Çek ödeme aracı olmaktan çıktı, ticaretimiz daraldı

Zeytin

Global Mod
Global Mod
DÜNYA, Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) öncülüğünde 81 vilayetteki oda ve borsa liderleriyle iktisadın nabzını tutuyor. “Başkanlar Konuşuyor” söyleşi dizisinin bu haftaki konuğu Ankara Ticaret Odası Lideri Gürsel Baran, Türkiye’nin ikinci en büyük STK’sı olduklarını söylemiş oldu.

Sıkıntı bir coğrafyadayız, kuvvetli olmak için üyelerimizin yolunu açıyoruz

GÜRSEL BARAN / ANKARA TİCARET ODASI LİDERİ


Ankara Ticaret Odası olarak, başşehrin de ticaret odasıyız. O denli olunca da Türkiye’deki tüm ticaret odalarından biraz daha farklıyız. Hükümetimiz burada, kamu kurumlarımız burada, sıkıntılarımızı onlara birinci ağızdan anlatma imkânımız var. Çaldığımız her kapıda, bakanlarımız, genel müdürlerimiz daire liderlerimiz bizimle görüşüyor. TOBB’un öncülüğünde Türkiye’nin her hangi bir noktasından buraya gelemeyen odalarımızın da sıkıntılarıyla ilgileniyoruz, elimizden gelen takviyesi veriyoruz. ATO olarak Cumhuriyetimizle yaşıtız, 2023’te 100. yılımızı kutlayacağız. Ankara’nın esaslı kuruluşlarından birisiyiz. İstanbul’dan daha sonra Türkiye’nin en büyük ikinci odası, bununla birlikte en büyük sivil toplum kuruluşuyuz. 160 bin üyemiz, 67 meslek komitemiz, 67 farklı meslek alanımız var. 181 meclis üyemiz onları temsil ediyor. Komitelerde 240 bin üyemiz var. Her ay nizamlı olarak bir ortaya geliyorlar ve bu biçimdece her bölümden gelen ıstıraplar, tahlil teklifleri bizde toplanıyor. Türkiye güç bir coğrafyada. Dünyanın bildiğimiz bütün harika güçleri güçlerini bu bölgede deniyorlar. O yüzden Ticaret Odası’nın vazifeleri hayli ağır. Biz ekonomik olarak hayli kuvvetli olmak zorundayız. Bu niçinle üyelerimizin ne kadar kederleri, kahırları, sorunları var ise, onların önünü açmamız lazım. Ülkenin başşehrinin ticaret odası olarak bunu kendimize bakılırsav addediyoruz.

MERKEZ BANKAMIZ ABD MODELİ ÜZERE ANKARA’DA DA İSTANBUL’DA OLMALI

Savunma, mobilya ve metal endüstrinde değerli bir kentiz. Bir OSTİM’imiz var, Orhan Aydın liderimiz var. 5 bin firma ile Türkiye’nin teknolojisini geliştiriyorlar. Evvelden Ankara’dan bir firmaya İç Anadolu’nun küçük bir kentinin işletmesi üzere bakılırdı. Artık potansiyelimizi öne çıkarttık. Finans alanında da kuvvetliydük. Biliyorsunuz, 2022’nin Ekim ayında Merkez Bankası İstanbul’a taşınıyor. Dünyanın her yerinde finans merkezleri başkentlerdir. Bir tek ABD’de hem başkentte hem New York’ta var. Bu model üzere olabilir bizde de.

KÂR SAVAŞI VERİYORUZ REKABET İMHA EDİCİ OLMAMALI

Bir de istihdam sıkıntımız, mesleksel eğitim sıkıntımız var. Kamu hiç bir vakit istihdam deposu olmamalı. Kamu benim önümü açmalı, özel dala dayanak vermeli. Çalışacak insanların tamamı benden kaçıyorsa, bana gelmeyip kamuya gidiyorsa, burada birfazlaca sorun vardır. Özel bölümden, ticari alandan, tüccarlardan da kaynaklanan bir sorun vardır… O sorunu tespit edip tedavi etmek de devletimizin nazaranvidir. Eleman eksikliği en büyük problemimiz. Hizmetler bölümünde pandemide kaybedilen çalışan geri dönmedi.

Şu anda minimum fiyat konuşuluyor. Şu andaki minimum fiyatın neti 2 bin 800 TL. Ben bu parayla geçinilemeyeceğini bilmiyor muyum… Bana sorarsanız, bir ailenin öteki bir geliri yoksa bugünün kaidelerinde 5 bin liradan aşağısı olmaz. Pekala patronlar bu 5 bin lirayı verebilir mi? Valla veremez. Biz şu anda büyük bir kar savaşı veriyoruz. Örnek veriyorum; Ankara’da benim işimi yapan 800 firma var. bu biçimde olan bir yerde abartılı bir rekabet var. Her vakit rekabet olmalı fakat rekabet hiç bir vakit imha edici boyutta olmamalı. Şu anda bu ülkenin muhtaçlığı yıllık 500 bin ton boya. Üretim 2.5 milyon ton. O malın satılması için verilecek arbedeyi düşünün. Şu anda ben boya fabrikası açmak istesem devlet bana teşvik veriyor. Teşvik, dayanak gereksinim olan alanlara verilmeli.

KAYITDIŞI, İŞİNİ NAMUSUYLA YAPANI MAĞDUR EDİYOR

Çek artık bir ödeme aracı olmaktan çıktı. Lakin bizim en değerli ödeme aracımızdı. Dünyada vadeli çek yoktu bizde vardı. Biz bununla hacim yaratıyorduk. Lakin karşılıksız çek yazan insanları aff ede aff ede o denli bir hale getirdik ki şu anda kimse çek kullanmıyor. Bu da ticareti daraltıyor. En değerli sorunlarımızdan biri kayıtdışı. Önemli bir kontrolle uğraş edilmesi gerekir. Bu ülkede hem istihdamı hem üretimi tıpkı vakitte iş dünyasının rahat nefes almasını etkiliyor. Çok insan haksız çıkar sağlıyor. İşini namusuyla yapanlar mağdur oluyor.

VERGİYİ MAKUL SEVİYEYE ÇEKİN daha sonra DA KİMSEYİ AFFETMEYİN

Bir de iş insanlarımızın bize en büyük şikayeti şu, “Bir ülkede bu kadar af, erteleme, taksitlendirme nasıl yapılabilir”. Ticaretini düzgün yapmaya çalışan beşerler niye bu kadar mağdur edilir. Üç yıl evvel Londra’da bir toplantıya gittim, her gittiğim yerde oranın ticaret anlayışını anlamaya çalışırım. Bizi gezdiren rehbere; alacak-verecek işlerini soruyorum, bir de “Devlete olan borçlar ödenmeyince nasıl oluyor” diye sordum. 10 dakika anlatamadım bu çocuğa. Bu kavramı anlayamamış. En sonunda “Burada devlete borcunu ödemeyeni idamdan beter ederler. Derler ki 60 milyon Britanyalının hakkı. O yüzden herkes ödemeye çalışır” dedi. Biz de o denli bir hale geldi ki devlete borcunu ödemek övünç kaynağı üzere oldu. Muhasebeci arkadaşlar “Bunu ödemeyelim ay sonunda şöyleki bir erteleme çıkacak” diyor, dedikleri de gerçek çıkıyor. Ancak dürüstçe ödeyen mağdur. Gittiğimiz tüm bakanlarımıza bunun epey büyük bir yara olduğunu söylemiş olduk. Ancak vergi mükellefl erinin de haklı bir itirazı var. Vergi oranlarımız çok yüksek. Bana diyorlar ki “Almanya’da daha yüksek”. Bizde yüzde 40, onlarda yüzde 45. Lakin Almanya ile benim kişi başına gelirim birebir değil ki. Türkiye’de meşhur bir kelam var; “5 yıl herkes nizamlı olarak devlete borcunu ödese batıyor”. O yüzden devletime bunu söylüyorum; “Bu sayıları ödenebilir makul yerlere getirin, daha sonrasında Anayasa’ya erteleme vs olmayacağını koyun. daha sonra da hiç kimseyi aff etmeyin”. Ben inanıyorum ki o denli olursa GSYH’mızın her yıl iki katı para devletimizin kasasına girer. İnanılmaz bir kayıp kaçak var. Müteahhitlik bölümü bundan 5-6 sene evvel, Türkiye’nin en epeyce para kazanan dalıydı. Buna özenenler üretimi, ticarethaneyi kapatıp, müteahhit oldu. Artık bu biçimde müteahhit olan herkes battı. Biz epeyce varlıklı bir ülke değiliz, kaynaklarımızı fazlaca âlâ kıymetlendirmemiz lazım. AVM’leri ele alalım. Metrekareyle hesapladığınızda Ankara bu alanda önderdir, ancak bu güzel bir liderlik değil. İki AVM yan yana. Ülkemizde 445 tane AVM var. Bunlardan 40’ı bankalara geçti, 100’ünün de görüşmeleri devam ediyor. AB’ye aday bir ülke değil miyiz… niye burada biz AB’nin niye hoş yanını almıyoruz. Orada AVM’ler kent haricinde. İnanınki “İki dini bayramımızda sabahtan öğlene kadar kapatalım. Çalışanlarımız gitsin annesinin babasının elini öpsün” dedim. Muaff ak olamadım. Lakin bu yalnızca AVM’de değil öbür alanlarda da bu biçimde. Bana “Serbest piyasa iktisadı karışamayız” diyorlar. Ancak devlet düzenleyici, denetleyici olur.

MÜTEŞEBBİS MİLLETİZ BİZ DE AŞK VAR AMA…

Türkiye’nin en büyük açıklarından birini ATO olarak keder edindik. Satış, pazarlama elemanı, satış yöneticisi eğitimleri verdik. Mesleksel Yeterlilik Kurumu ile de ortak hareket ediyoruz. Belgelendirme yetkisi de aldık. Biz farklı bir milletiz, müteşebbis bir milletiz, biz de aşk var, gençlerimiz var. Pandemide bir anda dünyanın maske üreten ülkesi olduk. Sanayi liselerimiz, cezaevlerimiz güç vakit içinderda maske ürettiler. bu biçimde bir gücümüz var. Ancak 1 milyon satış elemanımız olsa, tüm Türkiye’de yeri hazır. Çıkacak, çantasını alacak satışını yapacak. Aktarlar geldi bize, eczacılarla çakıştıkları noktalar vardı. İki tarafı da dinledik. Mesleksel Yeterlilik Kurumu ile anlaştık aktarlara eğitim verdik, aktarlığı dokümanlı meslek haline getirdik. Hem çalışanlar hem bölüm rahatladı. Emlak danışmanlarının, oto yedek parçacıların sorunlarını çözdük, dokümanlarını verdik. Bu alanları düzenledik.


Kızılcahamam termalde de etkinliklerle de dünyayla yarışır

Ankara, medikalde başkan kent. Kesimin yüzde 40’ı Ankara’dadır. Bu niçinle sıhhat turizmi için hayli uygunuz. Hastanelerimiz yurtharicinden hasta kabul ediyor. Üniversite hastanelerimiz, vakıf hastanelerimiz, kamu hastanelerimiz var. Termalimiz de bu sıhhat turizmi ile birleşebilir. Ankara’da olmanın bir yararı da diplomatlarla sık sık görüşmemiz. Geçtiğimiz günlerde Fransız Büyükelçisi bizimle beraberydi. Dünyadaki en değerli suyun Fransa’da Vichy kaplıcasında olduğunu söylerler. Vichy kaplıcasındaki suyun birebiri bizde var. Ayrıyeten maden suları meşhur. Kızılcahamamımız sularıyla da organizasyonlarımızın yapılması kapasitesiyle de dünyayla yarışır. Bir de Ayaşımız, Beypazarımız, Haymanamız var. Biz buralarda Davos üzere büyük tertiplere imza atabiliriz. Kentimizi daha âlâ tanıtabiliriz. Otel ve yatak kapasiteleri de müsait.

Yurtharicinde 34 destinasyona Esenboğa’dan uçuş var

En kıymetli zenginliklerimizden bir tanesi havalimanımız Esenboğa. Cumhurbaşkanımızın takviyesiyle pandemi öncesinde yurtdışı uçuşlarımızı 34 destinasyona ulaştırdık. Artık bunu da geliştirmek için Türk Hava Yolları (THY) ile görüşmelerimiz devam ediyor.

Savunma endüstriyle ihracatta kg ortalamamız 2,5 dolar

Ankara Savunma Sanayi’nin kalbi. Yalnızca Türkiye’nin de değil dünyanın değerli merkezlerinden biri. Aselsan, Havelsan, Roketsan, TAI dünyadaki birinci 100 savunma şirketleri içinde ve hepsinin de merkezi Ankara. Ülkemizin ihracat kilogram fiyatı 1 dolar civarında, Ankara savunma endüstrinin de gücüyle bu ortalamayı 2,5 dolara çıkarttı. Bundan 10–15 yıl evvel Ankara daima memur kenti olarak anılırdı. Evet bürokrasimiz burada lakin hem de yüksek teknolojimizi üretenler de kentimizde.

Okumaya devam et...