Çorum’da Orta Paleolitik Devir’den izler bulundu

Suzan

New member
Hitit Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Kısmı Araştırma vazifelisi Dr. Mehmet Ozan Özbudak’ın başkanlığında uzman arkeolog, akademisyen ve öğrencilerden oluşan grup, 2020 yılında saha çalışmalarına başladı.

Çorum Belediyesi ve Hitit Üniversitesinin finansal takviyesiyle merkez ilçe bölgesinde araştırmalarına yoğunluk veren grup, yaklaşık 40’ı daha önce bilinen 237 noktada ekseriyetle çakmak taşından yapılmış “kesici ve delici aletler”e ilişkin modüller buldu.

“ARAŞTIRMALARIMIZI GENİŞLETTİĞİMİZDE DAHA ESKİLERİNE ULAŞACAĞIZ”

Dr. Mehmet Ozan Özbudak, AA muhabirine, yüzey araştırmasında avcı toplayıcı periyoda ilişkin izlerin yanı sıra yaklaşık 8 bin 500 yıl öncesine ilişkin, Çorum’daki birinci yerleşik hayata dair izlere de rastladıklarını söylemiş oldu.

Anadolu’nun arkeolojik açıdan varlıklı bir bölge olduğuna dikkati çeken Özbudak, “Anadolu’daki en eski insan kültürüne ilişkin izler 1 milyon yıla kadar ulaşmakta. Bilhassa Niğde’deki Kaletepe, Konya’daki Dursunlu üzere yerleşmelerden bunları biliyoruz. Bizim araştırmamızda şimdilik 200 bin yıla kadar ulaşan datalar bulduk.” dedi.

Bu periyodun, milattan evvel 250 bin-45 bin yılları ortasını kapsayan “Orta Paleolitik Dönem” olarak tanımlandığını belirten Özbudak, laboratuvar ortamında ve “bakılırsaceli tarihleme” formülüyle yaptıkları inceleme kararında buldukları “kesici ve delici alet parçaları”nın 200 bin-100 bin aralığına ilişkin olduğunu söyleyebildiklerini tabir etti.

“nazaranceli tarihleme” tekniğinin, arkeolojik buluntuların birbirleriyle karşılaştırılmasına dayanan bir formül olduğuna işaret eden Özbudak, “Belli taş aletler imal gelenekleri ve teknikleriyle tanımlanıyor. Biz de toprakta bulduklarımızla, tüm dünyaca kabul edilmiş tekniklere dayanarak Orta Paleolitik Devir’e işaret ediyoruz. Araştırmalarımızı genişlettiğimizde daha eskilerine ulaşacağız.” diye konuştu.

Özbudak, Kültür ve Turizm Bakanlığınca mayıs ayında arkeolojik hafriyat çalışmalarının sonuçlarını içeren kitapçıkta yüzey araştırması projesinin sonuçlarının da yayımlandığını söylemiş oldu.

Çorum’un çakmak taşı açısından varlıklı bir coğrafya olduğunu, bundan dolayı tarih öncesi periyoda ilişkin izlerin çakmak taşı bulunan alanlarda ağırlaştığını lisana getiren Özbudak, buralarda yaptıkları yüzey araştırmalarında tarih öncesi periyoda ilişkin binlerce kesim bulduklarını belirtti.

“BU ÇALIŞMALARI HAFRİYAT ÇALIŞMASIYLA TAÇLANDIRMAK İSTİYORUZ”

Proje kapsamında, Çorum’daki birinci yerleşik hayata geçilen noktayı da belirlediklerini lakin alanın güvenliği için yerini belirtmek istemediğini lisana getiren Özbudak, şöyleki devam etti:

“Çorum’un en eski yerleşik beşerlerine ilişkin olduğunu düşündüğümüz, günümüzden yaklaşık 8 bin 500 yıl öncesine varan bir yerleşimdeyiz. Burada bir mağara var. Üzerindeki düzlükte de taş aletleri bulduk. Bunlar obsidyenden yapılmış. Obsidyenin buraya en az 300 kilometre uzaklıkta olduğunu söyleyebiliriz. Yapılan makroskopik tahliller, bunların Orta Anadolu obsidyeni olduğunu gösteriyor. Yani o ‘Neolitik Dönem’ dediğimiz yerleşik hayatın başladığı ve yeşerdiği periyotta Anadolu’da obsidyen ticaretinin burası üzerinden Filistin’e, Balkanlar’a, Ege’ye gittiğini biliyoruz. Bu sayede, burada yaşayan toplulukların dünya ile alaka ortasında olduklarını öğreniyoruz.”

Özbudak, yüzey araştırmasında tespit ettikleri alanlarda arkeolojik hafriyat yapmayı hedeflediklerine dikkati çekerek, şunları kaydetti:

“Biz bu çalışmaları bir hafriyat çalışmasıyla taçlandırmak ve burada bulduğumuz sonuçları daha sağlam temeller üzerine oturtmak istiyoruz zira Paleolitik Devir’den Osmanlı’ya kadar birfazlaca şey bulduk lakin bilhassa birinci yerleşik toplulukların nasıl lokal iklim çağı kültürlerine evrildiğini bilmek için de Kalkaolitik dediğimiz yaklaşık milattan evvel 6 binden 3 bin 500 yılları ortasına tarihlediğimiz periyot hakkında da epey sayıda bilgi bulduk. Arkeolojik hafriyatla bölgenin nasıl geliştiğine dair ayrıntıları hayli daha sağlam bir yere oturtabiliriz.”

Özbudak, elde ettikleri bulguları Hitit Üniversitesi Arkeoloji Laboratuvarı’nda çeşitli süreçlerden geçirerek bilim dünyasına kazandırmaya başladıklarını kelamlarına ekledi.