Pandora geleceğin kainatı; sevip sevmemek size kalmış. Bir devam sineması için ziyadesiyle yeterli ve doyurucu ama…
10 Aralık 2009 Dünya sinema tarihinde bir milattı. Yaklaşık 2,5 milyar dolarlık hasılatı olan ”Avatar” dünyayı şoka sokmuştu. Sinemaseverlerin o ana kadar gördüğü en yüksek hasılatlı sineması, IMEX 3-D formatıyla gösterime girdiğinde insanlığı şoka sokan, yalnızca Titanic sinemasını geride bırakan hasılat, ya da o Mavi renkli, insanımsı Na’vi halkının yarattığı büyüleyici ekosistem değildi.
Geleceğin dünyası ile ilgili başımızı bulanıklaştıran ve yaşadığımız gezegeni sorgulamaya iten çağın sorunsalı, bilim kurgu üzerinden yaratılan destanı dahi gölgede bırakıyordu. Bugün gözümüz kulağımız, savaşın ve pandeminin daha sonrasında yaşanan; artık uygunca göz önünde olan güç krizinde iken, 13 yıl evvel işaret edilen noktayı tekrar etmekte yarar görüyorum. 22. yüzyılda insanların Dünya’nın doğal kaynaklarını tüketip, bir emperyal kuruluş olan RDA tarafınca, bir daha barışçıl bir gezegen olan Pandora’ da maden rezervi keşfedilmesiyle başlayan (başlatılan) savaş, mavi yaratıkların direnişini anlatıyordu. Bu medeniyetler ortası diyalektik, milyarlarca yıllık dünyanın da gerçeğiydi.
Bugün bu seriye gerçeklik katabilmek için, senaryoda geçen 10 yılı gerçekte de bekleyerek, teknolojiyi bir daha tam kalbinden yakalayan James Cameron’a bu şölen için tüm dünya teşekkür borçlu diye düşünüyorum.
Pandora’nın ormanlarını keşfettiğimiz birinci seriden daha sonra, Pandora’nın sularında bir gezinti yaptırıyor direktör. Su yolu, yerinde bir isim fakat; öykü eskisi üzere değil. Ziyadesiyle eril ve erk bir öyküde bayana annelik rolü biçilmiş. 2009 yılında izlediğimiz ve iklim krizinin oldukcaça konuşulduğu devirde çekilen Avatar, yerli halkın tabiat ile ahengi ve Navilerin şahsen tabiata dönüştüğü kıssası üzerinden yürüyordu. Neytiri ile Jack’in aşkının çatışma ortasından doğması, öyküye yan öge olarak eklemlenince ne kıssa özünden kopmuş ne de anlatı bozulmuştu. Bir tarafta işgalciler, bir tarafta yerli halkın direnişinin destansı havası yerli yerinde yıkılmadan duruyordu. Ana Tanrıça Eywa’ya tapan anaerkil bir toplum kodu oluşturan sinema, bu kere o havadan büsbütün kopuk
Gözümüzü Pandora’ da açar açmaz dört çocuklu bir aile, cinsiyet ayrımcılığının biyolojik perspektif üzerinden toplumsal oluşumu üzere, bu dünyaya ilişkin sıkıntıların gezegene taşındığını görüyoruz. Ana rahmine mucizevi olarak düşen Kiri’nin ” benim babam kim” sorusu, güya Pandora’da bir adım daha sonra, mülkiyet bağlantılarının ve yasal varis arayışlarının başlayacağını düşündürüyor.
Bu devam serisinin başlangıç ve çıkış noktası doğal olarak emperyalizmin ikinci rövanşı olarak belirlenmiş. 10 yıl evvel yediği tokadı unutmayan sömürge güçlerinin, Miles Quaritch önderliğinde yeni bir Navi yerlilerinden oluşam timi, yani avatarı ile geri dönüşü, her ülkenin işbirlikçi komprador burjuvazisi ve hainleri olur gerçeğini hatırlatıyor bir kere daha.
Geçmişte verdikleri çabayı bir anda unutup, ailesinin ömrünü korumak için gezegen değiştirmeye karar veren ve Metkayina Klanına dahil olmak için neredeyse diz çöküp yalvarma noktasına gelen Jack; hem orman ömründen su dünyasına geçişin problemlerini, birebir vakitte ergen çocuklarına kelam geçirmekte zorlanan klasik otoriter, tatlı sert babanın hallerini yaşıyor. Bu ortada tahminen milyonlarca partikülün eşlik ettiği efektlerle, o dünyanın ortasında hakikaten yaşıyorsunuz. Suyun ve Pandoranın; Metkayina ve Avatar’ın yabancısı değiliz anlayacağınız; zira kainatı seyretmekle kalmıyor, artık bir bireyi üzere içine dahil oluyorsunuz.
Üç saatlik sinemanın neredeyse yarısını, yeni dünyalarına adapte olma sahnelerine ayıran Cameron’un süper su altı imajlarını ve tekniğini söylemeden geçmek şüphesiz haksızlık olur. 13 yıl daha sonra yeni bir teknolojiyle giyinmiş Avatar’ın değişen teması, onu muvaffakiyetinden koparmıyor tahminen; lakin farklı mecralara sürükleniyor. Ailenin ahenk sorunu ve ergenliği yaşayan öbür Metkayina çocuklarının acı alay ve mobbingine maruz kalması, bir daha günün ve çağın sorunsalına değiniyor; göç ve ahenk siyasetleri; yabancılaşma ve dışlanma.
3 saat 12 dakika boyunca değişik bir cihanı solumak için, 13 yıl daha sonra son teknoloji ile sinema nasıl çekilir görmek için kesinlikle izleyin diyorum. Yalnızca 13 yaş altına yasak.
IMAX lakin Screen-X salonlarda, şayet bütçeniz uygunsa alışılmış daha farklı bir heyecan ortasında izleniyor. Sinemaya bilet alırken projeksiyon kalitesini sorgulayarak almakta yarar var; zira her salondaki sinema farklı projeksiyonlar ve seçenekler için ayrılmış. Ben üç boyutlu gözlükler olmadan olağan bir sinema sineması üzere izlemeyi tercih ettim; buna karşın akıp gidiyorsunuz. Aksiyon da var, huzur da. 100 küsur yıllık sinema tarihinde, sinemanın dijitalleşmesi ve efekt uygulamalarının tarihi süreç ortasında geçirdiği evreler dikkate alındığında, Avatar: Su yolu, ihtilal niteliğinde bir sıçrama noktası. 80′ li senelerla bir arada ömrümüze giren CGI efekti (animasyon tekniği) kendini aşıyor.
Hepinize yeterli seyirler diliyorum.
Özlem Kalkan
10 Aralık 2009 Dünya sinema tarihinde bir milattı. Yaklaşık 2,5 milyar dolarlık hasılatı olan ”Avatar” dünyayı şoka sokmuştu. Sinemaseverlerin o ana kadar gördüğü en yüksek hasılatlı sineması, IMEX 3-D formatıyla gösterime girdiğinde insanlığı şoka sokan, yalnızca Titanic sinemasını geride bırakan hasılat, ya da o Mavi renkli, insanımsı Na’vi halkının yarattığı büyüleyici ekosistem değildi.
Geleceğin dünyası ile ilgili başımızı bulanıklaştıran ve yaşadığımız gezegeni sorgulamaya iten çağın sorunsalı, bilim kurgu üzerinden yaratılan destanı dahi gölgede bırakıyordu. Bugün gözümüz kulağımız, savaşın ve pandeminin daha sonrasında yaşanan; artık uygunca göz önünde olan güç krizinde iken, 13 yıl evvel işaret edilen noktayı tekrar etmekte yarar görüyorum. 22. yüzyılda insanların Dünya’nın doğal kaynaklarını tüketip, bir emperyal kuruluş olan RDA tarafınca, bir daha barışçıl bir gezegen olan Pandora’ da maden rezervi keşfedilmesiyle başlayan (başlatılan) savaş, mavi yaratıkların direnişini anlatıyordu. Bu medeniyetler ortası diyalektik, milyarlarca yıllık dünyanın da gerçeğiydi.
Bugün bu seriye gerçeklik katabilmek için, senaryoda geçen 10 yılı gerçekte de bekleyerek, teknolojiyi bir daha tam kalbinden yakalayan James Cameron’a bu şölen için tüm dünya teşekkür borçlu diye düşünüyorum.
Pandora’nın ormanlarını keşfettiğimiz birinci seriden daha sonra, Pandora’nın sularında bir gezinti yaptırıyor direktör. Su yolu, yerinde bir isim fakat; öykü eskisi üzere değil. Ziyadesiyle eril ve erk bir öyküde bayana annelik rolü biçilmiş. 2009 yılında izlediğimiz ve iklim krizinin oldukcaça konuşulduğu devirde çekilen Avatar, yerli halkın tabiat ile ahengi ve Navilerin şahsen tabiata dönüştüğü kıssası üzerinden yürüyordu. Neytiri ile Jack’in aşkının çatışma ortasından doğması, öyküye yan öge olarak eklemlenince ne kıssa özünden kopmuş ne de anlatı bozulmuştu. Bir tarafta işgalciler, bir tarafta yerli halkın direnişinin destansı havası yerli yerinde yıkılmadan duruyordu. Ana Tanrıça Eywa’ya tapan anaerkil bir toplum kodu oluşturan sinema, bu kere o havadan büsbütün kopuk
Gözümüzü Pandora’ da açar açmaz dört çocuklu bir aile, cinsiyet ayrımcılığının biyolojik perspektif üzerinden toplumsal oluşumu üzere, bu dünyaya ilişkin sıkıntıların gezegene taşındığını görüyoruz. Ana rahmine mucizevi olarak düşen Kiri’nin ” benim babam kim” sorusu, güya Pandora’da bir adım daha sonra, mülkiyet bağlantılarının ve yasal varis arayışlarının başlayacağını düşündürüyor.
Bu devam serisinin başlangıç ve çıkış noktası doğal olarak emperyalizmin ikinci rövanşı olarak belirlenmiş. 10 yıl evvel yediği tokadı unutmayan sömürge güçlerinin, Miles Quaritch önderliğinde yeni bir Navi yerlilerinden oluşam timi, yani avatarı ile geri dönüşü, her ülkenin işbirlikçi komprador burjuvazisi ve hainleri olur gerçeğini hatırlatıyor bir kere daha.
Geçmişte verdikleri çabayı bir anda unutup, ailesinin ömrünü korumak için gezegen değiştirmeye karar veren ve Metkayina Klanına dahil olmak için neredeyse diz çöküp yalvarma noktasına gelen Jack; hem orman ömründen su dünyasına geçişin problemlerini, birebir vakitte ergen çocuklarına kelam geçirmekte zorlanan klasik otoriter, tatlı sert babanın hallerini yaşıyor. Bu ortada tahminen milyonlarca partikülün eşlik ettiği efektlerle, o dünyanın ortasında hakikaten yaşıyorsunuz. Suyun ve Pandoranın; Metkayina ve Avatar’ın yabancısı değiliz anlayacağınız; zira kainatı seyretmekle kalmıyor, artık bir bireyi üzere içine dahil oluyorsunuz.
Üç saatlik sinemanın neredeyse yarısını, yeni dünyalarına adapte olma sahnelerine ayıran Cameron’un süper su altı imajlarını ve tekniğini söylemeden geçmek şüphesiz haksızlık olur. 13 yıl daha sonra yeni bir teknolojiyle giyinmiş Avatar’ın değişen teması, onu muvaffakiyetinden koparmıyor tahminen; lakin farklı mecralara sürükleniyor. Ailenin ahenk sorunu ve ergenliği yaşayan öbür Metkayina çocuklarının acı alay ve mobbingine maruz kalması, bir daha günün ve çağın sorunsalına değiniyor; göç ve ahenk siyasetleri; yabancılaşma ve dışlanma.
3 saat 12 dakika boyunca değişik bir cihanı solumak için, 13 yıl daha sonra son teknoloji ile sinema nasıl çekilir görmek için kesinlikle izleyin diyorum. Yalnızca 13 yaş altına yasak.
IMAX lakin Screen-X salonlarda, şayet bütçeniz uygunsa alışılmış daha farklı bir heyecan ortasında izleniyor. Sinemaya bilet alırken projeksiyon kalitesini sorgulayarak almakta yarar var; zira her salondaki sinema farklı projeksiyonlar ve seçenekler için ayrılmış. Ben üç boyutlu gözlükler olmadan olağan bir sinema sineması üzere izlemeyi tercih ettim; buna karşın akıp gidiyorsunuz. Aksiyon da var, huzur da. 100 küsur yıllık sinema tarihinde, sinemanın dijitalleşmesi ve efekt uygulamalarının tarihi süreç ortasında geçirdiği evreler dikkate alındığında, Avatar: Su yolu, ihtilal niteliğinde bir sıçrama noktası. 80′ li senelerla bir arada ömrümüze giren CGI efekti (animasyon tekniği) kendini aşıyor.
Hepinize yeterli seyirler diliyorum.
Özlem Kalkan