Endonezya’da üretiliyor, Türkiye’de tüketiliyor

Serkankutlu

Global Mod
Global Mod
Nişasta Bazlı Şeker (NBŞ) ve Palm Yağı kanserojen iki unsur… Yüzlerce kalem besin eserinde kullanıyor. Türkiye kendine yetecek ve ihraç edebilecek kadar, doğal ve sağlıklı pancar ve şeker, zeytin, ayçiçek, fındık, pamuk, soya ile bitkisel ve birebir vakitte hayvansal yağ üretme kapasite sahip olduğu biçimde.

NBŞ ve palm yağı dediğimiz kanserojen iki maddeyi ithal ediyoruz. Bu iki zehirli maddeyi besinlerde kullanıyoruz. Palm yağı ve NBŞ’li besin mamüllerini ithal ediyoruz ve satışına müsaade veriyoruz.

Baktığımızda Avrupa ülkeleri, NBŞ ve palm yağı kullanmasına karşılar. Çok hudutlu biçimde müsaade verilen ülke ve alanlar var. Palm yağı Malezya ve Endonezya’da üretiliyor. Bangladeş, Mısır, Nijerya, Tunus, İran, Pakistan, Suudi Arabistan, Türkiye tarafınca tüketiliyor.

Ülkemizde palm yağının kişi başına tüketimi 3.5 kilogram. Palm yağının ithalatında düşük vergi uygulanıyor. EFSA, palmiye yağının 200 dereceden yüksek ısılarda rafine edilmesi halinde, öbür bitkisel yağlardan daha fazlaca kanserojen husus ortaya çıkarttığını deklare etti.

NBŞ’nin en büyük tedarikçisi bilindiği üzere ABD’li Cargill şirketi, ikinci en büyük tedarikçi Amylum şirketi. 2019-2020 NBŞ kotası 5 Şubat 2019 tarihindeki Resmi Gazete sonucu. 67.500 ton NBŞ kotasının 50600 tonunu Cargil ve Amylum sağlıyor.

AB ülkeleri NBŞ konusunda çok hassas. Doğal şeker üretebilen ülkelerin NBŞ kullanmasına müsaade vermezken, doğal şeker üretemeyen ülkelerde ise besin haricinde ve epeyce hudut olmak üzere kullanmasına müsaade veriyor. Almanya’da kota yüzde 1.69’dur.


Ülkemizde NBŞ kotası yüzde 10 daha sonra yüzde 15 düzeylerine çıkmıştı. Bu oran başka ülkelere bakıldığında devasa yükseklikte orandı. En nihayetinde 2018 yılında yüzde 10’dan yüzde 5’e düşürüldü. En son yüzde 2,5’e düştü. Ülkemiz doğal şeker üretebilecek kapasiteye sahipken, NBŞ’nin büsbütün kullanması yasaklanmalıdır.

Çok konuştuğumuz NBŞ’nin ziyanları nedir? NBŞ Fruktoz içerir. Fruktoz, glikozdan daha tatlıdır; bu niçinle başta çocuklar tarafınca tüketilmesi ve damak tadının şekerli eserler doğrultusunda gelişmesi daha kolay olmaktadır.

NBŞ’de yer alan fruktoz ve glukozmonomer halindedir (glikoz ve fruktoz bağları serbesttir) bu niçinle epeyce süratli bir biçimde kana geçer. Pancar şekerinde glukoz ve fruktoz disakkaritdisakkarit yani bağlıdır. Emilmek üzere monomer haline geçebilmesi için sindirme uğraması gerekir.

NBŞ’li eserlerle çok ölçüde fruktoz alınmakta bu durum da metabolizmada anarşiye yol açmaktadır. NBŞ karaciğerde yağlanma riskini artırıyor. NBŞ yemek yeme davranışlarını bozabiliyor ve insülin salgılatmayarak tokluk hissi hormonunu uyarmadığı için çok yemeye niye oluyor…

Fruktoz glikozdan farklı olarak ürik asit artışına yol açar ve gut nefriti riski artar. Çeşitli kanser tipleri (kolon kanserleri, bayanlarda göğüs kanserleri gibi) obezite artışı sebebi ile artmaktadır.

NBŞ içerisinde yer alan fruktoz ile meyvelerde yer alan fruktoz farklı düşünülmelidir. Meyve içerisinde fruktoz haricinde posa, çeşitli polifenoller ve fitokimyasallar bulunmaktadır

NBŞ fruktoz metabolizmasının farklı olması niçiniyle insülin direnci, obezite ve şeker hastalığına yol açacağı istikametindeki bilimsel deliller artmaktadır. NBŞ üretim etaplarında civa ve karbonil bileşikleri bulaşı olabildiği istikametinde yayımlar bulunmaktadır.

Nasuh Bektaş