2022 yılında geçerli olacak minimum fiyatı belirlemek üzere birinci toplantı, Çalışma ve Toplumsal Güvenlik Bakanlığının davetiyle 1 Aralık 2021 Çarşamba günü (yarın) toplumsal tarafların iştirakiyle yapılacak.
Hak-İş, Türk-İş ve DİSK tarafınca eş vakitli yapılan ortak açıklamada, “Günün ekonomik ve toplumsal şartlarına bakılırsa emekçinin ve ailesinin insanca yaşamasını mümkün kılacak ve insanlık onuruyla bağdaşacak taban fiyat belirlenmelidir” tabirlerine yer verildi.
İŞTE TALEP VE BEKLENTİLER
Minimum fiyat net olarak açıklanmalıdır.
Bu fiyattan yapılacak vergi, toplumsal güvenlik vb. kesintiler net meblağın üzerine ek edilmeli ve yıl boyunca minimum fiyat açıklanan bu net fiyatın altına düşmemelidir.
Minimum Geçim İndirimi (AGİ) emekçinin uygar durumuna nazaran ayrıyeten ek edilmelidir.
Tüm fiyatların minimum fiyata tekabül eden kısmı vergiden muaf olmalıdır.
Gelir vergisi tarifesi en az bir daha değerleme oranında artırılmalıdır.
Ayrıyeten ücretliler için damga vergisi uygulaması kaldırılmalıdır.
Minimum fiyat daha sonrası birinci vergi basamağı için uygulanacak oran da yüzde 10 olmalıdır.
Personel SGK prim hissesi 5 puan düşürülerek bütçeden karşılanmalıdır.
Ortak açıklamada şu biçimde denildi:
“Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO) Anayasası’nın girişinde, “işçinin ve ailesinin sırf geçimini temin eden fiyat, insanca yaşamaya kâfi bir fiyat değildir. Hâlbuki personelin insanca yaşaması için kâfi fiyata sahip olması gerekir” sözüne yer verilmiştir.
Üç Personel Konfederasyonu “insan onuruna yaraşır bir taban ücret” belirlenmesi taleplerini bir ortaya gelerek ortaklaştırmıştır. Bilhassa sendikasız emekçilerin kıymetli bir kısmının temel sorunu olan taban fiyatın, belirlediğimiz ve savunduğumuz unsurlar doğrultusunda karara bağlanması büyük kıymet taşımaktadır.
Fiyatlı çalışanların yarıya yakını taban fiyat ve civarında bir gelir elde etmektedir. Toplumsal güvenlik primine temel ortalama kar da minimum fiyatın biraz üzerindedir. Minimum fiyat belirleme çalışmaları yalnızca fiyatlı bölümü değil toplumun tümünü yakından ve direkt ilgilendirmektedir. Yalnızca taban fiyat alanlar değil; taban geçim indirimi, işsizlik ödeneği, kısa çalışma ödeneği, engelli ve yaşlılık aylığı ile bakım yardımı, genel sıhhat sigortası, kişisel emeklilik, toplumsal güvenlik borçlanması, toplumsal güvenlik alt ve üst primlerinin belirlenmesi üzere hayli geniş bir alanı kapsamaktadır.
İktisatta bilhassa son periyotta döviz kurlarında yaşanan olağanüstü dalgalanma ve başta besin ve kira olmak üzere temel mal ve hizmet meblağlarında görülen artışlar, emeğinden öteki hiç bir geliri olmayan fiyatlı çalışanların satın alma gücünü geriletmiştir.
Bu niçinle, 2022 yılında geçerli olacak minimum fiyatın, iktisatta yaşanan gelişmeler de dikkate alınarak, beşere yakışır bir hayat seviyesini sağlayacak biçimde tespit edilmesi gereği ortak fikrimizdir.
Minimum fiyat, emeğe gösterilen hürmetin bir ölçüsüdür. Toplumsal devlet anlayışı çerçevesinde, gelir dağılımında adaleti ve uygunlaştırmayı temel alan, refahın geniş kitlelere yayılmasını amaçlayan bir yaklaşımla tespit edilmesi toplumsal huzur ve iş barışının sağlanması için gereklidir.
Üç Emekçi Konfederasyonu “aileleri ile bir arada insan onuruna yaraşır bir minimum ücret” belirlenmesi taleplerini bir dahaleyerek bir defa daha bir ortaya gelmiştir.
Anayasamız devlete “çalışanların yaptıkları işe uygun adaletli bir fiyat elde etmeleri ve öbür toplumsal yardımlardan yararlanmaları için gerekli önlemleri alma” bakılırsavi vermektedir. Ayrıyeten, taban fiyatın tespitinde “çalışanların geçim koşulları ile ülkenin ekonomik durumu da göz önünde bulundurulur” denilmektedir.
Minimum fiyat bir pazarlık fiyatı değildir. Çalışanın ailesiyle birlikte insanca yaşamasını sağlayacak gelirdir. Minimum fiyatın belirlenmesi müzakerelerinde göz önünde tutulması gerekilk öncelikli konu, çalışanların karşı karşıya bulundukları geçim şartlarıdır. Çalışanlar, yaşanılan ekonomik problemlerin sebebi değil mağdurudur ve “ülkenin ortasında bulunduğu ekonomik durum” nedeni öne sürülerek taban fiyatın düşük belirlenmesi kabul edilemez.
Ülkemizdeki minimum fiyat seviyesi AB üyesi tüm ülkelerin gerisine düşmüştür. Global pazarlar ile rekabet edebilmek ismine emek kesitinin talepleri görmezden gelinmemelidir. Türkiye’nin rekabet koşullarını düşük fiyat siyasetiyle sağlamak doğrultusunda bir anlayışı olmamalıdır.
Bugün ücretliler üzerinde dayanılmaz boyutlarda vergi yükleri bulunmaktadır. Türkiye’de gelir vergisi mükelleflerinin büyük çoğunluğu fiyat geliri elde edenlerdir. Kaldı ki, hem direkt gelir ve kar üzerinden hem dolaylı olarak mal ve hizmet alımında yapılan mecburî muhtaçlık harcamalarından dolayı günlük yaşantısının her etabında vergiye maruz kalınmaktadır.
Fiyatlı çalışanların net fiyatı, vergi dilimlerindeki artışlar niçiniyle ilerleyen aylarda düşmektedir. Taban fiyat alan personeller bile yılın son dört ayında eksik fiyat almak durumunda kalmaktadır. Minimum fiyatta gelir vergisi niçiniyle meydana gelen gerilemenin telafi edilmesi uygulaması, yalnızca taban fiyatla çalışan bekâr çalışanlar için geçerlidir. Evli, üç çocuklu ve eşi çalışmayan bir personel yılbaşında elde ettiği fiyat seviyesini yılsonunda alamamaktadır. Bu emekçinin yılın toplamı itibariyle kaybı devam etmektedir. Mevcut bu uygulamayla aile korunmamaktadır.
Fiyatlı çalışanlar için vergi matrahı farklılaştırılmalıdır. 2002 yılında gelir vergisi tarifesi brüt taban fiyatın 17,1 katı iken, günümüzde 6,7 katına gerilemiştir. Tüm fiyat gelirlerinde, taban fiyata denk gelen kısmına kadar olan fiyatın vergi dışı bırakılması istikametinde toplumsal taraflar içinde görüş birliği oluşmasına karşın -şimdiye kadar- rastgele bir düzenleme yapılmamıştır.
Patronun toplumsal güvenlik primi düşürülmüş ve buradan doğan milyarlarca liralık gelir kaybı Hazine tarafınca karşılanmaktadır. Lakin çalışanların toplumsal güvenlik priminde bir indirim yapılmamıştır. Toplumsal devletin gözetici vasfı evvela düşük gelirli olan fiyatlı çalışanlar için olmalıdır.
Bu çerçevede; emekçi temsilcileri, “insan onuruna yakışır” bir seviyede minimum fiyat belirlenebilmesi için, Komite çalışmaları sırasında temel alınması gereken unsurları aşağıdaki biçimiyle savunmaktadır:
Minimum fiyatın saptanmasında Anayasa’da yer alan “geçim şartları” yaklaşımına evvela uyulmalıdır. Günün ekonomik ve toplumsal şartlarına nazaran personelin ve ailesinin insanca yaşamasını mümkün kılacak ve insanlık onuruyla bağdaşacak taban fiyat belirlenmelidir.
Taban fiyat net olarak açıklanmalıdır. Bu fiyattan yapılacak vergi, toplumsal güvenlik vb. kesintiler net fiyatın üzerine ek edilmeli ve yıl boyunca minimum fiyat açıklanan bu net fiyatın altına düşmemelidir. Minimum Geçim İndirimi (AGİ) personelin uygar durumuna nazaran ayrıyeten ek edilmelidir.
Tüm fiyatların taban fiyata tekabül eden kısmı vergiden muaf olmalıdır. Gelir vergisi tarifesi en az bir daha değerleme oranında artırılmalıdır. Ayrıyeten ücretliler için damga vergisi uygulaması kaldırılmalıdır. Minimum fiyat daha sonrası birinci vergi basamağı için uygulanacak oran da yüzde 10 olmalıdır.
Taban fiyat, rastgele bir ayırım yapılmadan bir daha ulusal seviyede tek olarak ve yıllık belirlenmelidir. Emekçilerin içinde nitelik, kıdem, işin mahiyeti üzere ekonomik emelli değerlendirmelerin tümünden bağımsız olarak ele alınmalıdır.
Taban fiyat, ekonomik ölçülerin ötesinde toplumsal bir fiyat olarak kabul edilmeli ve bu özelliği temel alınarak belirlenmelidir.
Devlet çalışanlar içinde ayrım yapmamalı, kamuda geçerli en düşük aylık fiyatını minimum fiyat belirlenirken de dikkate almalıdır.
Minimum fiyat ile ilişkili olarak ve günümüz ekonomik şartlarını da dikkate alarak;
Patronlara sağlanan toplumsal güvenlik prim dayanağının gibisi bir takviye personellere de verilmeli ve personellerin toplumsal güvenlik haklarında bir kayıp yaratmayacak biçimde personel SGK prim hissesi 5 puan düşürülerek bütçeden karşılanmalıdır.
“Sosyal Devlet” prensibi gereği memurlara çalışmayan eş için ödenen “aile yardımı” personeller için de uygulamaya konulmalıdır.
Sendikal örgütlenmenin önündeki maniler kaldırılmalı ve taban fiyat teşviki yalnızca sendikal örgütlenmenin olduğu işyerleri için uygulanmalıdır.
Okumaya devam et...
Hak-İş, Türk-İş ve DİSK tarafınca eş vakitli yapılan ortak açıklamada, “Günün ekonomik ve toplumsal şartlarına bakılırsa emekçinin ve ailesinin insanca yaşamasını mümkün kılacak ve insanlık onuruyla bağdaşacak taban fiyat belirlenmelidir” tabirlerine yer verildi.
İŞTE TALEP VE BEKLENTİLER
Minimum fiyat net olarak açıklanmalıdır.
Bu fiyattan yapılacak vergi, toplumsal güvenlik vb. kesintiler net meblağın üzerine ek edilmeli ve yıl boyunca minimum fiyat açıklanan bu net fiyatın altına düşmemelidir.
Minimum Geçim İndirimi (AGİ) emekçinin uygar durumuna nazaran ayrıyeten ek edilmelidir.
Tüm fiyatların minimum fiyata tekabül eden kısmı vergiden muaf olmalıdır.
Gelir vergisi tarifesi en az bir daha değerleme oranında artırılmalıdır.
Ayrıyeten ücretliler için damga vergisi uygulaması kaldırılmalıdır.
Minimum fiyat daha sonrası birinci vergi basamağı için uygulanacak oran da yüzde 10 olmalıdır.
Personel SGK prim hissesi 5 puan düşürülerek bütçeden karşılanmalıdır.
Ortak açıklamada şu biçimde denildi:
“Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO) Anayasası’nın girişinde, “işçinin ve ailesinin sırf geçimini temin eden fiyat, insanca yaşamaya kâfi bir fiyat değildir. Hâlbuki personelin insanca yaşaması için kâfi fiyata sahip olması gerekir” sözüne yer verilmiştir.
Üç Personel Konfederasyonu “insan onuruna yaraşır bir taban ücret” belirlenmesi taleplerini bir ortaya gelerek ortaklaştırmıştır. Bilhassa sendikasız emekçilerin kıymetli bir kısmının temel sorunu olan taban fiyatın, belirlediğimiz ve savunduğumuz unsurlar doğrultusunda karara bağlanması büyük kıymet taşımaktadır.
Fiyatlı çalışanların yarıya yakını taban fiyat ve civarında bir gelir elde etmektedir. Toplumsal güvenlik primine temel ortalama kar da minimum fiyatın biraz üzerindedir. Minimum fiyat belirleme çalışmaları yalnızca fiyatlı bölümü değil toplumun tümünü yakından ve direkt ilgilendirmektedir. Yalnızca taban fiyat alanlar değil; taban geçim indirimi, işsizlik ödeneği, kısa çalışma ödeneği, engelli ve yaşlılık aylığı ile bakım yardımı, genel sıhhat sigortası, kişisel emeklilik, toplumsal güvenlik borçlanması, toplumsal güvenlik alt ve üst primlerinin belirlenmesi üzere hayli geniş bir alanı kapsamaktadır.
İktisatta bilhassa son periyotta döviz kurlarında yaşanan olağanüstü dalgalanma ve başta besin ve kira olmak üzere temel mal ve hizmet meblağlarında görülen artışlar, emeğinden öteki hiç bir geliri olmayan fiyatlı çalışanların satın alma gücünü geriletmiştir.
Bu niçinle, 2022 yılında geçerli olacak minimum fiyatın, iktisatta yaşanan gelişmeler de dikkate alınarak, beşere yakışır bir hayat seviyesini sağlayacak biçimde tespit edilmesi gereği ortak fikrimizdir.
Minimum fiyat, emeğe gösterilen hürmetin bir ölçüsüdür. Toplumsal devlet anlayışı çerçevesinde, gelir dağılımında adaleti ve uygunlaştırmayı temel alan, refahın geniş kitlelere yayılmasını amaçlayan bir yaklaşımla tespit edilmesi toplumsal huzur ve iş barışının sağlanması için gereklidir.
Üç Emekçi Konfederasyonu “aileleri ile bir arada insan onuruna yaraşır bir minimum ücret” belirlenmesi taleplerini bir dahaleyerek bir defa daha bir ortaya gelmiştir.
Anayasamız devlete “çalışanların yaptıkları işe uygun adaletli bir fiyat elde etmeleri ve öbür toplumsal yardımlardan yararlanmaları için gerekli önlemleri alma” bakılırsavi vermektedir. Ayrıyeten, taban fiyatın tespitinde “çalışanların geçim koşulları ile ülkenin ekonomik durumu da göz önünde bulundurulur” denilmektedir.
Minimum fiyat bir pazarlık fiyatı değildir. Çalışanın ailesiyle birlikte insanca yaşamasını sağlayacak gelirdir. Minimum fiyatın belirlenmesi müzakerelerinde göz önünde tutulması gerekilk öncelikli konu, çalışanların karşı karşıya bulundukları geçim şartlarıdır. Çalışanlar, yaşanılan ekonomik problemlerin sebebi değil mağdurudur ve “ülkenin ortasında bulunduğu ekonomik durum” nedeni öne sürülerek taban fiyatın düşük belirlenmesi kabul edilemez.
Ülkemizdeki minimum fiyat seviyesi AB üyesi tüm ülkelerin gerisine düşmüştür. Global pazarlar ile rekabet edebilmek ismine emek kesitinin talepleri görmezden gelinmemelidir. Türkiye’nin rekabet koşullarını düşük fiyat siyasetiyle sağlamak doğrultusunda bir anlayışı olmamalıdır.
Bugün ücretliler üzerinde dayanılmaz boyutlarda vergi yükleri bulunmaktadır. Türkiye’de gelir vergisi mükelleflerinin büyük çoğunluğu fiyat geliri elde edenlerdir. Kaldı ki, hem direkt gelir ve kar üzerinden hem dolaylı olarak mal ve hizmet alımında yapılan mecburî muhtaçlık harcamalarından dolayı günlük yaşantısının her etabında vergiye maruz kalınmaktadır.
Fiyatlı çalışanların net fiyatı, vergi dilimlerindeki artışlar niçiniyle ilerleyen aylarda düşmektedir. Taban fiyat alan personeller bile yılın son dört ayında eksik fiyat almak durumunda kalmaktadır. Minimum fiyatta gelir vergisi niçiniyle meydana gelen gerilemenin telafi edilmesi uygulaması, yalnızca taban fiyatla çalışan bekâr çalışanlar için geçerlidir. Evli, üç çocuklu ve eşi çalışmayan bir personel yılbaşında elde ettiği fiyat seviyesini yılsonunda alamamaktadır. Bu emekçinin yılın toplamı itibariyle kaybı devam etmektedir. Mevcut bu uygulamayla aile korunmamaktadır.
Fiyatlı çalışanlar için vergi matrahı farklılaştırılmalıdır. 2002 yılında gelir vergisi tarifesi brüt taban fiyatın 17,1 katı iken, günümüzde 6,7 katına gerilemiştir. Tüm fiyat gelirlerinde, taban fiyata denk gelen kısmına kadar olan fiyatın vergi dışı bırakılması istikametinde toplumsal taraflar içinde görüş birliği oluşmasına karşın -şimdiye kadar- rastgele bir düzenleme yapılmamıştır.
Patronun toplumsal güvenlik primi düşürülmüş ve buradan doğan milyarlarca liralık gelir kaybı Hazine tarafınca karşılanmaktadır. Lakin çalışanların toplumsal güvenlik priminde bir indirim yapılmamıştır. Toplumsal devletin gözetici vasfı evvela düşük gelirli olan fiyatlı çalışanlar için olmalıdır.
Bu çerçevede; emekçi temsilcileri, “insan onuruna yakışır” bir seviyede minimum fiyat belirlenebilmesi için, Komite çalışmaları sırasında temel alınması gereken unsurları aşağıdaki biçimiyle savunmaktadır:
Minimum fiyatın saptanmasında Anayasa’da yer alan “geçim şartları” yaklaşımına evvela uyulmalıdır. Günün ekonomik ve toplumsal şartlarına nazaran personelin ve ailesinin insanca yaşamasını mümkün kılacak ve insanlık onuruyla bağdaşacak taban fiyat belirlenmelidir.
Taban fiyat net olarak açıklanmalıdır. Bu fiyattan yapılacak vergi, toplumsal güvenlik vb. kesintiler net fiyatın üzerine ek edilmeli ve yıl boyunca minimum fiyat açıklanan bu net fiyatın altına düşmemelidir. Minimum Geçim İndirimi (AGİ) personelin uygar durumuna nazaran ayrıyeten ek edilmelidir.
Tüm fiyatların taban fiyata tekabül eden kısmı vergiden muaf olmalıdır. Gelir vergisi tarifesi en az bir daha değerleme oranında artırılmalıdır. Ayrıyeten ücretliler için damga vergisi uygulaması kaldırılmalıdır. Minimum fiyat daha sonrası birinci vergi basamağı için uygulanacak oran da yüzde 10 olmalıdır.
Taban fiyat, rastgele bir ayırım yapılmadan bir daha ulusal seviyede tek olarak ve yıllık belirlenmelidir. Emekçilerin içinde nitelik, kıdem, işin mahiyeti üzere ekonomik emelli değerlendirmelerin tümünden bağımsız olarak ele alınmalıdır.
Taban fiyat, ekonomik ölçülerin ötesinde toplumsal bir fiyat olarak kabul edilmeli ve bu özelliği temel alınarak belirlenmelidir.
Devlet çalışanlar içinde ayrım yapmamalı, kamuda geçerli en düşük aylık fiyatını minimum fiyat belirlenirken de dikkate almalıdır.
Minimum fiyat ile ilişkili olarak ve günümüz ekonomik şartlarını da dikkate alarak;
Patronlara sağlanan toplumsal güvenlik prim dayanağının gibisi bir takviye personellere de verilmeli ve personellerin toplumsal güvenlik haklarında bir kayıp yaratmayacak biçimde personel SGK prim hissesi 5 puan düşürülerek bütçeden karşılanmalıdır.
“Sosyal Devlet” prensibi gereği memurlara çalışmayan eş için ödenen “aile yardımı” personeller için de uygulamaya konulmalıdır.
Sendikal örgütlenmenin önündeki maniler kaldırılmalı ve taban fiyat teşviki yalnızca sendikal örgütlenmenin olduğu işyerleri için uygulanmalıdır.
Okumaya devam et...