semaver
Active member
Covid-19’un tesirleri tüm dünyada hala devam ederken, hepatit virüsleri salgın sürecinde hastalar ve taşıyıcılar hastaneye gitmekten çekindiği için yayılmaya devam ediyor. Bu süreçte en epeyce hepatit B ve C üzere kronikleşmiş hastalığı olan yahut bunun farkında olmayanların tedavilerini aksatması olumsuz sonuçlara niye olabiliyor. Memorial Şişli Hastanesi Gastroenteroloji Bölümü’nden Uz. Dr. Koray Tuncer; 28 Temmuz Dünya Hepatit Günü niçiniyle hepatit virüsü ve dikkat edilmesi gerekenler hakkında bilgi verdi.
Hepatit, çeşitli bulaşıcı virüslerin ve bulaşıcı olmayan casusların niye olduğu ve kimileri ölümcül olabilen bir dizi sıhhat meselesine yol açan bir karaciğer iltihabıdır. Hepatit virüsünün A, B, C, D ve E tipleri olarak isimlendirilen beş ana tipi vardır. Hepsi karaciğer hastalığına yol açarken; bulaşma yolları, hastalığın şiddeti, coğrafik dağılımları farklılık gösterir. Bilhassa B ve C tipleri bir fazlaca beşerde kronik hastalığa niye olur. Hepatit B ve C bilhassa karaciğer sirozu, karaciğer kanserine niye olarak vefata niçiniyet verebilir. Fakat son senelerda ortaya çıkan ve dünyayı kasıp kavuran koronavirüs salgını niçiniyle bir epeyce kişi hepatit ile ilgili tedavilerini aksatmakta ya da teşhis için hastaneye gitmekten çekinmektedir. halbuki bir süre daha sonra koronavirüs bitince ortaya, hepatite bağlı kronik karaciğer hastalıkları çıkacaktır. Bu niçinle bireylerin çekinmeden doktorlarına başvurması gerekmektedir.
Hepatitten korunmak için şahsi önlemler epey kıymetli
HBV olarak da isimlendirilen hepatit virüsü, tıpkı HIV üzere enfekte olan kişinin kan ya da beden sıvılarıyla temas edilirse bulaşır. Fakat hepatit HIV’e nazaran 50- 100 kat daha bulaşıcıdır. Hepatit virüsünün bulaş yolları şu biçimde de sıralanabilir:
Doğumda anniçin bebeğe geçebilir
İnançlı olmayan enjeksiyon ve transfüzyonlar
Korunmasız cinsel temas
İnançlı olmayan piercing, dövme uygulamaları
Bilhassa Hepatit B virüsü ile ilgili birtakım yanlış anlaşılmalar vardır. Hepatit B; yemek kaplarını paylaşmak, emzirmek, sarılmak, tokalaşmak, öksürmek, hapşırmak ya da açık havuzlar yoluyla bulaşmaz.
Kesin teşhis kan testiyle temalıyor
Herkes, evvela erişkinler kesinlikle Hepatit B ve C testlerini yaptırmalı, test kararı müspet olanlar uzman tabibe başvurmalı, gerekiyorsa vakit kaybetmeden tedaviye başlamalıdır. Erken teşhis ve tedavi siroz ve kanser gelişmenini önler. Bu niçinle bireylerin bir an evvel hepatit testlerini yaptırması kıymet taşır. Viral hepatitlerin teşhis testleri ülkemizin her köşesindeki hastaneler ve laboratuvarlarda muvaffakiyet ile yapılmaktadır. Bu testler aile doktorlarından de istenebilmektedir. Bu biroldukca hastanın erken teşhisini ve tesirli tedavisini sağlayacaktır. Viral hepatit testleri negatif olanlarda gerekli ise hepatit B ve/veya hepatit A aşılaması yapılmalıdır. Hepatit C, obezite, alkol, ilaca bağlı ve öbür sebeplerle olan ve hepatit B ve A testleri negatif bütün kronik karaciğer hastalarında hepatit B ve A aşısı yapılmalıdır. Zira birden çok hepatit virüsü ile infekte (hepatit B+D, B+C yahut nadiren B+C+D gibi) olan yahut viral olmayan ek karaciğer sorunu olan kronik hepatitli hastalarda karaciğer hasarı daha ciddidir, siroz ve kanser riski daha yüksektir.
Riskli bireyler dikkatli olmalı
Bunun yanında Hepatit B açısından riskli olanların kesinlikle taramalarını yaptırmaları gerekir. Bilhassa eşlerden birinde Hepatit B virüsü olanlar, konutunda bu virüsü taşıyanlar, korunmasız cinsel temasta bulunanlar, AIDS hastaları, tüm sıhhat çalışanları, kan bankası çalışanları kesinlikle kanlarına baktırmalıdır.
Hepatit var ise…
Şayet bir bireyde Hepatit virüsüne rastlanırsa o kişi kesinlikle uzman bir tabibe başvurmalıdır. Virüsün teşhisinin ardından karaciğer işlev testleri yapılmalıdır. Hepatit B’ye rastlanmışsa farklı bir hepatit çeşidinin de araştırılması gerekir. HBV virüsünün çoğalıp çoğalmadığını anlamak için HBV – DNA seviyesi ölçülür, tedavi için bu fazlaca kıymetli bir bulgudur. Bunun yanında karaciğer ultrasonografisi yapılmalıdır. Kişi uzman doktor tarafınca hepatit hakkında bilgilendirilmeli ve tedavi gerekiyorsa uygulanmalıdır. Bu şahısların ailelerindeki öbür bireyler de taranmalıdır.
Aşı esirgeyicidir
Hepatit B için esirgeyici, tesirli ve sağlam aşılar var. Şayet bireyde Hepatit B ya da A virüsü yoksa kesinlikle aşısını yaptırması gerekir. Ayrıyeten Hepatit B hastaları için kuvvetli antiviral tesirli ilaçlarla tedavi mevcuttur. Hepatit C tedavisi tıp tarihinin en başarılı hikayelerinden birisidir. Ağızdan alınan ilaçlarla virüsü yok eden kalıcı tedavi (kür) çabucak her hastada mümkündür. Ayrıyeten Toplumsal Güvenlik Kurumu hekim raporu ile bu ilaçları fiyatsız sağlamaktadır.
1 milyon 100 bin kişi hepatite bağlı hastalıklardan ölüyor
Şu anda dünya üzerinde 1 milyon 100 bin mevt Hepatit B ve C’ye bağlı gelişen karaciğer hastalıklarından kaynaklanmaktadır. Toplam 9 milyon 400 bin kişi de kronik Hepatit C virüsü için tedavi görmektedir. Yapılan çalışmalara göre dünyada 30 saniyede bir hepatit virüsünün yol açtığı meseleler niçiniyle ölenler bulunmaktadır. Dünya üzerinde Hepatit B ve C virüsünü taşıyan 3 milyon kişi olduğu iddia edilmektedir. Dünya Sıhhat Örgütü, 2030 yılına kadar viral hepatiti ortadan kaldırmak için çalışmalarını sürdürürken, bu yılki “Dünya Hepatit Günü” temasını “Hepatit Bekleyemez” olarak belirlemiştir. Bu bağlamda, erken teşhis için beklenmemeli, aşı yaptırmamış olanların Hepatit B ve Hepatit A aşılarını yaptırmaları fazlaca büyük değer taşımaktadır.
Hibya Haber Ajansı
Hepatit, çeşitli bulaşıcı virüslerin ve bulaşıcı olmayan casusların niye olduğu ve kimileri ölümcül olabilen bir dizi sıhhat meselesine yol açan bir karaciğer iltihabıdır. Hepatit virüsünün A, B, C, D ve E tipleri olarak isimlendirilen beş ana tipi vardır. Hepsi karaciğer hastalığına yol açarken; bulaşma yolları, hastalığın şiddeti, coğrafik dağılımları farklılık gösterir. Bilhassa B ve C tipleri bir fazlaca beşerde kronik hastalığa niye olur. Hepatit B ve C bilhassa karaciğer sirozu, karaciğer kanserine niye olarak vefata niçiniyet verebilir. Fakat son senelerda ortaya çıkan ve dünyayı kasıp kavuran koronavirüs salgını niçiniyle bir epeyce kişi hepatit ile ilgili tedavilerini aksatmakta ya da teşhis için hastaneye gitmekten çekinmektedir. halbuki bir süre daha sonra koronavirüs bitince ortaya, hepatite bağlı kronik karaciğer hastalıkları çıkacaktır. Bu niçinle bireylerin çekinmeden doktorlarına başvurması gerekmektedir.
Hepatitten korunmak için şahsi önlemler epey kıymetli
HBV olarak da isimlendirilen hepatit virüsü, tıpkı HIV üzere enfekte olan kişinin kan ya da beden sıvılarıyla temas edilirse bulaşır. Fakat hepatit HIV’e nazaran 50- 100 kat daha bulaşıcıdır. Hepatit virüsünün bulaş yolları şu biçimde de sıralanabilir:
Doğumda anniçin bebeğe geçebilir
İnançlı olmayan enjeksiyon ve transfüzyonlar
Korunmasız cinsel temas
İnançlı olmayan piercing, dövme uygulamaları
Bilhassa Hepatit B virüsü ile ilgili birtakım yanlış anlaşılmalar vardır. Hepatit B; yemek kaplarını paylaşmak, emzirmek, sarılmak, tokalaşmak, öksürmek, hapşırmak ya da açık havuzlar yoluyla bulaşmaz.
Kesin teşhis kan testiyle temalıyor
Herkes, evvela erişkinler kesinlikle Hepatit B ve C testlerini yaptırmalı, test kararı müspet olanlar uzman tabibe başvurmalı, gerekiyorsa vakit kaybetmeden tedaviye başlamalıdır. Erken teşhis ve tedavi siroz ve kanser gelişmenini önler. Bu niçinle bireylerin bir an evvel hepatit testlerini yaptırması kıymet taşır. Viral hepatitlerin teşhis testleri ülkemizin her köşesindeki hastaneler ve laboratuvarlarda muvaffakiyet ile yapılmaktadır. Bu testler aile doktorlarından de istenebilmektedir. Bu biroldukca hastanın erken teşhisini ve tesirli tedavisini sağlayacaktır. Viral hepatit testleri negatif olanlarda gerekli ise hepatit B ve/veya hepatit A aşılaması yapılmalıdır. Hepatit C, obezite, alkol, ilaca bağlı ve öbür sebeplerle olan ve hepatit B ve A testleri negatif bütün kronik karaciğer hastalarında hepatit B ve A aşısı yapılmalıdır. Zira birden çok hepatit virüsü ile infekte (hepatit B+D, B+C yahut nadiren B+C+D gibi) olan yahut viral olmayan ek karaciğer sorunu olan kronik hepatitli hastalarda karaciğer hasarı daha ciddidir, siroz ve kanser riski daha yüksektir.
Riskli bireyler dikkatli olmalı
Bunun yanında Hepatit B açısından riskli olanların kesinlikle taramalarını yaptırmaları gerekir. Bilhassa eşlerden birinde Hepatit B virüsü olanlar, konutunda bu virüsü taşıyanlar, korunmasız cinsel temasta bulunanlar, AIDS hastaları, tüm sıhhat çalışanları, kan bankası çalışanları kesinlikle kanlarına baktırmalıdır.
Hepatit var ise…
Şayet bir bireyde Hepatit virüsüne rastlanırsa o kişi kesinlikle uzman bir tabibe başvurmalıdır. Virüsün teşhisinin ardından karaciğer işlev testleri yapılmalıdır. Hepatit B’ye rastlanmışsa farklı bir hepatit çeşidinin de araştırılması gerekir. HBV virüsünün çoğalıp çoğalmadığını anlamak için HBV – DNA seviyesi ölçülür, tedavi için bu fazlaca kıymetli bir bulgudur. Bunun yanında karaciğer ultrasonografisi yapılmalıdır. Kişi uzman doktor tarafınca hepatit hakkında bilgilendirilmeli ve tedavi gerekiyorsa uygulanmalıdır. Bu şahısların ailelerindeki öbür bireyler de taranmalıdır.
Aşı esirgeyicidir
Hepatit B için esirgeyici, tesirli ve sağlam aşılar var. Şayet bireyde Hepatit B ya da A virüsü yoksa kesinlikle aşısını yaptırması gerekir. Ayrıyeten Hepatit B hastaları için kuvvetli antiviral tesirli ilaçlarla tedavi mevcuttur. Hepatit C tedavisi tıp tarihinin en başarılı hikayelerinden birisidir. Ağızdan alınan ilaçlarla virüsü yok eden kalıcı tedavi (kür) çabucak her hastada mümkündür. Ayrıyeten Toplumsal Güvenlik Kurumu hekim raporu ile bu ilaçları fiyatsız sağlamaktadır.
1 milyon 100 bin kişi hepatite bağlı hastalıklardan ölüyor
Şu anda dünya üzerinde 1 milyon 100 bin mevt Hepatit B ve C’ye bağlı gelişen karaciğer hastalıklarından kaynaklanmaktadır. Toplam 9 milyon 400 bin kişi de kronik Hepatit C virüsü için tedavi görmektedir. Yapılan çalışmalara göre dünyada 30 saniyede bir hepatit virüsünün yol açtığı meseleler niçiniyle ölenler bulunmaktadır. Dünya üzerinde Hepatit B ve C virüsünü taşıyan 3 milyon kişi olduğu iddia edilmektedir. Dünya Sıhhat Örgütü, 2030 yılına kadar viral hepatiti ortadan kaldırmak için çalışmalarını sürdürürken, bu yılki “Dünya Hepatit Günü” temasını “Hepatit Bekleyemez” olarak belirlemiştir. Bu bağlamda, erken teşhis için beklenmemeli, aşı yaptırmamış olanların Hepatit B ve Hepatit A aşılarını yaptırmaları fazlaca büyük değer taşımaktadır.
Hibya Haber Ajansı