Birol Ergüven: Elektrikte fiyat sinyali çalışmıyor

Zeytin

Global Mod
Global Mod
Mehmet KARA

Limak Güç CEO’su Birol Ergüven, mevcut kurallarda hiç bir elektrik tedarikçisinin gelecek 12 ay mühletince sanayicilerin muhakkak bir fiyattan elektrik alma talebini karşılayamayacağını söylemiş oldu. “Bunun fazlaca sıradan bir sebebi var” diyen Ergüven şöyleki devam etti: “Talep eden sanayiciye bir sene boyunca geçerli bir fiyattan elektrik verebilmeniz için, bu mühlet ortasındaki tedarik maliyetinizi bilmeniz lazım. Diyelim ki doğalgaz santralisiniz. Bir daha sonraki ay, örneğin Aralık ayında doğalgaz fiyatının ne olacağını bilmiyoruz. Bakın Kasım sonlarına geldik. Diyelim ki Aralık ayı sonundayız Ocak’ta maliyetin ne olacağını bilmiyoruz. Bütün bir seneyi bilmemiz hiç mümkün değil. Bizim çıkıp da o müşteriye sabit TL ile bir elektrik fiyatı verebilmemiz mümkün değil.”

Sabit fiyattan girdi bulmak kural

Avrupa’daki bir elektrik tedarik şirketinin bir, iki ve hatta üç yıllık elektrik satıp daha sonra bu taahhüdünü yerine getirebilmek için elektriği piyasadan tedarik ettiğini anlatan Ergüven “Peki bu riskli değil mi” sorusuna şu karşılığı verdi: “Değil, zira onlardaki piyasanın derinliği fazlaca fazla. Pekala bir doğalgaz çevrim santrali niye Avrupa’da bir sene boyunca sabit fiyattan elektrik satabiliyor da Türkiye’deki satamıyor? Zira Avrupa’daki santral dönüp oradaki doğalgaz piyasasından bir yıllık sabit fiyattan doğalgaz alıyor. Türkiye’deki santraller alamıyor. Zira burada o denli bir doğalgaz piyasası yok.”

Tüm oyunculara tıpkı kural şart

Güç piyasasında, mülkiyetten bağımsız, tüm kesim oyuncuları tıpkı kurallara tabi olmadığı sürece hür piyasadan kelam edilemeyeceğini kaydeden Ergüven şu biçimde konuştu: “Bundan dört yıl evvel, gün öncesi piyasasında tavan fiyat uygulanacak desek kimse inanmazdı. Ancak bugün bir tavan var. Zira GÖP ana güç tedarik kanalı haline getirildi. Yani biz aslında piyasanın kurallarını eğdik, büktük, değişik bir şeye döndü, kuşa çevirdik. Artık dönüp de hür piyasa başarısızlığı uğradı demek hür piyasaya mantığına alışılmamış. Zira biz aslına bakarsanız özgür piyasayı uygulayamadık, oluşturamadık. Sonuç bu.”

Yenilenebilire ilginin sebebi

Birol Ergüven, yaşanan sorunlara karşın rüzgar ve güneşin yeni yatırımlarda yüksek hisseye sahip olduğunun hatırlatılması üzerine “Bunun sebebi ekonomik. Daha öngörülebilir olduğu, para kazanıldığı, yatırımların geri dönüş mühleti aşikâr olduğu için. Şu an siz kömür santrali yapmaya kalksanız kredi bulamazsınız. Doğalgaz çevrim santrali kurmaya kimse yürek edemez” dedi. “Biz Türkiye’de elektrik piyasasında fiyat sinyaline gereken saygıyı gösteremedik” diyen Limak Güç CEO’su Birol Ergüven, şu biçimde konuştu: “Fiyat ile epeyce oynadık. halbuki fiyat bir habercidir, fiyat bir sinyaldir, size bir şey söyler. Siz fiyatın ağzını kapatırsanız o size bir şey söyleyemez. Baskılarsanız iletisi alamazsınız. Fiyatın düşük olması hepimizin güzeline gidiyor ancak fiyat bir şey söylüyor. O da şu. Elektrik fiyatı yüksek ise bak kardeşim sen şayet tüketmek zorunda değilsen tüketme.”

Fiyatlara baskı, yatırıma mani

Fiyatın serbestçe oluşmadığı bir piyasanın gerçek ve gereken bildirisi veremeyeceğini tabir eden Birol Ergüven şunları söylemiş oldu. “Bu durumda siz de hakikat şeyleri yapamazsınız. Onun için fiyat sinyali en değerli şey. Türkiye’de biz fiyat sinyalini baskılayarak, bozarak aslında bu iletileri alamaz hale geldik. Bu durumda yatırım yapmayı düşünenler piyasaya daha farklı bakmaya başlıyor. Tahminen bugünü kurtarıyorsunuz, tüketicilerin de güzeline gidiyor fakat bu durum uzun vadede yatırım yapılmasını engelliyor.”

Tüketmeyene ödül lazım

Sistemde tüketmeyeceğim diyen kişinin mükafatlandırılması gerektiğini kaydeden Birol Ergüven “Bu da tüketimde talep tarafının işin içine girmesidir. Biz hala bunu devreye sokamadık. Niçin sokamadık? Karşılığı yok. meğer en ucuz elektrik kaynağı o. İlla tüketim yapmayan bir tesis tüketimini bıraktığında onu mükafatlandırırsanız, bu sayede o an için bu kadar elektrik üretimini gereksiz hale getiriyorsunuz. Bu sayede maliyetiniz düşüyor” diye konuştu.

Okumaya devam et...