BIST 30 şirketleri iklim değişikliği değerlendirmesinde sınıfta kaldı

Zeytin

Global Mod
Global Mod
İklim İçin 350 Derneği ve Sürdürülebilir İktisat ve Finans Araştırmaları Derneği (SEFİA), BIST 30’daki şirketlerin iklim değişikliğine yaklaşımını, fosil yakıt varlıkları ve yatırımları, pak güç yatırımları, net sıfır, karbon ayak izi ve karbon nötr için amaç belirlenmesi, çevresel, toplumsal ve yönetişimsel (ESG) uygulamaları ve gibisi başka derecelendirmeler olmak üzere 5 kriterde kıymetlendirdi.

25 şirketten 6’sı net sıfır emisyonu hedefliyor

“İklim Değişikliği ve Sürdürülebilirlik Araştırması: BIST 30 Firmalarının Görünümü” başlıklı rapora bakılırsa, incelenen 25 şirketten yalnızca Arçelik, Sabancı Holding, ASELSAN, Vestel, Şişecam ve Pegasus’un net sıfır emisyon için gaye tarihi bulunuyor. Bu şirketler, belli bir tarihte güç verimliliği, elektrifikasyon ve yenilenebilir güç kaynaklarını kullanmak üzere seçeneklerle emisyonlarını net sıfır düzeyine indirmeyi hedefliyor.

bir daha kelam konusu 25 şirket içinde Arçelik, THY, Ford Otomotiv, Sasa Polyester, ASELSAN, Turkcell, Tekfen, Tofaş, TÜPRAŞ, Pegasus ve Koç Holding olmak üzere 11’inin karbon nötr düzeye ulaşmak için gaye tarihi bulunuyor. Bu şirketler, karbon nötr amaçlarıyla sebep oldukları toplam emisyonlarını çevreci yatırımlarıyla telafi ettikleri emisyonla dengelemeyi hedefliyor.

Yüzde 92’sinin olumsuz etkilenmesi bekleniyor

Şirketlerin yüzde 92’si çevresel ve toplumsal açıdan ise önemli risklerle karşı karşıya bulunuyor. Bu şirketler içinde demir-çelik kesiminden Erdemir ve Kardemir, gübre dalından Gübretaş ve Hektaş, Avrupa Birliği’nin (AB) Hudutta Karbon Vergisi Sistemi’nden direkt etkilenebilecek şirketler olarak öne çıkıyor. Kelam konusu şirketlerin, üretim süreçlerini bir daha düzenleyerek emisyonlarında önemli bir azalmaya gitmemeleri halinde sistemden önemli manada olumsuz etkilenmeleri bekleniyor.

BIST 30 ortasındaki Koç Holding, Sabancı Holding ve Tekfen Holding’in de çimento ve fosil yakıt bazlı güç bölümlerinde yer alan küme şirketleri ile bağlı iştirakleri ve iştirakleri yoluyla düzenekten dolaylı etkilenebileceği öngörülüyor.

Enerji odaklı ekonomik dönüşüm, şirketlerin mali yapılarını etkileyecek

İklim için 350 Derneği Türkiye Koordinatörü Efe Baysal, rapora ait değerlendirmesinde, Türkiye’nin Paris Mutabakatı’na taraf olarak 2053 için net sıfır emisyona ulaşma gayesini ilan ettiğini anımsattı.

Türkiye’nin bu maksadını yakalayabilmesi için süratli bir emisyon azaltım patikası izlemesi gerektiğini belirten Baysal, “Türkiye’nin en büyük şirketlerinin bu patikanın epeyce uzağında ilerlediğini görmek üzücü. Raporumuz, iklim değişikliğiyle gerçek manada gayret için kamunun yanı sıra özel kesimin de ivedilikle üzerine düşen sorumlulukları yerine getirmesi gerektiğini gösteriyor.” tabirlerini kullandı.

SEFİA Finansal Araştırmalar Yöneticisi İbrahim Çiftçi ise ulusal emisyon ticaret sisteminin hayata geçmesiyle Türkiye’de kimi şirketlerin üretim süreçlerinde sebep oldukları karbondan maddi olarak sorumlu olacağını lisana getirdi.

“Borsa İstanbul ve ülke iktisadı ismine önemli bir tehdit”

Ancak bundan da evvel AB tarafınca esasen karbon vergisiyle tanıştırılarak fiyat rekabetçiliğinde darbe alacağını aktaran Çiftçi, şunları kaydetti:

“Bu risklerin yanı sıra halka açık şirketlerin karşılaşacağı bir öteki büyük tehdit ise global fon idare şirketlerinin fazlaca yakında yatırım kararlarında bu dönüşümü evvelandireceği beklentisi. Memleketler arası finansmana erişimde ıstırap yaşayan yahut yüksek oranlarla borçlanan şirketlerin, bu yatırımcıların radarından çıkması Borsa İstanbul ve ülke iktisadı ismine önemli bir tehdit. Öte yandan, dönüşümle uygun konum almak ise bu şirketler için bir fırsat. Şirketlerin bu güç odaklı ekonomik dönüşüme hangi süratle adapte olacağı önümüzdeki senelerda mali yapıları üzerinde tesirli olacak.”

Okumaya devam et...