Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde (TBMM) bir aydan uzun sürecek 2022 yılına ilişkin bütçe görüşmeleri Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay’ın sunumu ile başladı.
Oktay, bugün TBMM Plan Bütçe Kurulu’nda başlayan toplantıda yaptığı sunumda, “Yılın üçüncü çeyreği prestijiyle kısıtlayıcı tedbirlerin kaldırılması olağanlaşma sürecine değerli katkı sağlamıştır. Son çeyrekte de iktisatta canlılığın devam ederek 2021 yılı genelinde ekonomimizin yüzde 9 büyümesi beklenmektedir” dedi.
Güç girdilerinde ve emtia fiyatlarında yaşanan “olağandışı gelişmelerin” tesiriyle dünya genelinde beklentilerin üzerinde ve rekor düzeyde bir fiyat artışı izlenmekte olduğunu belirten Oktay, “Söz konusu global eğilime karşın, para ve maliye politikalarımızı arz taraflı yapısal politikalarımızla ve verimlilik artışı kanalıyla destekleyerek, enflasyonu yine tek hanelere indirmeye kararlıyız” dedi.
Oktay, bu yıl GSYH’nin yüzde 3.5’i kadar bir bütçe açığı öngördüklerini belirtti ve “Bütçe açığının program periyodunda sırasıyla yüzde 3.5, yüzde 3.2 ve yüzde 2.9 düzeylerinde gerçekleşmesini hedefliyoruz” dedi.
Oktay, bir kaç ay evvel açıklanan OVP’de bilgileri yer aldığı üzere 2022 bütçesinde bütçe masraflarının 1.75 trilyon TL, faiz hariç masrafların 1.51 trilyon TL, bütçe gelirlerinin 1.47 trilyon TL, vergi gelirlerinin 1.26 trilyon TL ve bütçe açığının 278.4 milyar TL olarak öngörüldüğünü hatırlattı.
Bütçe açığının GSYH’ya oranı 2013’ten 2016 yılına kadar yaklaşık yüzde 1 düzeyinde kalmıştı. Düşük kamu borcu bu vakitte Türkiye piyasalarını destekleyen değerli bir öge oldu. 2017 yılında bütçe açığı/GSYH yüzde 1.5 olurken, 2018’de yüzde 1.9’a, 2019’da yüzde 2.9’a, 2020’de yüzde 3.5’e genişledi.
Bütçe istikrarı, 2016’da yaşanan darbe teşebbüsünün tesirlerini azaltmak için alınan tedbirlerle kısmen bozulmaya başladı. Bunun yanı sıra başta Kuzey Irak ve Suriye olmak üzere jeopolitik gelişmeler niçiniyle güvenlik harcamalarındaki artış da tesirli oldu. Haziran 2018 seçimleri öncesi kamu emekli ve çalışanlarına yönelik atılan genişlemeci adımlar ise harcamalar tarafındaki yükselişin kalıcı olarak artmasına niye oldu.
Pandemi periyodunda Türkiye’nin bütçe açığı artsada bu artış başka ülkelere göre fazlaca daha az oldu. Türkiye’de sağlanan imkanların kredi yüklü olması ve istihdam dayanaklarının kıymetli kısmının İşsizlik Sigorta’sı Fonu tarafgından karşılanıyor olması niçiniyle pandeminin bütçeye tesiri sonlu kaldı.
Bu yılın da birinci sekiz ayında bütçe açığı 37.51 milyar TL’ye, son 12 aylık açığın GSYH’ya oranı da yüzde 1.6’ya geriledi. Her yıl olduğu üzere son aylarda verilecek bariz açıklarla 2021’de açığın GSYH’ya oranının OVP maksadı olan yüzde 3.5’a yakın lakin yavaşça üzerinde yılı tamamlaması bekleniyor.
Bütçe üzerinde yapılacak bugün komitede başlayan görüşmeler 26 Kasım’a kadar Plan Bütçe Komitesi’nde devam edilecek. Bu süreçte tüm bakanlar kendi bakanlıklarının bütçe görüşmelerinde sunum yapacak ve bakanlıklarla ilgili kurum ve kuruluşlara ait bütçeler de görüşülecek. Kurul evresinden daha sonra ise bütçe TBMM Genel Heyeti’nde görüşülecek.
Okumaya devam et...
Oktay, bugün TBMM Plan Bütçe Kurulu’nda başlayan toplantıda yaptığı sunumda, “Yılın üçüncü çeyreği prestijiyle kısıtlayıcı tedbirlerin kaldırılması olağanlaşma sürecine değerli katkı sağlamıştır. Son çeyrekte de iktisatta canlılığın devam ederek 2021 yılı genelinde ekonomimizin yüzde 9 büyümesi beklenmektedir” dedi.
Güç girdilerinde ve emtia fiyatlarında yaşanan “olağandışı gelişmelerin” tesiriyle dünya genelinde beklentilerin üzerinde ve rekor düzeyde bir fiyat artışı izlenmekte olduğunu belirten Oktay, “Söz konusu global eğilime karşın, para ve maliye politikalarımızı arz taraflı yapısal politikalarımızla ve verimlilik artışı kanalıyla destekleyerek, enflasyonu yine tek hanelere indirmeye kararlıyız” dedi.
Oktay, bu yıl GSYH’nin yüzde 3.5’i kadar bir bütçe açığı öngördüklerini belirtti ve “Bütçe açığının program periyodunda sırasıyla yüzde 3.5, yüzde 3.2 ve yüzde 2.9 düzeylerinde gerçekleşmesini hedefliyoruz” dedi.
Oktay, bir kaç ay evvel açıklanan OVP’de bilgileri yer aldığı üzere 2022 bütçesinde bütçe masraflarının 1.75 trilyon TL, faiz hariç masrafların 1.51 trilyon TL, bütçe gelirlerinin 1.47 trilyon TL, vergi gelirlerinin 1.26 trilyon TL ve bütçe açığının 278.4 milyar TL olarak öngörüldüğünü hatırlattı.
Bütçe açığının GSYH’ya oranı 2013’ten 2016 yılına kadar yaklaşık yüzde 1 düzeyinde kalmıştı. Düşük kamu borcu bu vakitte Türkiye piyasalarını destekleyen değerli bir öge oldu. 2017 yılında bütçe açığı/GSYH yüzde 1.5 olurken, 2018’de yüzde 1.9’a, 2019’da yüzde 2.9’a, 2020’de yüzde 3.5’e genişledi.
Bütçe istikrarı, 2016’da yaşanan darbe teşebbüsünün tesirlerini azaltmak için alınan tedbirlerle kısmen bozulmaya başladı. Bunun yanı sıra başta Kuzey Irak ve Suriye olmak üzere jeopolitik gelişmeler niçiniyle güvenlik harcamalarındaki artış da tesirli oldu. Haziran 2018 seçimleri öncesi kamu emekli ve çalışanlarına yönelik atılan genişlemeci adımlar ise harcamalar tarafındaki yükselişin kalıcı olarak artmasına niye oldu.
Pandemi periyodunda Türkiye’nin bütçe açığı artsada bu artış başka ülkelere göre fazlaca daha az oldu. Türkiye’de sağlanan imkanların kredi yüklü olması ve istihdam dayanaklarının kıymetli kısmının İşsizlik Sigorta’sı Fonu tarafgından karşılanıyor olması niçiniyle pandeminin bütçeye tesiri sonlu kaldı.
Bu yılın da birinci sekiz ayında bütçe açığı 37.51 milyar TL’ye, son 12 aylık açığın GSYH’ya oranı da yüzde 1.6’ya geriledi. Her yıl olduğu üzere son aylarda verilecek bariz açıklarla 2021’de açığın GSYH’ya oranının OVP maksadı olan yüzde 3.5’a yakın lakin yavaşça üzerinde yılı tamamlaması bekleniyor.
Bütçe üzerinde yapılacak bugün komitede başlayan görüşmeler 26 Kasım’a kadar Plan Bütçe Komitesi’nde devam edilecek. Bu süreçte tüm bakanlar kendi bakanlıklarının bütçe görüşmelerinde sunum yapacak ve bakanlıklarla ilgili kurum ve kuruluşlara ait bütçeler de görüşülecek. Kurul evresinden daha sonra ise bütçe TBMM Genel Heyeti’nde görüşülecek.
Okumaya devam et...