“Kentlerde kullanılan herbisitler kanser yapıyor”

semaver

Active member
Oturduğunuz sitenin bahçesinde dinlenirken, yemyeşil çimle kaplı parkta piknik yaparken ya da çimenlerin üzerinde çocuğunuzla oynarken yavaş yavaş zehirleniyor olabilirsiniz. Zira yol kenarlarından okul ve site bahçelerine, parklardan piknik alanlarına kadar, kentlerdeki yeşil alanlarda kullanılan ot öldürücü (herbisit) kimyasallar ve öteki tarım zehirleri (pestisitler) insan sıhhatini ve doğal varlıkları tehdit ediyor.

Tarım zehirleri ortasında en epeyce kullanılan ot öldürücüler (herbisitler), beklenen kanserojen olarak sınıflandırılmasına ve bilhassa çocukların hormon sistemini altüst etmesine karşın kentlerde de kullanılıyor.

Glifosat, kentlerde ve endüstriyel tarımda en hayli kullanılan pestisit etken hususlarından biri. Dünya Sıhhat Örgütü’ne bağlı Milletlerarası Kanser Araştırmaları Kurumu, 2015 yılında glifosat için “muhtemel kanserojen” ihtarında bulundu. Milletlerarası Pestisit Aksiyon Ağı (PAN International), çeşitli araştırma raporlarına dayanarak glifosatın insan sıhhati açısından öbür birfazlaca ziyanına dikkat çekiyor.

ABD başta olmak üzere çeşitli ülkelerde açılan davalar sebebiyle, glifosat üreten firma milyarlarca dolar tazminat ödemek zorunda kalırken, Türkiye’de bu zehirin yasaklanması için açılan davada mahkeme evvel yasaklama istikametinde karar verdi, lakin Tarım ve Orman Bakanlığı ve ilgili firmanın kararı istinafa taşımasıyla ilerleyen süreçte karar bozuldu. Türkiye’de yaşayanlar da dünyadaki birfazlaca ülke vatandaşı üzere bu zehirden etkilenmeye mahkûm edildi.

Biyosidal eserler insan sıhhatini ve doğal varlıkları tehdit ediyor

Yapılan araştırmalara nazaran, kentsel alanlarda kullanılan pestisitler, tarım alanlarında olduğundan daha ağır bir halde yeraltı sularına karışıyor. Türkiye’de içme suyu arıtma tesislerine ulaşan sularda saptanan 49 mikrokirleticinin 33’ünün pestisit olduğu ortaya çıktı.

Parklar, okullar, siteler, yol kenarları, piknik alanları ve ticari alanlar dahil bir epeyce yerde tarım zehirleri ile tıpkı faal unsurlara sahip, Sıhhat Bakanlığı tarafınca ruhsatlandırılan biyosidal ürünler* kullanılıyor. 2018 yılında, İtalya’da, Güney Tirol’deki 19 çocuk oyun alanından, dört okul bahçesinden ve bir pazar yerinden alınan 96 çim örneği pestisitlerin ömür alanlarına nasıl yayıldığını gözler önüne seriyor. Güney Tirol Eyaleti Sıhhat Hizmetleri tarafınca tahlil edilen örneklere bakıldığında, düşük ölçülerde olsa da tespit edilen 32 pestisit etken unsurunun %76’sında endokrin sistemi bozucu kimyasallar bulunduğu belirtiliyor. 2018’de İngiltere’de yapılan bir araştırma ise, ülkenin tüm kentlerinde 38 farklı pestisitin kullanıldığını gösterdi. Bu pestisitlerin birçoklarının herbisit (bir kısmı mümkün ya da mümkün kanserojen) olduğu, lakin listede fungisitler, insektisitler ve bitki büyüme düzenleyicilerin de bulunduğu belirtildi.

Gebe bayanları ve çocukları daha epeyce etkiliyor

Konvansiyonel besinler ile daima olarak maruz kalınan zehirli kimyasalların, gelişme çağındakiler için tesiri hayli daha büyük. ABD Etraf Müdafaa Ajansı’na bakılırsa, “Nispeten küçük boyutları niçiniyle, birebir ölçüdeki bir kimyasalın bir çocuk için, yetişkinlere kıyasla 10 kat daha fazla toksik olması olası.”

2017 yılında BM İnsan Hakları Konseyi’ne sunulan Besin Hakkı Özel Sözcüsü Schutter’in raporu da tarım zehirlerinin bebeklere yönelik risklerine dikkat çekiyor: “Pestisitlere maruz kalan gebe bayanların düşük yapma, erken doğum ve doğuştan gelen bozukluklarla müsabaka riski daha yüksek. Yeni doğanların göbek kordonu ve birinci dışkılarında birfazlaca tarım zehirinden oluşan bir karışım bulunuyor. Gebe bayanlardan aktarılan pestisit tesirleri, lösemi ve öbür kanser cinslerinin yanı sıra, otizm ve teneffüs hastalıkları riskini de artırıyor.”

Sofradaki besine ve musluk suyuna kadar gelen, anne sütünde rastlanan, çocukların hormon ve hudut sistemine ziyan veren, gelişim bozukluklarına sebep olan; ötürüsıyla kanser üzere bir hayli hastalığa yol açan bu herbisitlerin ve pestisitlerin kentlerde kullanmasına kimin karar verdiği; belediyeler, özel kesim ve site idarelerinin bu zehirleri niye hâlâ kullandığı merak konusu. halbuki kaldırımlarda yahut boş topraklarda çıkan bitkilere müdahale etmeyip olduğu üzere bırakmak daha ekolojik, sağlıklı ve ekonomik. Üstelik gerekli olduğu durumlarda mekanik ve fizikî alternatif teknikler ve ekipman ile malçlama, buhar ve sıcak köpük uygulamaları üzere biroldukça alternatif usul bulunuyor.

“Belediyelere ve halkımıza davette bulunuyoruz”

Buğday Ekolojik hayatı Destekleme Derneği, Avrupa Pestisit Hareket Ağı (PAN Europe) paydaşlığı ve Zehirsiz Sofralar Pestisit Hareket Ağı (ZSPEA) işbirliğiyle 1 Nisan 2021’de başlatmış olduğu ve AB Sivil Toplum Diyaloğu Programı VI kapsamında desteklenen “Zehirsiz Kentlere Doğru” projesi ile, kentlerde kullanılan pestisit ve biyosidal mamüllerin zararlarına dikkat çekerken, bu kimyasallara alternatif olan sağlıklı ve ekolojik teklifleri belediyeler ile işbirliği ortasında yaygınlaştırmayı planlıyor.

AB Biyolojik Çeşitlilik Stratejisi, 2030 yılı prestiji ile hassas olarak nitelendirilen kentsel yeşil alanlarda pestisit kullanmasını büsbütün kaldırmayı hedefliyor. Avrupa ve dünyada biroldukça belediye, bölge yahut ülke, kendi vatandaşları için bu bahiste değerli adımlar atıyor:

Fransa’da 1 Ocak 2017 tarihi prestijiyle mahallî idareler, kamu kuruluşları ve devletin, park üzere yeşil alanlarda pestisit kullanımı yasaklandı. ötürüsıyla, Fransız belediyeleri bu alanlarda pestisit kullanamaz. 2019’dan itibaren özel bahçelerde de pestisit kullanması yasaklandı. Yasak, 2022’de mezarlıklar, spor alanları, kamp alanları ve halkın erişebildiği öbür özel alanları da kapsayacak biçimde genişletilecek.

Lüksemburg’ta 1 Ocak 2016’dan itibaren kamusal alanlarda pestisit kullanmasını durdurma sonucu alındı.

Almanya’da, pestisit maddesine göre, tarım dışı yerlerde -istisnai durumlar dışında- pestisitlerin kullanılması yasaklandı.

Proje kapsamında belediyeler ile gerçekleştirilen “Durum Tahlil Anketi” ve yapılan birebir görüşmeler, benzeri çalışma, efor ve niyetlerin Türkiye’deki bir epeyce belediye için de kelam konusu olduğunu gösteriyor.

Buğday Derneği, sağlıklı, biyolojik çeşitliliği destekleyen, daha yeşil ve ekolojik bir dönüşüm için tüm belediyeleri zehirsiz kentler olmaya ve tüm halkı yakında başlayacak “Zehirsiz Kentlere Doğru” Kampanyası’nın takipçisi ve destekçisi olmaya davet ediyor.

Biyosidal eserler, içerdikleri etkin unsur ya da unsurlar yardımıyla ziyanlı olarak kabul edilen bakteri, virüs, mantar üzere mikroorganizmalar, hamam böceği, kene, karasinek, sivrisinek üzere böcekler, fare ve sıçan üzere kemirgenler üzerinde ziyanlı organizmaların hareketlerini kısıtlayan, uzaklaştıran, zararsız kılan ya da yok eden kimyasal yahut biyolojik tesir gösteren eserlerdir.

Hibya Haber Ajansı