Perakende piyasası son devirde çok hareketli. Bir yandan Rekabet Kurumu’nun birtakım zincir marketlere kestiği cezanın tartışmaları sürerken, öbür yandan artan hammadde maliyetleri niçiniyle dünyadakiyle paralel bir biçimde artan besin ve besin dışı eserlerdeki fiyatlar, vatandaşın cebini yakmaya devam ediyor. Market yöneticileri, yüksek meblağların hammadde kaynaklı olduğunu söylerken, yeni periyotta ‘kar marjlarında’ külfetli bir müddetç yaşanacağının altını çiziyor. bu biçimde karmaşık bir ortamda, klâsik perakendenin karşısında, pandemiyle bir arada güçlenen yeni bir rakip daha çıktı: Online market servisi firmaları ya da pazardaki öbür ismiyle ‘anında teslimatçılar’. Sokağa çıkmanın kısıtlandığı günlerde ‘acil servis’ üzere tüketiciye koşan bu firmalar, bugünlerde bilhassa lokal perakendecilerin maksadı haline gelmiş durumda. niçini ise, lokal perakendecilere nazaran, pazarda haksız rekabet yaratmaları. Hususla ilgili geçen günlerde bir haber yapmış, ‘E-ticaret firmaları, marketlerin sürücü, depo sorumlusu, hatta manav ve kasaplarını bile transfer ediyor’ demiştik. Perakendecinin bu alandaki ıstırabı, istihdam meselesinin da ötesine geçmiş. Gelin, pazarda neler oluyor bakalım…
Düzgün: Haksız rekabet yapılıyor!
Anında teslimatçıların, piyasada kuralsız bir biçimde hareket ettiğinden ve sistemde aksaklıklar olduğundan şikayet eden lokal perakendecilerin çatı kuruluşu pozisyonundaki Türkiye Perakendeciler Federasyonu (TPF), mevzuyu Rekabet Kurumu’na taşımak için harekete geçti. Eleman bahsiyle ilgili görüşünü almak için aradığım TPF Lideri Ömer Düzgün, bahse, “Sadece eleman sorunu değil. E-ticaret başlı başına güya perakendeden ayrılmış bir bölüm haline geliyor. Bu yanlışsız değil” diyerek girdi. Bir an evvel perakende yasası üzere e-ticaret yasasının da çıkarılması gerektiğini vurgulayan Düzgün, bunun sebebini şu biçimde deklare etti: “Şu an bunlar kuralsız bir biçimde hareket ediyorlar. kimi vakit marketteki fiyatla, bu firmaların fiyatları birbirine uymuyor. Deposu olmayanlar, satışı marketler üzerinden yapıyor. Hem bizim üzerimizden süreç yapıyorlar hem bizim çalışana hücum yapıyorlar, ayrıyeten bizlerden istedikleri iskontoları bir duysanız, bizleri bunlara mecbur hale getiriyorlar. O niçinle bunun da bir kuralı olmalıdır diye düşünüyorum. Örneğin biz akşam kapatıyoruz, onlar kapatmıyorlar. Burada hayli mantıklı bir rekabet sistemi ilerlemiyor. Bunun mutlaka sistematik bir hale gelmesi lazım diye düşünüyorum. Bu manada da çalışmalarımız var. Tekliflerimiz olacak.” Düzgün, çalışmaları kararında Rekabet Kurumu’na gideceklerini açıklayarak, aralık ayı sonuna kadar bunu gerçekleştirmeyi maksatlarını söylemiş oldu.
‘Memnun olmasak da süratli teslimatçılarla çalışıyoruz”
Mahallî perakendecilerin şikayet ettiği, zincir marketlerin kendi bünyelerinde yaptıkları online market servisi değil. Market alanındaki birtakım süratli teslimatçılardan şikayet eden zincirler, buradaki kuralların sistemli bir hale getirilmesini istiyor. Mevzuyla ilgili görüşlerini aldığım bir lokal market sahibi, bu alanda yaşadığı meşakkatleri şöyleki sıraladı: “Biz de bu süratli teslimatçılarla çalışıyoruz. Şad muyuz? Hayır değiliz lakin müşteriye ulaşmak ve müşteri kaybetmemek için, bu firmalarla çalışıyoruz. Lakin ortada yapısal bir külfet var. Örneğin, ben bu hafta x eserime kampanya ile yüzde 30 indirim yapıyorum, süratli teslimatçı bana sormadan kendisi de bir kampanya yapıyor, o da yüzde 30 indirim yapıyor. Benim eserin fiyatı yeterlice düşmüş oluyor. Örneğin bebek bezi fiyatı bu türlü 20 TL’ye iniyor. Süratli teslimatçıdan bu eseri alan müşteri, daha sonraki hafta geliyor, bir bakıyor ki, eserin fiyatı 65 TL. Bu sefer de bizler güya o eseri çok yüksek fiyattan satıyoruz üzere algılanmaya başlıyor. Tüketiciyi yanıltıyorlar bu türlü.” Bir öteki sorun da yanlışlı eserin cezası. bir daha tıpkı market sahibi mevzuyu şu biçimde anlatıyor: “Diyelim ki, müşteri süratli teslimat firması üzerinden yumurta aldı. Yumurta müşteriye gittiğinde kırık çıktı. Çabucak fatura bize kesiliyor. Yolda teslimatçı tarafınca yapılabilecek yanlışlar, dikkate alınmıyor. Rastgele bir eser şikayetinde müşteri bize ulaşamıyor. Bu aracı firmaya ulaşıyor. Biz müşteriye kendimizi anlatamıyoruz maalesef.” Bir diğer market yöneticisi de, bu siteler üstündeki fiyatlarda bir algı oyununun hakim olduğunu, eserlere düşük gramajlarla, güya zincir marketlerden daha ucuzmuş havası verildiğini öne sürdü.
TİCARET BAKANLIĞI’NIN DA GÜNDEMİNDE E-TİCARET VAR
Online markette süratli teslimat, yalnızca Türkiye değil, yurt haricinde da en büyük rekabetin yaşandığı alanlardan biri. Sayılar konusunda ise, market alışverişlerinin 7 milyar TL’sinin online tarafta yaşandığı belirtiliyor. Bir zincir marketin cirosunun ortalama yüzde 10’unu oluşturan online satışların, giderek artması bekleniyor. Geçtiğimiz günlerde, e-ticaret siteleriyle ilgili epeyce sayıda şikayet aldıklarını açıklayan Ticaret Bakanı Mehmet Muş, e-ticaretin kurallı olmasının değerli olduğunu vurgulamıştı. Bu alanda yeni oyuncuların girmesine imkan tanıyacak bir ekosistemin oluşmasını istediklerini söyleyen Mehmet Muş, “Online satış alanını takip ediyoruz. Burası epey değerli, epey önemsediğimiz ve yakından izlediğimiz bir alan. Bu alanla alakalı bir çalışma içerisindeyiz. Zincir marketlerle ilgili bir epey tenkit bu online sitelerle alakalı da yapılıyor. Çok fazla eser satmalarından kurul oranlarına kadar bir hayli alanda tenkit var. Bakanlığa ulaşan şikayetler kelam konusu. Bunların hepsini değerlendirip bir düzenleme, çalışma yapmak istiyoruz. Şayet Meclis’ten yetkiye muhtaçlık duyarsak Meclis’ten talepte bulunacağız. Meclis de bize bu yetkiyi verirse düzenleme konusunda daha net adımlar atabiliriz” diye konuştu.
Okumaya devam et...
Düzgün: Haksız rekabet yapılıyor!
Anında teslimatçıların, piyasada kuralsız bir biçimde hareket ettiğinden ve sistemde aksaklıklar olduğundan şikayet eden lokal perakendecilerin çatı kuruluşu pozisyonundaki Türkiye Perakendeciler Federasyonu (TPF), mevzuyu Rekabet Kurumu’na taşımak için harekete geçti. Eleman bahsiyle ilgili görüşünü almak için aradığım TPF Lideri Ömer Düzgün, bahse, “Sadece eleman sorunu değil. E-ticaret başlı başına güya perakendeden ayrılmış bir bölüm haline geliyor. Bu yanlışsız değil” diyerek girdi. Bir an evvel perakende yasası üzere e-ticaret yasasının da çıkarılması gerektiğini vurgulayan Düzgün, bunun sebebini şu biçimde deklare etti: “Şu an bunlar kuralsız bir biçimde hareket ediyorlar. kimi vakit marketteki fiyatla, bu firmaların fiyatları birbirine uymuyor. Deposu olmayanlar, satışı marketler üzerinden yapıyor. Hem bizim üzerimizden süreç yapıyorlar hem bizim çalışana hücum yapıyorlar, ayrıyeten bizlerden istedikleri iskontoları bir duysanız, bizleri bunlara mecbur hale getiriyorlar. O niçinle bunun da bir kuralı olmalıdır diye düşünüyorum. Örneğin biz akşam kapatıyoruz, onlar kapatmıyorlar. Burada hayli mantıklı bir rekabet sistemi ilerlemiyor. Bunun mutlaka sistematik bir hale gelmesi lazım diye düşünüyorum. Bu manada da çalışmalarımız var. Tekliflerimiz olacak.” Düzgün, çalışmaları kararında Rekabet Kurumu’na gideceklerini açıklayarak, aralık ayı sonuna kadar bunu gerçekleştirmeyi maksatlarını söylemiş oldu.
‘Memnun olmasak da süratli teslimatçılarla çalışıyoruz”
Mahallî perakendecilerin şikayet ettiği, zincir marketlerin kendi bünyelerinde yaptıkları online market servisi değil. Market alanındaki birtakım süratli teslimatçılardan şikayet eden zincirler, buradaki kuralların sistemli bir hale getirilmesini istiyor. Mevzuyla ilgili görüşlerini aldığım bir lokal market sahibi, bu alanda yaşadığı meşakkatleri şöyleki sıraladı: “Biz de bu süratli teslimatçılarla çalışıyoruz. Şad muyuz? Hayır değiliz lakin müşteriye ulaşmak ve müşteri kaybetmemek için, bu firmalarla çalışıyoruz. Lakin ortada yapısal bir külfet var. Örneğin, ben bu hafta x eserime kampanya ile yüzde 30 indirim yapıyorum, süratli teslimatçı bana sormadan kendisi de bir kampanya yapıyor, o da yüzde 30 indirim yapıyor. Benim eserin fiyatı yeterlice düşmüş oluyor. Örneğin bebek bezi fiyatı bu türlü 20 TL’ye iniyor. Süratli teslimatçıdan bu eseri alan müşteri, daha sonraki hafta geliyor, bir bakıyor ki, eserin fiyatı 65 TL. Bu sefer de bizler güya o eseri çok yüksek fiyattan satıyoruz üzere algılanmaya başlıyor. Tüketiciyi yanıltıyorlar bu türlü.” Bir öteki sorun da yanlışlı eserin cezası. bir daha tıpkı market sahibi mevzuyu şu biçimde anlatıyor: “Diyelim ki, müşteri süratli teslimat firması üzerinden yumurta aldı. Yumurta müşteriye gittiğinde kırık çıktı. Çabucak fatura bize kesiliyor. Yolda teslimatçı tarafınca yapılabilecek yanlışlar, dikkate alınmıyor. Rastgele bir eser şikayetinde müşteri bize ulaşamıyor. Bu aracı firmaya ulaşıyor. Biz müşteriye kendimizi anlatamıyoruz maalesef.” Bir diğer market yöneticisi de, bu siteler üstündeki fiyatlarda bir algı oyununun hakim olduğunu, eserlere düşük gramajlarla, güya zincir marketlerden daha ucuzmuş havası verildiğini öne sürdü.
TİCARET BAKANLIĞI’NIN DA GÜNDEMİNDE E-TİCARET VAR
Online markette süratli teslimat, yalnızca Türkiye değil, yurt haricinde da en büyük rekabetin yaşandığı alanlardan biri. Sayılar konusunda ise, market alışverişlerinin 7 milyar TL’sinin online tarafta yaşandığı belirtiliyor. Bir zincir marketin cirosunun ortalama yüzde 10’unu oluşturan online satışların, giderek artması bekleniyor. Geçtiğimiz günlerde, e-ticaret siteleriyle ilgili epeyce sayıda şikayet aldıklarını açıklayan Ticaret Bakanı Mehmet Muş, e-ticaretin kurallı olmasının değerli olduğunu vurgulamıştı. Bu alanda yeni oyuncuların girmesine imkan tanıyacak bir ekosistemin oluşmasını istediklerini söyleyen Mehmet Muş, “Online satış alanını takip ediyoruz. Burası epey değerli, epey önemsediğimiz ve yakından izlediğimiz bir alan. Bu alanla alakalı bir çalışma içerisindeyiz. Zincir marketlerle ilgili bir epey tenkit bu online sitelerle alakalı da yapılıyor. Çok fazla eser satmalarından kurul oranlarına kadar bir hayli alanda tenkit var. Bakanlığa ulaşan şikayetler kelam konusu. Bunların hepsini değerlendirip bir düzenleme, çalışma yapmak istiyoruz. Şayet Meclis’ten yetkiye muhtaçlık duyarsak Meclis’ten talepte bulunacağız. Meclis de bize bu yetkiyi verirse düzenleme konusunda daha net adımlar atabiliriz” diye konuştu.
Okumaya devam et...