Baht Sohbetleri: Bu kış sert ve sıcak geçecek

Zeytin

Global Mod
Global Mod
Güldağ: Merkez Bankası’ndan ‘önden yüklemeli’ olarak değerlendirilebileceğimiz 2 puanlık faiz indirimi geldi. Ben doğrusu faiz indirmesini beklemiyordum. Kur, tahvil faizi ve CDS’in geldiği düzeyleri görür görmez, faiz indirim problemine en azından bir süreliğine, yıl sonuna kadar orta verir ve daha sonrasında durumu kollar diye bakıyordum. Ancak sen sıkça tabir ediyordun; “Niye 100-100 yapıyorsunuz 200 yapın da hiç şayet olmazsa ne olduğu ortaya çıksın, hepimiz durumu gorelim” diyordun. Merkez Bankası da herbiçimde sana kulak vermiş.

Ağaoğlu: Keşke kulak vermeseydi diyorum. Ben bir tweet attım dedim ki, bunu bilen nitekim bilmiş mi olacak? Yani hayır. Daima tartıştığımız üzere PPK toplantısı daha sonrası faiz ile ilgili konularda bir ne olur var, bir de ne olmalı var. Ne olur? O yola girdiyseniz büyük faiz indirimleri yapın, indirin bakılırsalim. Her seferinde kendimi tekrar ediyormuşum üzere oluyor fakat o ideolojiye inanıyorsanız ki ben inanmıyorum. İnanıyorsanız 3’e indirin dedim ancak sanırım onu deniyoruz, anladığım kadarıyla bir deneme durumu var.

Güldağ: Ne bekliyorsun; bundan daha sonra da faiz indirimi devam eder mi?

Ağaoğlu: O patikada devam ederseniz çabucak hemen daha kararınu görmeniz için en az 6 aya muhtaçlık var. Çok acılı bir 6 ay geçecek. Yok doğal gaz fiyatları, yok güç fiyatları, yok kış soğuk geçecekmiş filan… Ben de dedim ki yok hayır bu kış epeyce sıcak geçecek. Bu kış hayli sıcak geçecek Türkiye için nitekim. Dışarıda hava epeyce soğukken biz içeride cayır cayır yanabiliriz. Doğalgaz tarafında muahedeler netleşmiş değil, arz güvenliği ile ilgili kimi problemler yaşarsak beni epey şaşırtmayacak diyeyim. Merkez Bankası’ndan bundan daha sonra en az bir 100 baz puan daha gelmesi lazım ki onların gözündeki makule insin. Makul onların makulü benim değil, ne benim ıspanak-ceviz endeksim, ne yanlışlı olsa bile açıklanmış olan enflasyon çekirdeğin bile altına düşmüş olan bir faiz, artık enflasyonla çaba diye bir şeyin kaldığını söylemiyor. Merkez Bankası’nın birinci misyonu fiyat istikrarıdır. Fiyat istikrarını bozan her şeye karşı Merkez Bankası bütün politik araçları kullanır. Bunu bozan en değerli sebep şu anda kur.

Güldağ: Faiz indirim iletisi ve akabinde gelen adımlarla bir arada TL’de güç kaybı sürat kazandı. Dolarda 9,50, Euro’da 11 düzeylerine geldik.

Ağaoğlu: Kur artsın mı düşsün mü, bir istikrar bir öngörülebilirlik gerekiyor. Merkez faizi artırınca baskı kura geliyor, kura gelince tüm maliyetler artacak. Geçtiğimiz hafta akaryakıtta 15 liralık tasarruf için kuyruğa girdiler, inşallah bu kuyruklar önümüzdeki periyotta olmaz. Yahut bir daha akaryakıt istasyonlarındaki panolar değişiyor, çift haneye geleceğiz bu biçimde giderse. Zira Merkez Bankası diyor ki, ben enflasyonla çabadan vazgeçtim. Merkez’in gerek kurun enflasyona geçiş tesiri, gerek kurdaki istikrar, gerekse piyasadaki öngörülebilirlik ismine kullanabileceği majör iki enstrüman var. Bu iki enstrümanın ikisi de yok artık Merkez Bankası’nda. Birincisi faizdi, ikincisi de dövize müdahale edebileceğiniz bir rezerviniz olmasıydı. Hal bu biçimde olunca, herkes ister istemez döviz tarafına gitti.

Güldağ: Döviz kurları nereye sarfiyat pekala?

Ağaoğlu: Bu kur nereye masraf sorusunda 9,20’yi kestirim eden ben, artık 10’ları konuşalım diyeceğim. Ancak üstü neresi sorusunu bilmiyorum. bu biçimde bir oynaklık olduğunda Merkez çıkar bir iki kelam eder piyasaya az epey bir bildiri verirdi. Şu an o denli bir bağlantı de yok. Kurun X’e gitmesi, önünde en büyük otorite buyrun yapın, buyrun geçin diyor. bu biçimde olunca piyasanın insafına kalmış durumdayız.

Güldağ: 25 olur mu diye bir soru geldi. 25 olursa ne olur şirketler dayanabilir mi diye de de devamında geldi. 10’a, 15’e dayanır mı ki 25’e dayansın. O kadar şiraze bozuldu ki bir zıvanadan çıkma durumu var adeta.

Ağaoğlu: İfrat tefrit diyeceğim ancak şu biçimde bir şey söyleyeyim, rastgele bir etapta dediğin hakikat da bugün daha da hakikat. Bugün TL’nin devalüe olmasıyla Türkiye’nin rekabetçi kur denilen 100 dolara 70 dolar ithalat yaptığınız bir yerde rekabetçi kurdan konuşmak hakikat değil. Geriye kalan 30’luk kısım da Türkiye ortasındaki yüklü iş gücünün oluşturduğu bir ortam. Biz adeta emeği sömürerek ihracat yapıyoruz demektir.

Güldağ: Güç meblağlarının daha da artacağı aşikar. Emtia fiyatlarında da artışlar devam ediyor. Biz bir orta ya bunlar geri çekiliyor ne oluyor diye konuşurken bakır vs. bir daha atak yaptı ve bu biçimde baktığımız vakit, yeni bir artırım furyası ile karşı karşıya kalabiliriz. Zira biz bu esnada Türk lirasının pahasını de uygunca düşünüyoruz ve bu fiyatları artıyor. Artırım furyası kapıda; o ölçülü denilen enflasyonu bizim bir mühlet daha sonra yüksek enflasyona yerini bırakması işten bile değil. Tam da gelişmiş ülkelerde enflasyonun artmaya başladığı ki bugün Avrupa’nın enflasyonu belirtildi. Yüzde 3 ün üzerinde 4’e neredeyse yaklaşmış. esasen Amerika’nın yüzde 5 enflasyonu olduğunu biliyoruz. bu biçimde bir ortamda dünyanın bilakis gidiyoruz. Çok anladığımı söyleyemem artık tartışmıyorum da bana göre büsbütün bir politik tercih. İktisadi olarak açıklanabilir mi? İmkanı yok benim aklım almıyor. Enflasyon geçim maliyeti harikulade artmış, daha da artması için yangına bir manada siz kürekle gidiyorsunuz üzere bir durum var ortada, bunu lakin ben bir politik tercih olarak açıklayabiliyorum. İktisadi olarak açıklayamıyorum lakin olacaklar bakımından nitekim bu ülkede senin söylemiş olduğine epey katılıyorum. En az 6 ay epey sert ya da daha doğrusu sıcak bir kış geçecek her bakımdan.

Ağaoğlu: Türkiye’nin kara para ve terörizmin finansmanı ile çabada (FATF) tekrar gri listeye geçme ihtimali var. (İlerleyen saatlerde Türkiye’nin gri listeye alındığı belirtildi) Bu hafifçee alınacak bir husus değil. Bu listeye giren ülkelere giren yabancı kamu girişleri yüzde 10-15 içinde azalıyormuş. Bir manada biz onun tesirlerini çeşitli krizlerde yaşadık. Daima varlık barışı falan ilan ediyor. Merkez Bankası’nın bu uygulamaları devam ediyor. Bu deneyin sonunda iki musibet bir ortaya gelecek. Listeye girmesek bile ha girdik ha girecek telaşı taşırsak biz onun tesirini evvelde hissetmeye başlarız. Kasım ayında dış borç ödemeleri var. O yüzden bu yıl 10’u görürsek hayli şaşırmayacağım. Rekabetçi kurun bizim için bir manası yok. Bir alternatif olmaktan çıkarılmalı. Kuru daima başıboş bıraktığınızda derseniz ki piyasa belirlesin sizin faizi de piyasa belirlesin demeniz lazım. Faizi yönetilen bir piyasada kuru hür bırakmanız davulcu zurnacı olacak. Merkez Bankası faizi 14’e de indirse işbakılırsan faizi farklı yerde oluşacak. Mevduat faizleri 17’nin altına inmeyecek. Bu inşaatçılar konut satsın diyeyse bilemem. Anlamsız bir kısır döngüdeyiz ve yeni başındayız.

“Petrolde kasım yahut aralıkta çift hane sürpriz olmaz”

Güldağ:
Brent petrol 86 doları gördü, bundan daha sonrası için ne öngörüyorsun?

Ağaoğlu: Onun da maalesef yolu var üzere görünüyor. Bundan daha sonrası bana nazaran bu biçimde devam ederse bir daha sonraki teknik düzey, 106,5 ile 112 düzeyleri. Önemli sorun yaratacak. Kasım ayında birfazlaca fonun yurtdışı kapanış ayı olduğunu hatırlatalım. Onların bir kısmı karlarını realize etmek isteyebilirler. Kasım ayında değilse de tahminen aralıkta çift haneyi görürüz. 75 doların altı ise şu an için yok görünüyor.

“Altında 1800 düzeyi kilit konumda”

Güldağ:
Enflasyon görünümü ve para siyasetlerine dair fotoğraf hala fl u duruyor. bu biçimde bir ortamda 1.800 düzeylerini gördük altında…

Ağaoğlu: Altın ve gümüşü birlikte konuşalım. Her ikisi için de emsal, birbirini destekleyen şeyler var. Altında geçtiğimiz hafta 1.800 düzeyi görüldü. Çok inanılmaz bir düzey. Düşük trendlerinin denk geldiği bir düzey 1.800. 1.800 aşıldığı vakit büyük ihtimalle 1865’e kadar yükseliş ihtimali var. Gümüş altına bakılırsa fazlaca düşmüştü. 2.350 birinci kritik düzeydi, ikinci düzey 2.410-2.420 düzeyleri. Gümüş 2.460’ı kırar üst hareket edecek olursa gümüş için 2.560 üzere bir düzey var. bu biçimde altın da 1800’ü kırıp 1865 hareketi yapar.

“Euro/Dolar’da yılsonu 1,19 zirve olabilir”

Güldağ:
Euro/Dolar paritesi 1,1535 düzeyinden aldığı dayanakla başlatmış olduğu yükselişi 7’nci güne taşıdı. Pariteyi nasıl görüyorsun?

Ağaoğlu: Paritede ben 1,15’lere kadar inebiliriz diye düşündüğüm bir yerde döndüğümüz yer 1,1525 neredeyse gördük diye düşünüyorum. Düzeltme var, neresi dersen, taban düzeyi diyeyim, 1,1710 var. Orası kıymetli bir düzey. 1,1725 düzeyi de kritik şayet burası kırılırsa yıl sonuna yanlışsız 18,50 – 19 düzeyi zirve olur üzere görünüyor. Euro tarafında bir pahalanma bekliyorum.

Okumaya devam et...