bir inanış ortaya çıkmakla birlikte; taşın mı kansere niye olduğu, yoksa kanser niçiniyle mi taş geliştiği net değildir. hiç bir şikâyeti olmayan ve safra kesesinde taş olan bir kişinin kanser riski niçiniyle ameliyat sonucu vermesi hakikat değildir.

Safra kesesinde taş olanlar dikkatli beslenmeli

Safra kesesinde taş ve ameliyat gerektiren semptomları olan hastanın ameliyat oluncaya kadar beslenmesine dikkat etmesi gerekir. Safra kesesinin kasılmasına en epeyce yağlı yiyecekler, yumurta ve çikolata sebep olmaktadır. Bu niçinle bu türlü yiyeceklerden sakınmak gerekir. Ameliyat daha sonrasında ise hastalar için beslenme açısından rastgele bir kısıtlama bulunmamaktadır.

Polipler çoklukla tesadüfen belirlenir

Safra kesesi hastalıkları ortasında ikinci olarak en sık izlenen safra kesesi polipleri ise toplumda yaklaşık yüzde 5 oranında görülmektedir. Belirti ya da bulgu vermeyen polipler, çoklukla ultasonografik incelemede tesadüfen saptanır. Safra kesesi poliplerinin çoğunluğu safra kesesi duvarına yapışık olan kolesterol poliplerinden oluşmaktadır.

Büyüklük, poliplerin güzel yahut berbat huylu olduğunu belirler

Gerçek poliplerin ise büyük bir oranı düzgün huyludur. Safra kesesi poliplerinin âlâ yahut berbat huylu olup olmadıklarını belirleyen en değerli ölçü poliplerin büyüklüğüdür. Polip çapı 5 mm’nin altında olanlarda şimdi hiç bir vakit kanser görülmez iken; çapı 1 cm’den büyük olanlarda kanser oranı yüzde 50’ye yaklaşmaktadır. Küçük boyutlu, birden çok sayıda ve rastgele bir bulgu vermeyen safra kesesi poliplerinin çabucak ameliyat edilmesine gerek yoktur. Bu poliplerin altı aylık ultrasonografi denetimi ile boyut açısından takip edilmesi gerekmektedir. Ancak, 50 yaşından büyük hastalarda tek polip ile birlikte safra kesesi taşı mevcudiyeti var ise ve bu durum şikayete sebep oluyorsa operasyon planlaması yapılmalıdır.

Hibya Haber Ajansı