Kraliyet Astronomi Topluluğu’nun aylık bildirimlerinde yayımlanan sonuçlar, birinci yıldızların ne vakit ortaya çıktığını ortaya koydu. Yapılan çalışmalarda yıldızların birinci kere Büyük Patlama’dan 250 ila 350 milyon yıl daha sonra “kozmik şafak” olarak bilinen olayda doğduğu anlaşıldı.
Çok uzun vakittir kozmik şafağın ne vakit başladığı üzerine araştırmalar yapan University College London’dan Prof Richard Ellis, BBC’ye yaptığı açıklamada, “Evrenin birinci sefer ne vakit yıldız ışığıyla yıkandığına dair birinci ikna edici ispat sahibiz” diye konuştu.
Bilim insanları çalışmada en uzak 6 galaksiyi inceledi. Galaksiler, uzaklıkları sebebiyle dünyanın en kuvvetli teleskoplarıyla bile bilgisayarda fakat birkaç piksel görülebildi.
Grup, yaptıkları yaş hesabıyla yıldızların oluştuğu kozmik şafağın başlangıcını hesapladı. Çalışmaları yöneten Cambridge’deki Kavli Astronomi Enstitüsü’nden Dr. Nicolas Laporte, “modern kozmolojideki en büyük sorulardan biri” olarak nitelediği olay için “Evren tarihli bu değerli anın ne vakit gerçekleştiğini müşahedelerle birinci kere kestirim edebildik” sözlerini kullandı.
“13 MİLYAR YILDAN FAZLA BİR MÜDDETTİR UZAYDA SEYAHAT ETTİĞİNİ DÜŞÜNMEK HARİKA”
Çalışmalarda bir sonuç almanın bir duşun gerçekleşmesi olduğunu belirten Dr. Laporte, şu biçimde devam etti:
“Işık parçacıklarının 13 milyar yıldan fazla bir müddetdir uzayda seyahat ettiğini ve daha sonra bir teleskopa girdiğini düşünmek olağanüstü. Astrofizikçi olmanın şahane yanı, vakitte seyahat ve uzak geçmişe şahit olma yeteneği.”
Cihan 13,8 milyar yıl evvel Büyük Patlama’da meydana geldi. Birinci parıltının ardındansa cihan kozmik karanlık çağlar olarak bilinen bir periyottan geçti. Yeni araştırmaya nazaran de, Büyük Patlama’dan 250 ila 350 milyon yıl daha sonra, cihana ışık getiren birinci yıldızlar ortaya çıktı.
Çalışma beraberinde birinci galaksilerin gereğince parlak olduğunu ve NASA’nın James Webb Uzay Teleskobu tarafınca da görülebileceğini söylüyor. Astronomlar mümkün bu görüntülemeyle birlikte Kainatın evrimindeki bu kıymetli ana direkt şahit olabilir.
İskoçya Kraliyet Astronomu Prof. Catherine Heymans, bu ihtimal sebebiyle “oldukca heyecanlı” olduğunu söylemiş oldu.
“NE KADAR KUSURSUZ DEĞİL Mİ?
Heymans BBC’ye verdiği demeçte şu biçimde konuştu:
“Dünya gezegeninde küçük bir medeniyet olan insanlık olarak, uzaya gönderebileceğimiz ve Büyük Patlama’dan yalnızca birkaç yüz milyon yıl daha sonra Cihan’a bakabileceğimiz bir teleskop yaratabilmemiz ne kadar mükemmel değil mi?”
Kelam konusu birinci yıldızların pek birden fazla Güneş’ten hayli farklıydı. Güneş’e bakılırsa daha büyük olan ve yalnızca hidrojen yakan bu objeler, daha ağır periyodik tablo elementlerinin oluşumuna yol açan yeni kuşak yıldızları da yarattı.
Hidrojen, helyum ve lityum haricindeki her şey, ömürlerinin bitmiş olduği durumlarda patlayarak yıldızların ortasında oluşur. Bu niçinle de insanlık da kozmik şafağa yakın periyotlarda doğmuş yıldızlarla meydana geldi. Prof. Ellis bu bahse ait, “Biz kendimiz yıldız evriminin eseri olduğumuz için kendi kökenimize bakıyoruz” dedi.
Çalışmalar sırasında grup galaksilerin ne kadar uzakta olduğunu da hesapladı. Bu galaksilerden gelen ışığın bize ulaşması vakit alıyor. Bu yüzden, galaksiler ne kadar uzaktalarsa, astronomlar da onları o kadar geçmişe yanlışsız gözlemleyebiliyor.
İncelenen altı gökada, teleskopların müşahede yeteneğinin hududunda. Bu sebeple de bu galaksiler bilinen en esi galaksiler içinde.
Yapılan ölçümler, takımın Cihan 550 milyon yaşındayken bu galaksileri gözlemlediklerini doğrulamasını sağladı.
Galaksilerin yaşını ve ne vakit var olduklarını bilmek de birinci yıldızların ne vakit doğduğunu hesaplamada yardımcı oldu.
Daha evvel tek galaksilere yönelik iddialar yapılmıştı lakin bu bir küme galaksiye dayanan birinci manalı iddiaların yapıldığı çalışma bu oldu.
Çok uzun vakittir kozmik şafağın ne vakit başladığı üzerine araştırmalar yapan University College London’dan Prof Richard Ellis, BBC’ye yaptığı açıklamada, “Evrenin birinci sefer ne vakit yıldız ışığıyla yıkandığına dair birinci ikna edici ispat sahibiz” diye konuştu.
Bilim insanları çalışmada en uzak 6 galaksiyi inceledi. Galaksiler, uzaklıkları sebebiyle dünyanın en kuvvetli teleskoplarıyla bile bilgisayarda fakat birkaç piksel görülebildi.
Grup, yaptıkları yaş hesabıyla yıldızların oluştuğu kozmik şafağın başlangıcını hesapladı. Çalışmaları yöneten Cambridge’deki Kavli Astronomi Enstitüsü’nden Dr. Nicolas Laporte, “modern kozmolojideki en büyük sorulardan biri” olarak nitelediği olay için “Evren tarihli bu değerli anın ne vakit gerçekleştiğini müşahedelerle birinci kere kestirim edebildik” sözlerini kullandı.
“13 MİLYAR YILDAN FAZLA BİR MÜDDETTİR UZAYDA SEYAHAT ETTİĞİNİ DÜŞÜNMEK HARİKA”
Çalışmalarda bir sonuç almanın bir duşun gerçekleşmesi olduğunu belirten Dr. Laporte, şu biçimde devam etti:
“Işık parçacıklarının 13 milyar yıldan fazla bir müddetdir uzayda seyahat ettiğini ve daha sonra bir teleskopa girdiğini düşünmek olağanüstü. Astrofizikçi olmanın şahane yanı, vakitte seyahat ve uzak geçmişe şahit olma yeteneği.”
Cihan 13,8 milyar yıl evvel Büyük Patlama’da meydana geldi. Birinci parıltının ardındansa cihan kozmik karanlık çağlar olarak bilinen bir periyottan geçti. Yeni araştırmaya nazaran de, Büyük Patlama’dan 250 ila 350 milyon yıl daha sonra, cihana ışık getiren birinci yıldızlar ortaya çıktı.
Çalışma beraberinde birinci galaksilerin gereğince parlak olduğunu ve NASA’nın James Webb Uzay Teleskobu tarafınca da görülebileceğini söylüyor. Astronomlar mümkün bu görüntülemeyle birlikte Kainatın evrimindeki bu kıymetli ana direkt şahit olabilir.
İskoçya Kraliyet Astronomu Prof. Catherine Heymans, bu ihtimal sebebiyle “oldukca heyecanlı” olduğunu söylemiş oldu.
“NE KADAR KUSURSUZ DEĞİL Mİ?
Heymans BBC’ye verdiği demeçte şu biçimde konuştu:
“Dünya gezegeninde küçük bir medeniyet olan insanlık olarak, uzaya gönderebileceğimiz ve Büyük Patlama’dan yalnızca birkaç yüz milyon yıl daha sonra Cihan’a bakabileceğimiz bir teleskop yaratabilmemiz ne kadar mükemmel değil mi?”
Kelam konusu birinci yıldızların pek birden fazla Güneş’ten hayli farklıydı. Güneş’e bakılırsa daha büyük olan ve yalnızca hidrojen yakan bu objeler, daha ağır periyodik tablo elementlerinin oluşumuna yol açan yeni kuşak yıldızları da yarattı.
Hidrojen, helyum ve lityum haricindeki her şey, ömürlerinin bitmiş olduği durumlarda patlayarak yıldızların ortasında oluşur. Bu niçinle de insanlık da kozmik şafağa yakın periyotlarda doğmuş yıldızlarla meydana geldi. Prof. Ellis bu bahse ait, “Biz kendimiz yıldız evriminin eseri olduğumuz için kendi kökenimize bakıyoruz” dedi.
Çalışmalar sırasında grup galaksilerin ne kadar uzakta olduğunu da hesapladı. Bu galaksilerden gelen ışığın bize ulaşması vakit alıyor. Bu yüzden, galaksiler ne kadar uzaktalarsa, astronomlar da onları o kadar geçmişe yanlışsız gözlemleyebiliyor.
İncelenen altı gökada, teleskopların müşahede yeteneğinin hududunda. Bu sebeple de bu galaksiler bilinen en esi galaksiler içinde.
Yapılan ölçümler, takımın Cihan 550 milyon yaşındayken bu galaksileri gözlemlediklerini doğrulamasını sağladı.
Galaksilerin yaşını ve ne vakit var olduklarını bilmek de birinci yıldızların ne vakit doğduğunu hesaplamada yardımcı oldu.
Daha evvel tek galaksilere yönelik iddialar yapılmıştı lakin bu bir küme galaksiye dayanan birinci manalı iddiaların yapıldığı çalışma bu oldu.