Bir cenaze… Cenazenin çabucak peşinden günahları ve sevaplarıyla ölenle hesaplaşma… Nasıl bilirdiniz? klasiği ve berbatsa de güzel; yeterliyse de yeterli bilirdik anları. Cenaze meskenine kaç lahmacun yaptıralım? Hoca âlâ okur mu? Helvasını kim kavursun? Polemikleri bir acıya eklemlenen durum güldürüsü üzeredir.
Yüzleşme, öfke kusma ve helalleşme yahut hakkını helal etmeme üzere insani çıkışların bir gasilhane önünde yapıldığı bir sinemayla açtım bu hafta 33 Ankara Sinema Şenliğini. ”Bana Karanlığını Anlat” bir bayanın isyanı mı? Berbat evliliğin hesaplaşması mı? Evlenerek hayatının akışını olumsuz tarafta değiştiren bir hanımın dramı mı? Aile içi çekişme mi? Samimiyetsizliğin ve ikiyüzlülüğün bir vefat üzerinden irdelenmesi mi? Bilemedim. Aslında hepsi var demeliyim; lakin tekrar de sinema tam olarak neyi anlatıyor derseniz bu seçeneklerden hepsini işaretleyebilirsiniz. Daha evvel vizyona girmiş bulunmasına rağmen izleyemediğim ve şenlik ötürüsıyla yer bulmakta zorlandığım sinemaya büyük umutlarla gittiğimi söyleyebilirim.
Filmin isminden yola çıkarak, bir hanımın evlilik zahmetinin güncesini izleyeceğimi düşünmüştüm; halbuki sinema yemek masasında vefat eden bir adamın akabinde, karısının reaksiyonsuz kalıp yemeğine devam etmesiyle açılıyor ve o anda bunun ne kadar etik olduğunu sorgulamaya başlıyorsunuz. Melankolik bir bayanın monodramasına geçeceğinizi sanırken bir gasilhane önünde laf sokan bir kaynana, biri istenmeyen iki gelin, çıkarcı bir erkek kardeş, geveze bir gassal, fırıldak bir dayı ile aile voltranı oluşturuluyor. O dakika itibariyle duygusal anlar ve vefat acısı aslında büsbütün yok sayılıyor; yıkanmayı bekleyen bir meyyit dekorunda yengeç sepeti üzere bir aile izlemeye başlıyoruz.
Nermin eşi Veli’nin yemek masasında nasıl öldüğünü anlatırken kaynana ve elti tarafınca güya çapraz sorguda üzere hisseder kendini. Üniversiteyi dereceyle bitirmesine rağmen evlenmeyi ve aşkı yeğleyen; fakat bundan ziyadesiyle muzdarip olmuş ve her türlü şiddetle tanışmış bir bayandır Nermin. Mutsuz evliliğini bitirmeye, yani boşanmaya bir hafta kala eşinin mevti bile öfkesini geride bırakmaya yetmez. Çocuğu olmadığı için lanetli; eğitimli ve hakkını arayan bir bayan olduğu için epey bilmiş; eşinin ailesiyle aralıklı olduğu için soğuk yılan olarak anılan ve istenmeyen gelindir bir daha Nermin. Bu vefattan de o sorumludur güya. Veli ölmedilk evvelden kendisine çocuk verecek bir bayan arayışına dahi girmiştir. Genç ve doğurgan-yarı kuma- Zeynep ile elti Ahu da, sivri lisanlı kayınvalideyi sevmemesine rağmen politik ve ikiyüzlü halleriyle bayan dayanışmasından uzak birer kimlik sergileyen iki bayan olarak göze çarpıyorlar sinema boyunca.
Özellikle Veli’nin erkek kardeşinin, bir daha gasilhane önünde ağabeyi ile ortak aldığı arsayı Nermin’den kapma yarışı, Almanya’dan kelamım ona cenaze için gelen dayının ikiyüzlülüğü ile problemli ve mecburî bir ataerkil sıralanması izliyoruz. Herkes birşeyleri oldu bitti ile aceleye getirip misyon savma telaşı ortasındadır aslında. Meyyitin akabinde yaşanan hüzün ve ağlama seansları samimi değildir. İçtenlikle hissini haykıran ve bu evlilikten ziyanlı çıktığını isyan ederek söylerken, meyyit ile hesaplaşan tek kişi Nermin’dir.
Yönetmen, feminist bir sinema üzerinden hanımın ezilmişliği ve yok edilişine dair bir sinema yapmak istemiş lakin altından kalkamayıp bir öbür yola sapmış üzere hissettiriyor. Aslıhan Gürbüz’ün süper oyunculuğu da kurtaramıyor ve karanlıkta kalıyor sinema, ismi üzere.
Film, Gizem Kızıl’ın birinci uzun metraj denemesi. 1985 doğumlu olduğunu görür görmez, umut veren genç bir yetenek olduğunu anlamak kolay olsa gerek. Her direktör üzere en az 5 kısa sinema denemesinden daha sonra gerçek imtihanına geçmiş. ”Bana Karanlığını Anlat” her şeye rağmen, genel havasıyla bir Türk cenazesi ve insan bağlantılarını anlatmada başarılı bir atmosfer yaratarak geçer not alabilecek hale gelebiliyor. Bir de sürpriz finali var olağan.
Festivalin en yeterlisi değil; fakat izlemek isteyenler için uygun seyirler diliyorum.
Not: Şenliği izlemeye devam. Haftaya ödüllü üretimlerle buluşmak ve görüşmek üzere…
Özlem Kalkan
Odatv.com
Yüzleşme, öfke kusma ve helalleşme yahut hakkını helal etmeme üzere insani çıkışların bir gasilhane önünde yapıldığı bir sinemayla açtım bu hafta 33 Ankara Sinema Şenliğini. ”Bana Karanlığını Anlat” bir bayanın isyanı mı? Berbat evliliğin hesaplaşması mı? Evlenerek hayatının akışını olumsuz tarafta değiştiren bir hanımın dramı mı? Aile içi çekişme mi? Samimiyetsizliğin ve ikiyüzlülüğün bir vefat üzerinden irdelenmesi mi? Bilemedim. Aslında hepsi var demeliyim; lakin tekrar de sinema tam olarak neyi anlatıyor derseniz bu seçeneklerden hepsini işaretleyebilirsiniz. Daha evvel vizyona girmiş bulunmasına rağmen izleyemediğim ve şenlik ötürüsıyla yer bulmakta zorlandığım sinemaya büyük umutlarla gittiğimi söyleyebilirim.
Filmin isminden yola çıkarak, bir hanımın evlilik zahmetinin güncesini izleyeceğimi düşünmüştüm; halbuki sinema yemek masasında vefat eden bir adamın akabinde, karısının reaksiyonsuz kalıp yemeğine devam etmesiyle açılıyor ve o anda bunun ne kadar etik olduğunu sorgulamaya başlıyorsunuz. Melankolik bir bayanın monodramasına geçeceğinizi sanırken bir gasilhane önünde laf sokan bir kaynana, biri istenmeyen iki gelin, çıkarcı bir erkek kardeş, geveze bir gassal, fırıldak bir dayı ile aile voltranı oluşturuluyor. O dakika itibariyle duygusal anlar ve vefat acısı aslında büsbütün yok sayılıyor; yıkanmayı bekleyen bir meyyit dekorunda yengeç sepeti üzere bir aile izlemeye başlıyoruz.
Nermin eşi Veli’nin yemek masasında nasıl öldüğünü anlatırken kaynana ve elti tarafınca güya çapraz sorguda üzere hisseder kendini. Üniversiteyi dereceyle bitirmesine rağmen evlenmeyi ve aşkı yeğleyen; fakat bundan ziyadesiyle muzdarip olmuş ve her türlü şiddetle tanışmış bir bayandır Nermin. Mutsuz evliliğini bitirmeye, yani boşanmaya bir hafta kala eşinin mevti bile öfkesini geride bırakmaya yetmez. Çocuğu olmadığı için lanetli; eğitimli ve hakkını arayan bir bayan olduğu için epey bilmiş; eşinin ailesiyle aralıklı olduğu için soğuk yılan olarak anılan ve istenmeyen gelindir bir daha Nermin. Bu vefattan de o sorumludur güya. Veli ölmedilk evvelden kendisine çocuk verecek bir bayan arayışına dahi girmiştir. Genç ve doğurgan-yarı kuma- Zeynep ile elti Ahu da, sivri lisanlı kayınvalideyi sevmemesine rağmen politik ve ikiyüzlü halleriyle bayan dayanışmasından uzak birer kimlik sergileyen iki bayan olarak göze çarpıyorlar sinema boyunca.
Özellikle Veli’nin erkek kardeşinin, bir daha gasilhane önünde ağabeyi ile ortak aldığı arsayı Nermin’den kapma yarışı, Almanya’dan kelamım ona cenaze için gelen dayının ikiyüzlülüğü ile problemli ve mecburî bir ataerkil sıralanması izliyoruz. Herkes birşeyleri oldu bitti ile aceleye getirip misyon savma telaşı ortasındadır aslında. Meyyitin akabinde yaşanan hüzün ve ağlama seansları samimi değildir. İçtenlikle hissini haykıran ve bu evlilikten ziyanlı çıktığını isyan ederek söylerken, meyyit ile hesaplaşan tek kişi Nermin’dir.
Yönetmen, feminist bir sinema üzerinden hanımın ezilmişliği ve yok edilişine dair bir sinema yapmak istemiş lakin altından kalkamayıp bir öbür yola sapmış üzere hissettiriyor. Aslıhan Gürbüz’ün süper oyunculuğu da kurtaramıyor ve karanlıkta kalıyor sinema, ismi üzere.
Film, Gizem Kızıl’ın birinci uzun metraj denemesi. 1985 doğumlu olduğunu görür görmez, umut veren genç bir yetenek olduğunu anlamak kolay olsa gerek. Her direktör üzere en az 5 kısa sinema denemesinden daha sonra gerçek imtihanına geçmiş. ”Bana Karanlığını Anlat” her şeye rağmen, genel havasıyla bir Türk cenazesi ve insan bağlantılarını anlatmada başarılı bir atmosfer yaratarak geçer not alabilecek hale gelebiliyor. Bir de sürpriz finali var olağan.
Festivalin en yeterlisi değil; fakat izlemek isteyenler için uygun seyirler diliyorum.
Not: Şenliği izlemeye devam. Haftaya ödüllü üretimlerle buluşmak ve görüşmek üzere…
Özlem Kalkan
Odatv.com