Ernst & Young liderliğinde ve Temel Gayrimenkul dayanağıyla gerçekleştirilen ‘AVM Dalı Finansal Problemlerine Yaklaşımlar ve Tahlil Önerileri’ başlıklı rapora nazaran, AVM ekosistemi içerisinde 2021 yılında 388 milyar TL gelir yaratıldı, direkt ve dolaylı vergilerin toplamı 69 milyar TL olarak gerçekleşirken 2,1 milyon bireye de istihdam imkanı sağlandı.
Raporu kıymetlendiren AYD Lideri Prof. Dr. Hüseyin Altaş, AVM’lerin kira gelirlerinin son 5 yılda daima olarak düştüğünü, bu düşüşün de AVM’lerin bedelinin 2017 yılından itibaren daima olarak azalmasına yol açtığını belirterek, şunları kaydetti: “AVM yatırımları, kiralanabilir alan açısından 2018-21 yılları içinde, 2007-17 devrine göre yıllık ortalama yüzde 56 azaldı. AVM’lerin toplam borcunun 13 milyar dolar civarında olduğu tabir ediliyor, kredi yükümlülüklerinin yaklaşık yüzde 88’inin yabancı para cinsiden olduğu biliniyor. 2017 yılı için tahsil edilen ortak alan sarfiyat karşılıklarının ortak alan sarfiyatlarına oranı yüzde 71 iken, 2021 yılında bu oran yüzde 53’e kadar düştü. Eksik kalan kısım AVM yatırımcısı tarafınca finanse edilirken, AVM yatırımcısının katlandığı maliyet yıllar prestijiyle artıyor. İncelenen memleketler arası örneklerde, ortak alan masraflarının kapsamı ve paylaşımının, kontrat serbestisi kapsamında AVM yatırımcısı ve kiracısı içinde serbestçe kararlaştırıldığı görülüyor.”
Ödenen kiranın mağaza cirosu içerisindeki hissesinin 2017 yılında yüzde 12,7 iken 2021 yılında yüzde 9,3’e indiğini aktaran Altaş, COVID-19 tedbirleri kapsamında 2020-2021 senelerında mağazaların kapalı olması sebebiyle ciroların düştüğünü bildirdi.
Altaş, 2022 yılında artan mağaza ciroları ve karşısında sonlu artan kira gelirleriyle bu oranın daha da düşeceğine işaret ederek, ekosistemin sürdürülebilirliği için bu konularda perakende dalı ile iş birliği yapmaya hazır olduklarını aktardı.
“AVM’ler mahallî perakendeci için itibar alanı sağlıyor”
AYD Lider Yardımcısı Cem Eriç ise, Türkiye’de birinci AVM’nin 1988 yılında açıldığını anımsatarak, 2021 yılı prestijiyle ise 442 adet AVM’ye ulaşıldığını bildirdi. Faaliyette olan AVM’lerin brüt kiralanabilir alanı 2010 yılında 4 milyon metrekareye, 2021 yılı prestijiyle 14 milyon metrekareye yükseldiğine işaret eden Eriç, şu ayrıntıları verdi: “AVM’ler, ortasında yer alan mağazalarla bir arada değerli bir ekosistem yaratıyor ve bu ekosistem, Türkiye’de üretim, lojistik, altyapı da dahil olmak üzere biroldukca farklı kesimi kelebek tesiriyle besliyor. AVM ekosistemi içerisinde 2021 yılında yaratılan gelir 388 milyar TL, yaratılan direkt ve dolaylı vergilerin toplamı ise 69 milyar TL düzeyinde. AVM ekosistemi içerisinde 2,1 milyon bireye istihdam sağlanıyor. Bu sayı, Türkiye iktisadı için büyük bir katma bedel. AVM’ler mahallî perakendecinin markalaşmasına önemli katkıda bulunarak her biri için itibar alanı sağlıyor.”
AVM bölümüne yönelik tahlil tekliflerini ileten Ernst & Young Türkiye Şirket Ortağı İlhami Koç da şu değerlendirmeyi yaptı: “Tacirler içindeki kiralama süreçlerinin konut gayeli kiralamadan başka bir biçimde düzenlenmesini öneriyoruz. İdare ve pazarlama masrafları dahil bütün masrafların AVM idaresi ve kiracılar içindeki mutabakata bakılırsa paylaşılmasının kıymetlendirilmesi isabetli olur. Kısa vadeli bir tahlil olarak, kira artışlarının TÜFE’deki son 12 aylık ortalama değişim oranı yerine yıllık/dönemlik TÜFE oranında yapılması, enflasyon oranlarındaki değişimin adil bir biçimde yansıtılmasını sağlar. Gelir/borç ödeme istikrarı gözetilerek vade yapısının bir daha kurgulanması ve kredilerin büsbütün tasfiyesi yerine sürdürülebilir bir borçluluk düzeyi korunması da kıymetlendirilebilir. Kredi borçları ile gelirler içindeki kur uyumsuzluğunun giderilerek borç/gelir istikrarının bir daha oluşturulması ve kredi borçlarının kısmen yahut büsbütün TL’ye dönüştürülmesi de değerlendirilmeli.”
Okumaya devam et...
Raporu kıymetlendiren AYD Lideri Prof. Dr. Hüseyin Altaş, AVM’lerin kira gelirlerinin son 5 yılda daima olarak düştüğünü, bu düşüşün de AVM’lerin bedelinin 2017 yılından itibaren daima olarak azalmasına yol açtığını belirterek, şunları kaydetti: “AVM yatırımları, kiralanabilir alan açısından 2018-21 yılları içinde, 2007-17 devrine göre yıllık ortalama yüzde 56 azaldı. AVM’lerin toplam borcunun 13 milyar dolar civarında olduğu tabir ediliyor, kredi yükümlülüklerinin yaklaşık yüzde 88’inin yabancı para cinsiden olduğu biliniyor. 2017 yılı için tahsil edilen ortak alan sarfiyat karşılıklarının ortak alan sarfiyatlarına oranı yüzde 71 iken, 2021 yılında bu oran yüzde 53’e kadar düştü. Eksik kalan kısım AVM yatırımcısı tarafınca finanse edilirken, AVM yatırımcısının katlandığı maliyet yıllar prestijiyle artıyor. İncelenen memleketler arası örneklerde, ortak alan masraflarının kapsamı ve paylaşımının, kontrat serbestisi kapsamında AVM yatırımcısı ve kiracısı içinde serbestçe kararlaştırıldığı görülüyor.”
Ödenen kiranın mağaza cirosu içerisindeki hissesinin 2017 yılında yüzde 12,7 iken 2021 yılında yüzde 9,3’e indiğini aktaran Altaş, COVID-19 tedbirleri kapsamında 2020-2021 senelerında mağazaların kapalı olması sebebiyle ciroların düştüğünü bildirdi.
Altaş, 2022 yılında artan mağaza ciroları ve karşısında sonlu artan kira gelirleriyle bu oranın daha da düşeceğine işaret ederek, ekosistemin sürdürülebilirliği için bu konularda perakende dalı ile iş birliği yapmaya hazır olduklarını aktardı.
“AVM’ler mahallî perakendeci için itibar alanı sağlıyor”
AYD Lider Yardımcısı Cem Eriç ise, Türkiye’de birinci AVM’nin 1988 yılında açıldığını anımsatarak, 2021 yılı prestijiyle ise 442 adet AVM’ye ulaşıldığını bildirdi. Faaliyette olan AVM’lerin brüt kiralanabilir alanı 2010 yılında 4 milyon metrekareye, 2021 yılı prestijiyle 14 milyon metrekareye yükseldiğine işaret eden Eriç, şu ayrıntıları verdi: “AVM’ler, ortasında yer alan mağazalarla bir arada değerli bir ekosistem yaratıyor ve bu ekosistem, Türkiye’de üretim, lojistik, altyapı da dahil olmak üzere biroldukca farklı kesimi kelebek tesiriyle besliyor. AVM ekosistemi içerisinde 2021 yılında yaratılan gelir 388 milyar TL, yaratılan direkt ve dolaylı vergilerin toplamı ise 69 milyar TL düzeyinde. AVM ekosistemi içerisinde 2,1 milyon bireye istihdam sağlanıyor. Bu sayı, Türkiye iktisadı için büyük bir katma bedel. AVM’ler mahallî perakendecinin markalaşmasına önemli katkıda bulunarak her biri için itibar alanı sağlıyor.”
AVM bölümüne yönelik tahlil tekliflerini ileten Ernst & Young Türkiye Şirket Ortağı İlhami Koç da şu değerlendirmeyi yaptı: “Tacirler içindeki kiralama süreçlerinin konut gayeli kiralamadan başka bir biçimde düzenlenmesini öneriyoruz. İdare ve pazarlama masrafları dahil bütün masrafların AVM idaresi ve kiracılar içindeki mutabakata bakılırsa paylaşılmasının kıymetlendirilmesi isabetli olur. Kısa vadeli bir tahlil olarak, kira artışlarının TÜFE’deki son 12 aylık ortalama değişim oranı yerine yıllık/dönemlik TÜFE oranında yapılması, enflasyon oranlarındaki değişimin adil bir biçimde yansıtılmasını sağlar. Gelir/borç ödeme istikrarı gözetilerek vade yapısının bir daha kurgulanması ve kredilerin büsbütün tasfiyesi yerine sürdürülebilir bir borçluluk düzeyi korunması da kıymetlendirilebilir. Kredi borçları ile gelirler içindeki kur uyumsuzluğunun giderilerek borç/gelir istikrarının bir daha oluşturulması ve kredi borçlarının kısmen yahut büsbütün TL’ye dönüştürülmesi de değerlendirilmeli.”
Okumaya devam et...