Aşk sineması bir daha Fransızlardan geldi… Bıçağın iki yüzü

Suzan

New member
Derler ki, başlangıçta insanların dört eli, dört ayağı ve tek bir baş üzerinde zıt istikametlere bakan iki yüzü varmış. Bu iki yüz, insanlara eşi gibisi görülmemiş bir kibir veriyormuş. Olimpos’un kudretli ilahı Zeus, insanların bu kibrini dindirmek için onları tam ortasından ikiye ayırmış. İnsanın kibri dinmiş dinmesine; lakin bu sefer de kendisinden koparılıp alınan öteki yarısını özlemeye, ömrü boyunca onu arayıp tekrar bir olmak için uğraşmaya başlamış. Bu hale aşk denilmiş.

Zeus’un insanları ayırıp onları aşka düşürmesinin üzerinden yüzseneler geçti; bu sırada sanatta, ideolojide, dinde ve bilimde; yerde ve gökte, özetlemek gerekirsesı elinin uzandığı her yerde aşkı, köklerini ve mantığını aradı insan; lakin bulduğunda da daima aldattı. Olimpos’ un çapkın Yaradanı Zeus herkesi baştan çıkardı, tek eşliliği neredeyse lanetledi; aldatmak da erkek için klasik hale geldi ve bayana sadakat rolü biçildi. Pekala birebir hisleri bayan yaşarsa? Ya bayanda iki erkeği yönetim etmek ve yakalanınca sonuna kadar inkarcılık üzere bir davranış usulü içine girerse neler olur?

Maskülen üzere algılanan ve eril olana hak görülen ”aldatma güdüsünün” bayanda da fazlaca tutkulu ve palavra silsilesi ile işlediğini, bu hafta vizyona giren ”Bıçağın İki Yüzü” sinemasında net olarak gördük.

72. Memleketler arası Berlin Sinema Festivali’nde Claire Denis’e En Düzgün Direktör kısmında Altın Ayı getiren sinemanın başrollerinde Juliette Binoche ve Vincent Lindon yer alıyor.

SADAKATSİZLİK GELENEĞİ VE BIÇAĞIN İKİ YÜZÜ

Sarah ve Jean orta yaşlarında tutkulu ve aşık bir çifttir. Uzun senelera yaslanan alakalarının hayli uyumlu olduğunu, sinemanın daha açılış sekansında görüyoruz; denizde yüzerken, alışveriş yaparken, mutfağı paylaşırken, işten meskene döndüklerinde ve de gün ortasında telefonda konuşurken.

Jean’ın eski bir Rugby oyuncusu olduğunu, sinemanın ortalarına yanlışsız isyankâr hallerinden öğreniyoruz zira futbolu bırakmış olması kendi tercihi ile olmamıştır. Uzun süren bir cezaevi süreci sonunda farklı bir yaşama atlamış olan Jean’ın siyah bir bayandan olan ve siyah özelliklerinden dolayı kimlik buhranı yaşayan ergen bir erkek çocuğu da vardır.

Radyo Programcısı olan Sarah’ın da geçmişte, yani Jean’ dan evvel bir aşk yaşadığını ve o aşkın yaşattığı tutku ve hezimetten kaynaklı olarak Jean’ ı sakin bir liman üzere görüp sığındığını anlıyoruz. İşin buraya kadar olan kısmının, sineması bayağı bir aşk hikayesine indirgeyip; Paris’ in cazibesine ve yavaşça rüzgârlı mevsimin dokusuna uygun hale getirdiğini bakılırsarek ” ne olacak?” diye merakta bırakması da bir prolog üzere gelebilir; lakin İşler buradan daha sonra çetrefilli bir hale geliyor; zira Sarah’ın evvelce âşık olduğu adam olan François, Jean’ın eski arkadaşıdır. Jean onunla yaptığı bir işten maddi ve manevi manada ziyan görmüştür. Sarah ile birlikte bir partiye gittiklerinde, jean ile de orada tanışmışlardır ve jean o sırada evlidir. François’ın ilgisiz ve bencil hallerinden dolayı acı çeken Sarah evli ve sadık bir erkeği daha cazip bulup ona yanlışsız yelken açmıştır. Olağan Jean oldukçatan boşanmıştır ve şu an Sarah ile memnundur; natürel ki bir gece François’ den birdenbire gelen ” geri dönüyorum” iletisine ve tekrar iş yapacağız, hazır ol ültimatomuna dek…

Sarah’ın 10 yıl öncedenine dönüp depreşen hisleri, Jean’ın aldatılma ve ortada kalma korkusu, François’ in zehirli cazibesi ile bir kaçamak ve tutku üçgeni başlar. Herkes nereden ve kimden kaçmak istese mıknatıs üzere oraya itilmektedir.

Sarah başta Jean’ın bu iş iştirakinden ziyan goreceği kuşkusu ile hareket eder ve François ile artık ilgilenmediğini hissettirir üzere gözükse de ona hala aşıktır; Jean ise Sarah’ın düzgün niyetiyle hareket edip artık François ile ilgilenmediğini düşünse de tedirgindir ve François ile 10 yıl daha sonraki birinci müsabaka, iplerin koptuğu andır. Kameranın ağır çekiminde tutkuyu ve kalp çarpıntısını; aşkı ve nefreti izleyiciye tabanına kadar yaşatan senariste, direktöre, kameraman ve manzara direktörüne binlerce teşekkür. Farklı bir aşk ve aldatma hikayesini; bayan yahut erkekte, nerede ve kiminle yaşanırsa yaşansın yok edilemeyen inkârcı tavır ve ikircikli hisleri ortasında izleyiciye muvaffakiyet ile ulaştıran herkese hayli teşekkürler. Sinemanın bundan daha sonra nasıl işleyeceğini anlatmaya gerek yok; çünkü memnun sonla biten aşk ve aldatma hikayesi tarihte yok.

Fransızların efsane oyuncuları Juliette Binoche ve Vincent Lindon inanılmaz bir içtenlikle oynarken; bir daha François’ da mükemmeller yaratan Gregoire Colin’ in zehirli ve narsist karakter betimlemesi sinemaya inanılmaz tat veriyor.

Bu sinema, haftalardır aksiyon ve savaş sahnelerinin vizyonu parsellediği sinemalarda Eylül için fazlaca romantik ve yanlışsız bir seçim.

Hepinize yeterli seyirler diliyorum…

Özlem Kalkan